دبیر علمی همایش ادیان و صلح‌آفرینی در هزاره سوم گفت: باید صلح و دوستی در جامعه ما تبدیل به یک ارزش شود، در نتیجه فرد موفق در برقراری صلح، قهرمان شناخته شود.
وی گفت: این هدف اصلی انبیا بوده؛ یعنی تحقق صلح و آرامش و دوستی در میان انسان‌ها، ولی متاسفانه در کنار این بیان، می‌بینیم که با تفسیر غیر واقعی و برداشت‌های غلط و کج‌اندیشی‌های دینی متاسفانه بشر ناخودآگاه به طرف شرک رفته و به نام دین، با دیگری جنگیده است.
محقق داماد افزود: در خاورمیانه، جنگ و آدم‌کشی آنهم متاسفانه به نام و در سایه دین شعله‌ور شده و همه این‌ها ناشی از کج‌اندیشی و تاثیر غلط و نادرست‌فهمی دین است.
وی خاطرنشان کرد: ادیان الهی چه مسیحیت، چه یهود و چه اسلام، هر سه برای تحقق توحید بوده‌اند و برای این آرمان مقدس، از روز نخست ابراهیم فریاد زد و سه دین ابراهیمی خود را دنباله‌روی او دانستند.
محقق‌داماد با بیان اینکه امروز شکل‌گیری ترس دین یعنی ترس از آن به طور کلی و واهمه‌ای که بشر از دین پیدا کرده ناشی از کج‌اندیشی دینی است گفت: دین صحیح و فهم صحیح از آن قلب بشریت را جذب می‌کند چرا که قلب سلیم به طرف دین صحیح کشانده می‌شود.
وی زیباترین نام خدا را نام صلح عنوان کرد و گفت: همه صفات در سایه «سلام» است به معنای صلح و دوستی و آرامش. ما افتخار داریم که دین ابراهیم دین اسلام است. هر سه دین تحت نام اسلام هستند؛ اسلام خاص محمدی است، اما اسلام عام، اسلام ابراهیمی است. همانطور که قرآن، ابراهیم را مسلم و مسلمان معرفی کرده. پیغمبر اسلام خود را پیرو ابراهیم معرفی کرد که دین برادری و صلح است.
دبیر علمی همایش «ادیان و صلح‌آفرینی در هزاره سوم؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها» تصریح کرد: امروز وظیفه هر انسان اهل قلم، بیان و فرهنگی است که در میان جامعه‌ای که می‌زیسته، صلح را اندیشه‌ورزی و محقق کند و آموزش دهد. باید بکوشد که در دل جامعه‌ای که زندگی می‌کند تفکر علاقه و گرایش به صلح را تعمیم دهد.
وی درباره برگزاری همایش هم گفت: انجمن علمی مطالعات صلح ایران بر آن است که از اندیشمندان داخلی، خارجی، مسلمان، مسیحی، یهودی و زرتشتی و هر دینی که به صلح و دوستی علاقه‌مند است، دعوت کند و خوشبختانه اغلب این دعوت را پذیرفته‌اند.
نایب رئیس موسسه ادیان برای صلح افزود: حتی ادیان غیر الهی هم اگر بتوانیم از حضورشان دعوت کنیم برای ما توفیق بسیار خوبی است. فرهنگستان علوم هم دعوت انجمن را پذیرفته و امیدواریم در دی کنفرانس خوبی داشته باشیم.
آیت‌الله محقق‌داماد ادامه داد: از انجمن صلح، انتظار دارم که وظیفه‌اش را بر این بگذارد که صلح و دوستی در جامعه ما تبدیل به یک ارزش شود و هر کسی دوست داشته باشد و این را بخواهد که صلح برقرار باشد. در نتیجه فرد موفق در برقراری صلح، قهرمان شناخته شود؛ یعنی کسی که بتواند با سیاست خود جلوی وقوع جنگ را بگیرد یا در صورت وقوع آن را خاموش کند.
وی گفت: بزرگی امام حسین (ع) و ارادت همه ما به آن امام شکی نیست، اما امام حسن (ع) هم خیلی بزرگ و در عین حال مظلوم است. امامی که مردی هنرمند در حفظ هسته مرکزی تشیع با صلح بود. صلح حدیبیه اگر نبود امروز اسلامی هم باقی نمانده بود. یکی از زیباترین چهره‌های دیپلماسی پیامبر صلح حدیبیه است. اگر کسی بخواهد دیپلماسی رسول الله را مطالعه کند باید از آن بیاموزد. هنر پیامبر این بود که جلوی جنگ را گرفت و مقدمه آینده جهان اسلام شد. صلح حدیبیه قراردادی بسیار هنری و دیپلماتانه است. برای همین باید اول از همه در جامعه کسی که می‌تواند صلح ایجاد کند به عنوان قهرمان بشناسیم.
محقق‌داماد افزود: امروز نیاز داریم افرادی مقاله‌های خوبی بنویسند درباره اینکه چگونه صلح را به توده جامعه آموزش دهیم و در آموزش و پرورش چگونه واردش کنیم. باید از اهرم دین استفاده، اما آن را تفسیر کنیم در راه تحقق دوستی و اتحاد و وحدت بشری و رعایت حقوق بشر. در این صورت پیروز و موفق شده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه بشر جنگ‌های جهانی را پشت سر گذاشته و اعلامیه حقوق بشر را بسیار رندانه و خردمندانه نوشته است؛ گفت: این اعلامیه به عوامل جنگ و خصومت میان انسان‌ها پرداخته است. نکته مشترک بین همه ما انسانیت است. آنچه انسان را مرید قرآن می‌کند این است که مخاطبش «ناس» است؛ می‌گوید تمام انسان‌ها برادرند. وحدت خانوادگی انسان از قرآن شروع شده، قبل از اعلامیه حقوق بشر که می‌گوید همه از یک پدر و مادر (آدم و حوا) آفریده شدید. اگر بتوانیم این مسأله را ترویج دهیم مقدمه یک آشتی انسانی را ایجاد کرده‌ایم که آغاز دوستی وسیعی خواهد بود.
آیت الله محقق‌داماد تصریح کرد: صلح توحیدی، صلح در سایه عدالت است. صلح ظالمانه یک تناقض است.