تحقیقات میدانی نشان میدهد که در ۱۰ سال اخیر، گرایش جوانان ترکیه به اردوغان و سیاستهای حزب عدالت و توسعه به شکل چشمگیری کاهش یافته است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ درسالهای اخیر بخش مهمی از جوانان ترکیه با مشکل بیکاری روبرو هستند. بحران اقتصادی، افزایش تعداد دانشگاهها و عدم تطابق بین نیاز بازار و خروجی دانشگاه، موجب شده که روز به روز به تعداد فارغ التحصیلان بیکار افزوده شود. این همان چیزی است که بر گرایش سیاسی جوانان نیز تاثیر گذاشته و پیش بینی میشود که در انتخابات آتی، آرای جوانان معترض، بر نتایج نهایی تاثیر مستقیمی داشته باشد.
روزنامه جمهوریت، از روزنامههای مهم مخالف حزب حاکم ترکیه، تیتر و عکس صفحه نخست خود را به تحقیق درباره گرایش سیاسی جوانان اختصاص داده و از قول آنان نوشته است: در انتخابات بعدی، یا باید تو (اردوغان) بروی، یا ما میرویم.
بنابرگزارش جمهوریت و تحلیل مفصل پایگاه خبری تی ۲۴، تحقیقات نشان میدهد که در ۱۰ سال اخیر، گرایش جوانان ترکیه به اردوغان و سیاستهای حزب عدالت و توسعه به طرز چشمگیری کاهش یافته است. در چنین شرایطی است که موجی از تمایل به مهاجرت، بین جوانان ترکیه شکل گرفته و علاوه بر دانشجویان، دانش آموزان سال آخر دبیرستان، نیز میخواهند به کشوری دیگر بروند.
نتایج نظرسنجی از جوانان در باره وضعیت سیاسی ترکیه
گروه تحقیقاتی BUPAR برای کسب اطلاع از گرایش سیاسی جوانان ترکیه و ارزیابی آنان از عملکرد دولت و حزب حاکم، یک تحقیق میدانی انجام داده است. این گروه تحقیقاتی از طریق نظرسنجی حضوری، جویای نظرات ۲۷۸۰ نفر ازسنین بین ۱۷ تا ۲۴ سال شد و دیدگاههای جوانان را در باره مشکلات موجود در ترکیه مورد ارزیابی قرار داد. بر این اساس، مشخص شده که حمایت از سیاستهای حزب عدالت و توسعه روز به روز در حال کاهش است.
وضعیت معیشت جوانان
موسسه تحقیقاتی BUPAR از جوانان پرسیده: وضعیت معیشت و درآمد شما چگونه است: مستقل هستید یا از خانواده کمک میگیرید؟
نیمی از شرکت کنندگان در این نظرسنجی گفته اند: «درآمد من کفاف هزینه هایم را نمیدهد. به همین خاطر، ناچارم از پس انداز قدیمی ام خرج کنم». همچنین ۳۰ درصد از جوانان اعلام کردند که فاقد استقلال اقتصادی هستند و با کمک گرفتن از خانواده زندگی میکنند.
از جوانان پرسیده شد: «وضعیت اقتصادی شما و کشور در سال ۲۰۲۲ چگونه خواهد بود؟» ۷۵ درصد در پاسخ به این سؤال گفتند: «بدتر خواهد شد».
در مرحله بعدی، جوانان با این سوال روبرو شدند: «به طور کلی احساس خوشبختی میکنید؟» پاسخ ۷۰ درصد از جوانان، «نه» بود.
آیا اردوغان بر سر قدرت بماند؟
در نظرسنجی موسسه بوپار، از جوانان پرسیده شد: «آیا میخواهید رجب طیب اردوغان دوباره انتخاب شود یا در اولین انتخابات ریاستجمهوری که برگزار میشود، رئیسجمهور جدیدی انتخاب شود؟» در برابر این پرسش، ۷۲ درصد از جوانان گفته اند: «بهتر است فرد دیگری رئیس جمهور شود.»
۶۵ درصد از رای اولیهای ترکیه اعلام کرده اند که در انتخابات پیش رو، به ائتلاف ملت یعنی به مخالفین اردوغان رای میدهند، ۲۳ درصد از جوانان اعلام کردند که همچنان در کنار اردوغان و باغچلی هستند و ۱۲ درصد نیز به سایر احزاب رای میدهند.
میل به مهاجرت
در چند سال گذشته در ترکیه، تمایل به مهاجرت، علاوه بر دانشجویان، بخشی از دانش آموزان دبیرستانی را نیز در بر گرفته است. البته قبل از این نیز، فارغ التحصیلان اغلب دبیرستانهای مشهور استانبول، آنکارا و ازمیر، برای ادامه تحصیل به خارج از کشور میرفتند. اما حالا، میل به مهاجرت، فقط محدود به سال آخر دبیرستان نیست و صد البته این دانش آموزان خانوادههای متمول هستند که میل و امکان بیشتری برای رفتن دارند.
در نظرسنجی موسسه تحقیقاتی BUPAR ترکیه، ۷۷ درصد از دانشآموزان دبیرستانی در برابر سؤال «آیا میخواهید در خارج از کشور تحصیل کنید؟»، پاسخ «بله» دادند و پاسخ «نه» در سطح ۱۲ درصد بود، البته ۱۱ درصد جواب روشنی نداشتند و گزینه «در حال حاضر نمیتوانم تصمیم بگیرم» را انتخاب کردند.
در سالهای اخیر همه ۸۱ استان ترکیه صاحب دانشگاه شده اند و افزایش تعداد دانشگاه ها، کاهش کیفیت تحصیل و گرایش سیاسی و حزبی در انتخاب روسا و استادان دانشگاه ها، اعتراض و انتقاد جوانان را به دنبال داشته است. به همین خاطر، ۷۱ درصد از دانشجویان معتقدند: «کیفیت و اعتبار دانشگاههای ترکیه در مقایسه با دانشگاههای جهان رو به کاهش است».
انتقاد از دستگاه قضا
بر اساس نظرسنجی مزبور، اغلب جوانان معتقدند که اعتراضات مشهور گزی پارک استانبول، یک واکنش مردمی، دموکراتیک و دفاع از حقوق است. فقط ۲۰ درصد از جوانان فکر میکنند که احکام محکومین این پرونده عادلانه است و ۴۰ درصد از جوانان نیز بر این باورند که در این پرونده، دستگاه قضا به نفع حزب حاکم رای داده و ماهیت این برخورد، کاملاً سیاسی و حزبی است و از مشروعیت حقوقی برخوردار نیست.
با وجود تبلیغات گسترده دولت در مورد مداخله بیگانگان در ترکیه، شمار کسانی که فکر میکنند کودتای ۱۵ ژوئیه سازماندهی قدرتهای خارجی است، تنها ۲۰ درصد است. نرخ کسانی که تصمیمات اعلام شده در پرونده گزی را تصمیمی صحیح و قانونی میدانستند ۲۰ درصد و نرخ کسانی که میگویند "تصمیم سیاسی بوده" ۴۰ درصد ثبت شده است.
انتقاد از سیاست اردوغان در باره پناهجویان
موضوع پناهجویان و حضور نزدیک به ۴ میلیون آواره سوری در ترکیه، یکی از موضوعات داغ رسانهها و محافل سیاسی ترکیه است.
در شرایطی که بحران اقتصادی ترکیه را فرا گرفته، بخش مهمی از مردم این کشور، به این نتیجه رسیده اند که حضور آوارگان، به افزایش تورم، افزایش قیمت اجارهها و کمبود آذوقه دامن زده و آنان باید هر چه زودتر به کشورشان بازگردند. احزاب مخالف اردوغان و به ویژه طیف ملی گرایان تند نیز به این موضوع دامن زده و هر روز بر این مساله پافشاری میکنند.
دراین نظرسنجی، از جوانان پرسیده شد: تا چه اندازه با سیاست دولت اردوغان درمورد پناهجویان، موافق هستید؟ ۹۰ درصد جوانان اظهار داشتند که پناهجویان باید به کشورشان بازگردند و نباید از حق شهروندی ترکیه برخوردار شوند.
جوانانی که به سوالات موسسه BUPAR پاسخ داده اند، علاوه بر آوارگان سوری، در باره دیگر خارجیها نیز نظر مساعدی ندارند و ۹۰ درصد آنها با اعطای تابعیت به خارجیهایی که مسکن خریداری میکنند، مخالف هستند.