همیشه سرماخوردگی دلیل آبریزش بینی نیست. هر چیزی که باعث تحریک حفره های سینوسی یا اعصاب بینی شود، مانند عفونت، آلرژی و حتی غذاهایی که می خورید، می تواند باعث آبریزش شدید بینی شود.
آبریزش بینی میتواند با احتقان یا بدون احتقان بینی رخ دهد که به عنوان گرفتگی بینی نیز شناخته میشود. علت احتقان ایجاد شده، التهاب مخاط مجرای بینی شما است که تنفس از طریق بینی را سختتر میکند.
شایعترین دلیل آبریزش بینی، عفونت ویروسی سینوسها است؛ در موارد دیگر، آبریزش بینی ممکن است به دلیل هوای سرد، آلرژی، سینوزیت رخ بدهد.
هنگامی که یک ویروس یا یک آلرژن مانند گرد و غبار یا گرده را تنفس میکنید، پوشش مجرای بینی و سینوسهای شما را تحریک میکند. این امر باعث میشود که بینی شما شروع به تولید مخاط شفافی کند که میکروبها یا آلرژنها را به دام میاندازد و به تخلیه این مواد مضر از بینی شما کمک میکند.
دلایل ایجاد آبریزش بینی
سرماخوردگی
زمانی که ویروس سرماخوردگی وارد بینی شما میشود و به سلولهای آن متصل میگردد باعث آزاد شدن مواد شیمیایی به نام سیتوکین میشود که عامل التهاب هستند.
بدن انسان برای مبارزه با ویروس از فرایند التهاب بهره میبرد که یکی از عوارض آن آبریزش بینی است. موکوس سرماخوردگی اغلب آبکی و شفاف است. سایر علایم سرماخوردگی عبارتند از عطسه کردن، گلو درد، آبریزش چشم و گرفتگی بدن.
عفونت سینوس
اگر تب دارید، به دلیل خستگی نمیتوانید از جایتان بلند شوید، سرفه، احتقان، ترشحات غلیظ زرد یا سبز رنگ دارید ممکن است دچار عفونت سینوسی شده باشید. در این حالت خلط گلو هم خواهید داشت و موکوس وارد گلوی شما میشود.
آلرژی
اگر در معرض مواد محرک قرار بگیرید ممکن است بینی تان هم تحریک شود. به طور معمول قرار گرفتن در معرض ماده آلرژن باعث خارش بینی، تورم داخل بینی و عطسههای زیاد و تولید موکوس آبکی زیادی شود.
آنتی هیستامینها باعث توقف پاسخ بدن به هیستامینها که عوامل آلرژی زا هستند میشود. اسپریهای استروئیدی بینی هم میتوانند به کاهش التهاب بینی و کم شدن ترشح موکوس کمک کنند.
اگر آلرژی شما به خاطر گرده است سعی کنید از آنها دوری کنید. فرشها را زود به زود جارو برقی بکشید، چون گرد و خاک زیادی دارند.
دور نگه داشتن حیوانات خانگی از اتاق خواب هم میتواند آلرژنها را محدود کند. اگر بیش از یک هفته آبریزش بینی داشتید و متوجه غلیظ شدن آنها یا زرد و سبز رنگ شدنشان شدید به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات آلرژی میتواند منجر به عفونت سینوس شود.
گریه شدید
گریه باعث آبریزش بینی میشود، زیرا اشکها به داخل مجاری بینی وارد شده و از آن جا تخلیه میشوند.
بهترین روش تغییر حالت و تغییر روحیه است تا گریه شما تمام شود و پس از آن آبریزش بینی خود به خود کاهش پیدا خواهد کرد.
پولیپ بینی
پولیپ بینی تودهای نرم و زرد رنگ است که در بینی و سینوس رشد میکند. غلطتی مثل ژله دارند و به دلیل التهاب سلولی ایجاد میشوند و منجر به آبریزش مزمن بینی میشوند. پولیپ بینی حس بویایی را افزایش داده و باعث ایجاد احساس فشار و گاهی مشکلات تنفسی میشود.
علت ایجاد پولیپ مشخص نیست، ولی ممکن است به دلیل آلرژی و عفونت ایجاد شود.
درمان آبریزش بینی در اثر پولیپ: پولیپهای خوش خیم با داروهای استروئیدی درمان میشوند، ولی اگر رشدشان ادامه داشت یا مانع تنفس و حس بویایی شما بشوند باید با جراحی حذفشان نمود.
ورزش در سرما
ورزش به طور موقت موکوس بینی را افزایش میدهد، چون باعث ایجاد التهاب و جریان خون در بدن میشود. ورزش در هوای سرد و خشک برای ریهها و سینوسها که هوای گرم و مرطوب را ترجیح میدهند، تحریک کننده است.
درمان آبریزش بینی در اثر ورزش در سرما: آبریزش بینی به دلیل هوای سرد و خشک معمولا خود به خود حل میشود. میتوانید موقع ورزش با بستن دستمالی روی بینی و گردن از سرما خوردن پیشگیری کنید. نفس کشیدن زیر دوش آب گرم هم به به باز شدن بینی شما کمک خواهد کرد.
۱۰ درمان خانگی برای کمک به کاهش آبریزش بینی
آبریزش بینی به خودی خود معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. اگر علائم دیگری ندارید، راههای مختلفی برای مدیریت آبریزش بینی در خانه بدون مصرف دارو، وجود دارد.
نوشیدن مایعات را فراموش نکنید
اگر علائم احتقان بینی را دارید، نوشیدن مایعات و هیدراته ماندن در هنگام مواجهه با آبریزش بینی میتواند مفید باشد.
نوشیدن مایعات باعث میشود که مخاط در سینوسهای شما رقیق شده و به راحتی بتوانید آن را دفع کنید. در غیر این صورت، ممکن است ضخیم و چسبناک بشود که میتواند بینی شما را گرفتار گرفتگی بیشتر کند.
از نوشیدنیهایی که به جای هیدراته کردن، آب بدن را کم میکنند، خودداری کنید. این شامل نوشیدنیهایی مانند قهوه و نوشیدنیهای حاوی الکل میشود.
چای داغ
از سوی دیگر، نوشیدنیهای گرم مانند چای ممکن است گاهی مفیدتر از نوشیدنیهای سرد باشند. این به دلیل گرما و بخار آنها است که به باز کردن و رفع احتقان مجاری تنفسی کمک میکند.
برخی از چایهای گیاهی ضد احتقان خفیف هستند. به دنبال چایهایی با خاصیت ضد التهابی و دارای آنتی هیستامین، مانند بابونه، زنجبیل، نعناع یا گزنه باشید.
گلو درد اغلب همراه با آبریزش بینی است؛ نوشیدن چای گیاهی داغ میتواند به تسکین گلودرد نیز کمک کند.
دستگاه بخور
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۹، استنشاق بخار گرم به طور قابل توجهی تجمع مخاط ناشی از رینیت آلرژیک را بهبود میبخشد.
دستگاه بخور با تبدیل آب به بخار به مرطوب کردن هوای خشک کمک میکند. هنگامی که رطوبت را تنفس میکنید، به رقیق شدن و خارج شدن مخاط و تسکین سینوسهای تحریک شده کمک میکند.
اگر تصمیم به استفاده از دستگاه بخور را دارید، مهم است که آن را به طور منظم طبق دستورالعمل حتما تمیز کنید. در غیر این صورت، میتواند به محل پرورش میکروارگانیسمهایی مانند کپک و باکتری تبدیل شود که میتواند مشکلات سینوسی را تشدید کند.
بخار صورت
مانند استفاده از دستگاه یا نوشیدن یک فنجان چای داغ، بخار صورت میتواند به رقیق شدن مخاط و تسکین آبریزش بینی شما کمک کند. در اینجا نحوه انجام آن آمده است:
آب را در یک قابلمه تمیز روی اجاق گاز گرم کنید، به اندازهای که بخار ایجاد شود - اجازه ندهید به جوش بیاید.
صورت خود را حدود ۸ تا ۱۲ اینچ بالاتر از بخارآب قرار دهید و هر بار حدود ۵ دقیقه صبر کنید. اجازه ندهید صورتتان به آب برسد. چشمان خود را ببندید و از طریق بینی نفس عمیق بکشید. اگر صورت شما بیش از حد گرم شد، به آن استراحت بدهید.
بعد از آن فین کنید.
اگر هنوز علائم دارید، این فرآیند را ۲ یا ۳ بار در روز تکرار کنید.
در صورت تمایل، در حد دو قطره اسانس ضد احتقان را به آب اضافه کنید.
اسانسهای اکالیپتوس، نعناع، رزماری، مریم گلی، درخت چای و آویشن گزینههای عالی هستند. اگر این اسانسها را ندارید، میتوانید از این گیاهان به صورت خشک شده استفاده کنید.
دوش آب گرم
به تسکین سریع نیاز دارید؟ دوش آب گرم را امتحان کنید. درست مانند استفاده از دستگاه بخور، بخار ایجاد شده توسط آب گرم حمام میتواند به کاهش آبریزش و گرفتگی بینی کمک کند.
دستگاه شست و شوی بینی
استفاده از دستگاه شست و شوی بینی یک وسیله رایج برای برای بهبود مشکلات سینوسی است.
یک محلول نمک یا آب نمک گرم را به دستگاه اضافه کنید و سپس محلول را از یک سوراخ بینی و از سوراخ دیگر بیرون بریزید. این کار سینوسهای شما را کاملاً شستشو میدهد.
دقت داشته باشید که دقیقا طبق دستور العمل دستگاه از آن استفاده کنید، زیرا ممکن است شرایط را بدتر کند. مطمئن شوید که به جای آب لوله کشی از آب استریل و مقطر استفاده کنید.
اسپری بینی
اسپریهای بینی نمکی یک درمان طبیعی برای کمک به شستشوی بینی هستند. آنها مانند شستشوی بینی با دستگاه، احتقان بینی و مخاط را با استفاده از آب نمک ملایم هدف قرار میدهند.
با توجه به مطالعه انجام شده در سال ۲۰۲۱ در افراد مبتلا به عفونتهای تنفسی فوقانی، استفاده از اسپری بینی نمکی باعث بهبود علائم از جمله آبریزش بینی، احتقان بینی و کیفیت خواب شد..
کمپرس گرم
استفاده از کمپرس گرم یا دستمال گرم بر روی پیشانی و بینی چندین بار در روز ممکن است به بهبود آبریزش بینی و کاهش فشار سینوسی کمک کند.
یک کمپرس گرم با افزایش گردش خون در ناحیه سینوسی شما عمل میکند. یک پارچهی ولرم نیز میتواند با اضافه کردن رطوبت به هوایی که تنفس میکنید، به رفع گرفتگی بینی کمک کند.
برای تهیه کمپرس گرم خود در خانه، یک پارچه تمیز را در آب داغ (نه جوش) خیس کنید و آن را روی پیشانی و بینی خود به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قرار دهید.
خوردن غذاهای تند
غذاهای تند میتوانند آبریزش بینی را بدتر کنند. با این حال، اگر علائم احتقان بینی را نیز دارید، خوردن غذاهای تند ممکن است کمک کننده باشد.
اگر میتوانید تندی غذا را تحمل کنید، آن را امتحان کنید. اگر به تند بودن عادت ندارید، میتوانید در ابتدا کمی چاشنی تند به غذای خود اضافه کنید.
ادویههای تند مانند فلفل قرمز، هابانرو، واسابی، ترب کوهی یا زنجبیل گزینههای عالی هستند. این ادویهها در عین حال که هنگام خوردن احساس گرما ایجاد میکنند، میتوانند مشکلات سینوسی را نیز برطرف کنند.
پماد کپسایسین
کپسایسین ماده شیمیایی است که فلفل چیلی را تند میکند. برای درمان درد عصبی استفاده میشود، اما اگر آن را روی بینی خود بمالید، میتواند به آبریزش بینی ناشی از احتقان کمک کند.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنید؟
گرفتگی بینی معمولاً در اثر آلرژیهای فصلی یا حملات موقت سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیت ایجاد میشود و نگران کننده نیست.
اگرچه اکثر افراد میتوانند گرفتگی بینی را در خانه درمان کنند، اما گروههای خاص باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنند. نظیر:
نوزادان
بزرگسالان ۶۵ سال و بالاتر
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
حتی اگر در یکی از این گروهها نیستید، اگر علائم شما بیش از یک هفته طول بکشد یا به تدریج بدتر شود و یا نشانههای زیر را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
مشکل در تنفس
تب بالا
ترشحات زرد یا سبز بینی همراه با درد سینوسی یا تب
ترشحات خونی یا چرک مانند از بینی
علل آبریزش بینی در کودکان
به گزارش سلامت نیوز به نقل از وری ول فامیلی، آبریزش بینی یکی از علائم رایج بسیاری از بیماریهای دوران کودکی است، در نتیجه، گاهی اوقات تشخیص علت اصلی و یافتن مؤثرترین درمان برای والدین دشوار است.
آلرژی
تحقیقات نشان میدهد حدود ۴۰ درصد از کودکان بین ۶ تا ۱۹ سال به حداقل یک آلرژن رایج حساسیت دارند که واکنش پذیری و التهاب داخل بینی شایعترین علائم آن است.
این نوع حساسیت آلرژیک رینیت آلرژیک یا تب یونجه نامیده میشود. رینیت آلرژیک به دلیل واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به چیزی در محیط (مانند گرده، هاگهای کپک، کنههای گرد و غبار یا شوره حیوانات خانگی) است که تنفس میشود.
همانطور که سیستم ایمنی بدن برای مبارزه و پاک کردن چیزی که به عنوان یک مزاحم میبیند کار میکند، جریان خون و مایعات افزایش مییابد؛ فرد مبتلا به آلرژی ممکن است علائمی مانند بوییدن، عطسه، آبریزش چشم و خارش و قرمزی پوست را تجربه کند.
با طولانی شدن یا بدتر شدن آلرژی، کودکان نیز ممکن است دچار گلودرد، سردرد و سرفه شوند. آلرژیها میتوانند خواب را مختل کنند و باعث شود که کودکان در روز بعد احساس تحریکپذیری و ناتوانی در تمرکز کنند.
اکثر آلرژیها، مانند آلرژیهای فصلی، ناراحت کننده، اما به طور کامل جدی نیستند. برخی دیگر، مانند آلرژیهای غذایی شدید، میتوانند تهدید کننده زندگی باشند.
سرماخوردگی
طبق گزارش انجمن ریه آمریکا، کودکان در سنین پیش دبستانی به طور متوسط سالانه شش تا هشت بار سرماخوردگی را تجربه میکنند. آبریزش بینی یکی از علائم سرماخوردگی است که در اثر عفونت ویروسی بینی و گلو ایجاد میشود.
آبریزش بینی با سرماخوردگی در عین آزاردهنده بودن، هدفی دارد: مخاط برای پاکسازی ویروس از بدن عمل میکند.
یک قانون کلی: اگر کودک شما بعد از یک هفته تا ۱۰ روز بهتر شد، به احتمال زیاد سرماخوردگی است. اگر علائم آنها طولانیتر باقی بماند و یا به نظر میرسد که پس از قرار گرفتن در معرض مواد خاص یا در طول تغییرات فصلی ظاهر میشود، احتمالاً آلرژی مقصر است.
سایر عفونتهای دستگاه تنفسی
عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی مانند آنفولانزا (آنفولانزا) نیز ممکن است باعث آبریزش بینی شود، به خصوص در کودکان کوچکتر. در حالی که این امر در آنفولانزا نسبت به سرماخوردگی معمولی کمتر است، اما هدف یکسانی را دنبال میکند - خلاصی از بدن از شر ویروس.
سایر علائم عفونت تنفسی ویروسی شامل گرفتگی بینی، سرفه و گلو خراش است.
سپتوم منحرف شده
انحراف تیغه بینی زمانی اتفاق میافتد که استخوان و غضروف جداکننده حفره بینی (که تیغه بینی نامیده میشود) به یک طرف جابجا میشود و باعث میشود یک مجرای بینی باریکتر از دیگری باشد.
سپتوم کج میتواند با تخلیه موکوس مناسب از سینوسها تداخل داشته باشد و منجر به آبریزش مزمن بینی ویا ترشحات پس از بینی شود.
برخی از افراد با انحراف تیغه بینی متولد میشوند. برخی دیگر از طریق زمین خوردن یا آسیبهای دیگر این بیماری را ایجاد میکنند.
رینیت غیرآلرژیک
در حالی که رینیت غیر آلرژیک علائم بسیاری با رینیت آلرژیک دارد، اما محرکهای مختلفی دارد.
به جای عفونت یا آلرژی، رینیت غیر آلرژیک ناشی از چیزی است که بینی را تحریک میکند.
برخی از محرکهای رینیت غیر آلرژیک محیطی عبارتند از:
تغییرات فشار هوا
هوای خنک و خشک
دود سیگار
عطرها
غذاهای ادویه دار
توجه داشته باشید که واکنش همه افراد به محرکهای بالقوه متفاوت است و دلیل اینکه چرا یک محرک خاص ممکن است منجر به آبریزش بینی شود همیشه مشخص نیست.
برای جلوگیری از علائم و ناراحتی رینیت غیر آلرژیک، به کودک خود کمک کنید تا از عوامل محیطی و موادی که به نظر میرسد باعث واکنش او میشوند دوری کند.
سینوزیت
سینوسها مجموعهای از فضاهای توخالی هستند که در اطراف چشم، بینی و پیشانی قرار دارند. اگر فردی سرماخورده یا آلرژی داشته باشد، سینوسها ملتهب میشوند و بیش از حد معمول مخاط تولید میکنند. اگر این مخاط نتواند به طور موثر تخلیه شود، سینوسها ممکن است مسدود شوند.
میکروبهایی که در سینوسها به دام افتاده اند میتوانند منجر به سینوزیت یا عفونت سینوس شوند. علائم سینوزیت شامل تب، ترشح سبز رنگ بینی و سردرد است.