چگونه در درس خواندن تمرکز داشته باشیم

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ محدثه رمضانی همتایار اداره مشاوره و سلامت روان در این یادداشت سعی کرده است تا به این سوالات پاسخ دهد. ­

چگونه در درس خواندن تمرکز داشته باشیم؟ چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنم؟ نمیتونم تمرکز کنم! ­­همه این‌ها سوالات و دغدغه‌هایی است که در شب‌های امتحان ذهن‌ها را درگیر خود می‌سازد. ­

ذهن شما همواره می‌خواهد درگیر و مشغول باشد؛ بنابراین اگر آن چه اکنون انجام می‌دهید در شما درگیری و مشغولیت ذهنی ایجاد کند، فکر شما دیگر­ جای دیگری نمی‌رود و در آن جا درگیر می‌ماند.

بیشتر افراد گمان می‌کنند که تمرکز، یک امر ذاتی بوده و تغییر آن غیرممکن است؛ در حالی که تمرکز، یک امر اکتسابی است و باید هر روز پرورش و جهت داده شود.

 

حواس پرتی ذهنی و درونی، عبارت است از اشکالات فکری انسان و اندیشه‌هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس ایجاد می‌کنند. حواس پرتی ذهنی و درونی، عبارت است از اشکالات فکری انسان و اندیشه‌هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس ایجاد می‌کنند. این موانع، شامل مواردی از قبیل درد، رنج، غم و غصه، نگرانی، گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی، سردرد و... می‌باشد. ­

حواس پرتی بیرونی و محیطی، به محیط پیرامون فرد و یا تحریکات غیرعادی که توسط حواس مختلف انسان ایجاد می‌شود ارتباط پیدا می‌کند؛ مانند نور شدید و ضعیف، صدا‌های ناهنجار، روشن بودن رسانه‌ای صوتی و تصویری و....

معمولا هنگام درس خواندن عواملی که سبب حواس پرتی می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

_شبکه‌های اجتماعی

_تماس‌ها

_وب‌گردی بدون هدف

_پیامک دادن

_روابط

_سروصدا

_خیال پردازی بیش از حد

تمرکز حواس در هنگام درس خواندن، کلید اصلی و اساسی درک و فهم مطالب است و کلید اساسی تمرکز حواس، استفاده از روش‌هایی است که باعث تقویت و پرورش مهارت‌های لازم برای این کار است. این روش‌ها عبارتند از:

 

­طرح سوال هنگام درس خواندن یکی از روش‌هایی است که باعث افزایش تمرکز در مطالعه دانش آموز را فعال و به طور عمیق او را درگیر مطالعه می‌کند و سبب برانگیختن جدیت و تلاش وی به هنگام مطالعه می‌شود. ­

 

تندخوانی باعث توجه و تمرکز بیشتر و فهمیدن مطالب و در نتیجه، باعث یادگیری بهتر می‌شود. فکر و ذهن ما قادر است هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد؛ ولی اگر سرعت مطالعه ما پایین باشد، ذهن وقت اضافی می‌آورد و ناچار به این شاخه و آن شاخه می‌پرد و در نتیجه حواس پرتی ایجاد می‌شود. ­

 

یکی از راه‌های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن، استفاده از یک راهنما، مانند انگشت سبابه، مداد، خط کش و... به هنگام مطالعه استیکی از راه‌های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن، استفاده از یک راهنما، مانند انگشت سبابه، مداد، خط کش و... به هنگام مطالعه است؛ زیرا استفاده از یک راهنما هنگام مطالعه، باعث تمرکز حواس بهتر، عادت به روان خواندن، جلوگیری از برگشت برای دوباره خواندن و اتلاف وقت و جلوگیری از خستگی چشم و ذهن می‌شود. ­

 

­یک مکان مطالعه خوب از الزامات ایجاد تمرکز هنگام درس خواندن است. در واقع اولین چیزی که می‌تواند به شما برای افزایش تمرکز کمک کند مکانی است که در آن مطالعه می‌کنید. چرا که روی نحوه تمرکز شما تاثیر زیادی دارد.

 

چند توصیه در رابطه با مکان مطالعه:

_مکانی را به مطالعه اختصاص بدهید که در آن راحت باشید.

_در هوای خیلی سرد یا خیلی گرم توانایی تمرکز به شدت کاهش می‌یابد. ­

_محل مطالعه خود را تمیز نگهدارید.

_مکان مطالعه خود را طوری انتخاب کنید که دیگران کمتر به آن جا رفت و آمد داشته باشند..

_کتاب‌ها و جزوه‌ها مورد نیازتان را کنار دستتان بگذارید.

 

زمانی که تصمیم گرفتید مطالعه کنید، اما دوستان یا هم اتاق‌های شما درخواست می‌کنند که دور هم جمع شوید، هنر گفتن نه؟! را در خود تقویت کنید. ­

 

مطالعه عمیق و یادگیری ثمربخش، وقتی حاصل می‌شود که فرد تصور مثبتی از خود داشته باشد و به خود اعتماد کند؛ زیرا اعتماد به خود، مهارت و نیرو را افزایش داده و مغز را سالم‌تر می‌کند. ­

 

اگر تخیل خواننده با اراده اش هم سو نباشد، خواننده نمی‌تواند تمرکز حواس کافی و لازم داشته باشد. در روان شناسی، ثابت شده است که در این تضاد، قدرت تخیل، قوی‌تر از قدرت اراده است. ­ تا زمانی که آهنگ تخیل و اراده هماهنگ باشند، تمرکز حواس حفظ می‌شود.

 

یکی از باور‌های بسیار نادرست برخی از شما این است که برای افزایش تمرکز حواس، باید در سکوت مطلق باشید. واقعیت این است که هر چه محیطی ساکت‌تر باشد، برای تمرکز حواس بهتر است و ما محیطی را برای درس خواندن انتخاب می‌کنیم که سر و صدای کمتری داشته باشد؛ اما به هیچ عنوان نباید در جست وجوی محیطی باشیم که سکوت مطلق بر آن حکم فرما باشد. هر چه محیطی ساکت‌تر باشد، برای تمرکز حواس بهتر است و ما محیطی را برای درس خواندن انتخاب می‌کنیم که سر و صدای کمتری داشته باشد؛ اما به هیچ عنوان نباید در جست وجوی محیطی باشیم که سکوت مطلق بر آن حکم فرما باشد.

 

بعضی از افراد تصور می‌کنند با کمتر خوابیدن و بیشتر درس خواندن نتیجه بهتری می‌گیرند. باید بپذیریم کاهش ساعت خواب برای مطالعه بیشتر، به جای اینکه بازدهی داشته باشد، باعث کاهش تمرکز می‌شود. کمبود خواب، شما را خسته و بی حوصله می‌کند­

- ساختار بدن انسان الزام می‌کند که روزانه ۷ تا ۸ ساعت بخوابد.

- خواب کافی باعث رفع خستگی می‌شود. وقتی که خیلی خسته هستید، مطالعه فقط وقت تلف کردن است. بهتر است زمان کوتاهی را به استراحت اختصاص دهید.

- بهترین خواب، خواب شب است. چرا که خواب خوب شبانه تأثیر چشمگیری بر افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دارد­

 

­اپلیکیشن‌های ارتباطی بسیار جذاب هستند و البته مهم‌ترین خصوصیت آن‌ها وسوسه کردن است. وسوسه‌ای که هنگام درس خواندن به سراغمان می‌آید و از ما می‌خواهد تا سری به شبکه‌های اجتماعی خودمان بزنیم و از رویداد‌های تازه با خبر شویم. بهترین راهکار برای مبارزه با این مشکل خاموش کردن گوشی و دور کردن آن از خودتان است. اگر نمی‌خواهید این کار را انجام دهید، حداقل کار این است که موبایلتان را روی حالت پرواز (airplane mode) قرار دهید و حساب‌های شبکه‌های اجتماعی‌تان را ببندید یا اعلانات را بی صدا کنید. با این کار می‌توانید سبب افزایش تمرکز در مطالعه کنکور شوید.

 

تا به حال به تار عنکبوت دست زده اید؟ اگر بار اول به تار عنکبوت دست بزنید، تار تکان می‌خورد و باعث واکنش عنکبوت می‌شود. کافیست چند بار تکان دادن را تکرار کنید، عنکبوت هیچ واکنشی از خودش نشان نمی‌دهد. شما هم وقتی در حال درس خواندن هستید، اگر عامل مزاحمی در محیط وجود دارد­ نباید در مقابل این عامل مزاحم واکنش نشان دهید تا تمرکز شما کاهش یابد و حواستان پرت شود. از روش تار عنکبوتی استفاده کنید و در مقابل حواس پرتی تسلیم نشوید.

در پایان باید تاکید کنیم که موفقیت در حفظ و افزایش­ تمرکز و عدم حواس پرتی هنگام درس خواندن یک شبه حاصل نمی‌شود. بلکه نیاز دارد تا مدتی مواردی که برای افزایش تمرکز حواس گفتیم را اجرا کنید.

 

­