ضرورت افزایش سرانه دندانپزشک در ایران

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما آقای رجبعلی برزویی در برنامه گفتگوی ویژه خبری افزود: سرانه‌ی دندان پزشک ۳۵ نفر به یکصد هزار نفر است البته ممکن است این عدد کمتر باشد و بر این اساس حتی در منطقه جایگاه مناسبی نداریم.
متن گفتگوی ویژه خبری به این شرح است:
مجری: واقعاً وضعیت شاخص دندانپزشک در کشور، سرانه دندانپزشک در کشور به چه صورت است؟ کجای دنیا قرار داریم و چقدر می‌توانیم به مردم با این شاخص خدمت مناسب داشته باشیم؟
آقای رجبعلی برزویی گفت: یکی از بحث‌های بسیار مهمی که واقعاً آینده کشور و سلامت کشور اهمیت دارد، بحث ظرفیت پزشکی و دندانپزشکی است، کشور ما کشوری است که در رو به افزایش سن و پیرسالی دارد پیش می‌رود، ما باید از الآن پیش بینی‌های لازم را انجام بدهیم، ۳۰ سال آینده در کشور ما بیش از ۳۰ درصد جمعیت پیر خواهند بود و میانسال به بالا؛ بنابر این اگر از الآن پیش بینی‌های لازم را انجام ندهیم یقیناً آن موقع مشکل خواهیم داشت، خب این کار در حوزه پزشک عمومی اتفاق افتاد، به هر حال به یک توافقی با همکارانمان در وزارت بهداشت رسیدیم، مصوبه‌ای داشتیم که ظرف دو ماه بحث افزایش دندان پزشکی و تخصصی را هم بررسی کنیم و پیشنهاداتی را از دوستانمان داشته باشیم، وزارت بهداشت اولین پیشنهادش را به ما داد، اما مشکل اصلی و اختلافی که شورای عالی انقلاب فرهنگی با وزارت بهداشت دارد روی آمار‌های اولیه است.
معاون ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب اسلامی افزود: در سازمان بهداشت جهانی شاخص کشور ما حدود ۴۲ هزار نفر دندان پزشک است، کد‌های نظام پزشکی که در حوزه دندانپزشکی هم وجود دارد همین تعداد است، اما یک نقشه‌ای وجود دارد تحت عنوان نقشه درمان کشور، نقشه درمان سلامت کشور که در این نقشه درمان وزارت بهداشت ادعا می‌کند که در سال ۹۴ - ۹۵ سرانه وضعیت پزشکان و دندان پزشکان راسرشماری کرده است.
مجری: بینندگان دارند تصاویر را هم می‌بینند که تعداد دندان پزشک در کشور الآن در این جدولی که مشاهده می‌کنیم می‌توانید ببینید که می‌فرمایید ۴۲ هزار و ۵۰۰ تا آماری است که سازمان جهانی بهداشت داده و این شامل همه کد‌های نظام پزشکی است، یعنی کسانی که فوت کردند از دندان پزشکان یا کار نمی‌کنند در این آمار در نظر گرفته شده است؟
آقای برزویی افزود: اختلاف دقیقاً همین جاست، دوستان می‌آیند معیار را کد‌های نظام پزشکی قرار می‌دهند، اما همه ما می‌دانیم که کسی که می‌تواند کار بالینی در حوزه دندان پزشکی انجام بدهد کسی است که باید پروانه صلاحیت حرفه‌ای داشته باشد، کسانی که پروانه صلاحیت حرفه‌ای دارند حدوداً ۲۷ هزار و ۵۰۰ نفر هستند که هم شامل اعضای هیأت علمی و هم شامل دانشجویان متخصص هستند و دستیاران، اما حتی شاخصی هم که سند درمان اعلام کرده ۲۹ هزار و ۷۰۰ است، یعنی سال ۹۴ را گرفتیم بعد از آن فرض کردیم همه فارغ التحصیلان جذب شده باشند، بنابراین در بهترین و مطلوبترین حالت ۳۰ هزار دندان پزشک داریم و سرانه ۳۵ به یکصد هزار نفر، ما این را قبول داریم، ولی حتی باورمان این است که ممکن است این عدد کمتر از این باشد.
مجری: در دنیا این ۳۵ به صدهزار یعنی چه؟ یعنی ما کجا هستیم، آیا اول منطقه هستیم؟
آقای برزویی گفت: ما سه شاخص داریم؛ ۱- با کشور‌های پیشرفته خودمان را مقایسه کنیم، ۲- با کشور‌های منطقه خودمان را مقایسه کنیم ۳- با کشور‌هایی که از نظر اقتصادی ترازشان با ماست مقایسه کنیم؛ ما در کشور‌های جی بیست یا کشور‌های پیشرفته تقریباً جایگاه ۳۵ را داریم که بالاترین این‌ها تا بالای ۱۰۰ نفر هم دارند، اما میانگین در منطقه تقریباً ۴۸ و در کشور‌های جی بیست میانگینشان بیش از ۶۰ است، ولی ما وضعیتمان عدد ۳۵ است، بنابراین اصلاً وضعیت مناسبی نداریم.
وی افزود: اکنون در منطقه حتی کشور‌هایی مثل ترکیه، عربستان، قطر، کویت، امارات، گرجستان و حتی لبنان بالای ۱۰۰ هست، ولی ما از کشور‌هایی مثل یمن، بحرین، ترکمنستان، مصر، عمان، عراق؛ از این‌ها بالاتر هستیم که این اصلاً برای کشور مطلوب نیست، در منطقه هم جایگاه مناسبی نداریم. یک اشکالی وجود دارد، دوستان می‌گویند ممکن است این‌ها پزشک نباشند، اما این‌ها کسانی هستند که کار بالینی دارند می‌کنند در کشور‌های دیگر، در کشور ما کسی که می‌تواند کار بالینی کند همین عدد ۳۵ در ۱۰۰ هزار است که دارند انجام می‌دهند.
مجری: آقای دکتر کوهپایه زاده دبیر شورای گسترش دانشگاه علوم پزشکی کشور به صورت تلفنی در خدمتشان هستیم، آقای کوهپایه زاده، شنیدیم این اعداد و ارقام را در خصوص سرانه دندان پزشک به جمعیت در کشور، نشان می‌دهد و آن چه قانون و اسناد بالادستی دیده در اختلاف زیادی هست این نسبتاً برای این موضوع چه اتفاقی قرار است بیفتد چرا اصلاً به این نقطه رسیده، چرا ورودی‌ها آن قدر نبوده که بتواند کفاف کند و به یک حد مناسبی ظرفیت سرانه دندان پزشکی را برساند؟
دکتر جلیل کوهپایه زاده؛ دبیر شورای گسترش دانشگاه علوم پزشکی کشور نیز در این برنامه گفت: هدف از این بحث‌ها دسترسی عادلانه به خدمات سلامت است؛ در بخش دهان و دندان واقعیت امر این است که برای رسیدن به این خدمات عادلانه، یکی از راهکارهایش؛ افزایش یا رفع کمبود دندان پزشک است و این هم حرف کاملاً درستی است، اما متأسفانه آن چه که ما به آن می‌پردازیم روی تعداد است.
مجری: یعنی شما آمار سایر کشور‌ها را به هر حال قبول ندارید عملاً، درست است؟
کوهپایه زاده گفت: نه، آمار‌های سایر کشور‌ها همه خوداظهاری است.
مجری: خود ما خوداظهاری بود؟
کوهپایه زاده افزود: خوداظهاری است، ولی خود خوداظهاری‌ها باهم فرق می‌کند، شما دیدید در لبنان عدد خیلی بالایی بود، چیزی که مهم است و به نظرم می‌آید روی شاخص‌های سلامت بحث کنیم همان طور که خود شما اشاره کردید ما وضعیت شاخص‌های دهان و دندانمان وضعیت مناسبی نیست، و باید برای این موضوع یک فکری کنیم، ببینید همواره خدمات دندان پزشکی یک خدمت لوکس بوده حتی در تهران که شما الآن دندان پزشک به اندازه کافی دارید، وضعیت دهان و دندان مردم مناسب نیست.
مجری: چون می‌خواهيم تا انتهای برنامه در خدمت شما باشیم اجازه می‌خواهم یک لحظه در صحبت‌های شما بگویم آقای دکتر شجاعی راجع به آمار‌ها آقای دکتر کوهپایه زاده بحثشان این است که عدد و سرانه دندان پزشک به جمعیت اهمیت کمتری نسبت به شاخص‌های سلامت دارد، شما چطور ارزیابی می‌کنید؟
حجت الاسلام والمسلمین حسن شجاعی؛ رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نیز در این برنامه گفت: مشکلی که اکنون وجود دارد دقیقاً در موضوع پزشک عمومی هم وجود داشت و می‌گفتند سرانه و جایگاه خوبی برای ورود به موضوع دسترسی به خدمات پزشکی نیست، وزیر محترم و معاونینشان در کمیسیون اصل ۹۰ با این که قبل از جلسه کمبود پزشک را به صراحت انکار کردند. عرض من این بود که در پزشک عمومی نیز ما همین مشکل را داشتیم، اما نهایتاً خود دوستان وزارت بهداشت متقاعد شدند که شاخص سرانه پزشک شاخص خوبی است برای این که ما برویم به سمت افزایش دسترسی مردم به خدمات پزشکی، در همین موضوع هم من فکر می‌کنم ماجرا از همین قرار است، مشخص است مردم دسترسی مناسبی به خدمات دندان پزشکی حتی در تهران ندارند.
وی افزود: یکی از مهمترین دلایل این است که خدمات دندان پزشکی بسیار بسیار گران است و بسیاری از مردم توان مراجعه به دندان پزشک ندارند، از هزینه‌های دندان پزشکی یک عدد بسیار بالایی، دستمزد خود دندان پزشک است، براورد‌هایی که ما داریم و این‌ها مستند و قابل ارائه است، حدود ۵۰ - ۶۰ درصد هزینه‌های دندان پزشکی به دستمزد دندان پزشکان باز می‌گردد، اما اگر تعداد دندان پزشک‌ها بالا باشد، این دستمزد می‌تواند کاهش یابد و موجب کاهش قیمت خدمات دندان پزشکی و دسترسی مردم ما به دندان پزشک بیشتر و عادلانه‌تر شود، بنابراین من فکر می‌کنم موضوع شاخص سرانه، شاخص خوبی است که بسنجیم مردم چه مقدار به دندان پزشک دسترسی دارند.
مجری: آقای دکتر کوهپایه زاده شنیدیم استدلال آقای دکتر شجاعی را روی این که شاخص سرانه دندان پزشک شاخص مناسبی است برای این که بخواهیم ارائه خدمات دندان پزشکی را سنجش کنیم، شما استدلالتان چه هست؟
آقای کوهپایه زاده گفت: کاملاً درست است، این یک بخش موضوع است، من عرض کردم خدمتتان یک بخش موضوع می‌شود بحث سرانه، لازم هست، اما کافی نیست، جایی که خدمات سلامت تخصصی و فوق تخصصی و عمومی دندان پزشکی نیز دارید، مردم شرایطشان مناسب نیست، چرا؟ چون بیمه‌های ما هیچ کمکی در بخش دندان پزشکی نداشتند و اگر بیمه وارد شود و هزینه‌ها متعادل شود، وضع بهتری خواهیم داشت.
وی افزود: بازار سلامت؛ بازار عرضه و تقاضای میوه نیست که با افزایش عرضه ما فکر کنیم که این تقاضا را می‌توانیم تعدیل کنیم و قیمت را پایین بیاوریم، هر کاری یک قیمت تمام شده‌ای دارد، در ایران عموماً هزینه‌ها و تعرفه‌های ما تعرفه‌های واقعی نیست، در بخش دندان پزشکی نیز اینطور است، اما واقعیت این است که ما برای مردم باید فکر بکنیم، یکی از راهکارهامی تواند افزایش دندان پزشک باشد، اما مجلس و شورای انقلاب فرهنگی باید تمرکز بر دسترسی با تأمین منابع لازم و کاهش هزینه‌ها برای مردم از طریق بیمه‌ها داشته باشند.
آقای شجاعی افزود: من سؤالی دارم از آقای دکتر کوهپایه زاده، ببینید مؤلفه‌هایی که ایشان می‌فرمایند مثل این که بیمه پوشش دهد، مؤلفه مهمی است و باید به این موضوع هم بپردازیم، اما یکی دیگر از مؤلفه‌ها سرانه دندان پزشک است؛ آیا قبول دارند سرانه دندان پزشک در ایران کم است و این باید جبران شود؟ و اگر قبول دارند برنامه وزارت بهداشت برای افزایش دندان پزشک و افزایش بردن سرانه دندان پزشک چه بوده است و اکنون چه پیشنهادی دارند؟
مجری: یعنی شما قبول دارید سرانه را و در کنارش بحث بیمه را هم گفتید که ما حتماً سعی می‌کنیم با مدیرعامل محترم بیمه سلامت هم در طول برنامه صحبت کنیم، بپرسیم راه حل شما برای این که افزایش ظرفیت را هم شاهد باشیم که قبول دارید و پذیرفتید چیست؟ چه کرده اید؟
آقای کوهپایه زاده گفت: ما در این زمینه که باید هر کاری را بر اساس اصولش جلو ببریم بحثی نداریم، دندان پزشکی در سال ۵۸ یا در سال ۷۸ مثلاً ۱۸ دانشکده بوده، اما اکنون به بیش از ۴۰ دانشکده در آموزش رسیده ایم، و در بحث تخصصی اکنون سالانه ۳۵۰، ۴۰۰ تا متخصص دندان پزشکی داریم، ما بر اساس سند آمایشی تا ۱۴۰۸، شش در ۱۰ هزار یا ۶۰ در ۱۰۰ هزار برسیم، اکنون آمار آمریکا هم شش و یک دهم در ۱۰ هزار است.
وی افزود: البته عرض می‌کنم همین امروز نظام آموزشی ما در وزارت بهداشت ۵۰ درصد کسری بودجه دارد.
مجری: آقای دکتر کوهپایه زاده، جمع بندی بفرمایید لطفاً.
آقای کوهپایه زاده گفت: عرضم این بود که ما وقتی منابع را هم در نظر بگیریم می‌توانیم بهتر قضاوت کنیم، اکنون در وزارت بهداشت برای همین ظرفیت‌های موجود کسری بودجه ۵۰ درصدی داریم، ما باید همه طرف را ببینیم، زیرساخت را آماده و کیفیت را رعایت کنیم.
مجری: من یک جمع بندی کوتاهی از فرمایش شما داشته باشم این که موضوع اصلی بیشتر حول منابع است، بحث حمایت بیمه‌ای هست و این که شما می‌فرمایید آن چه که سند آمایش آموزش اگر من اشتباه نگویم سند را، آن چه که آن برای شما خواسته، عددی است حدود ۵۵، حالا ما در این خصوص هم صحبت کنیم پس اسناد بالادستی دیگرمان هم حالا ارجحیت دارند خواستند اول منطقه باشیم آن‌ها تکلیفشان چه خواهد شد؟ آقای برزویی در خدمت شما هستیم.
آقای برزویی گفت: در سال ۹۴ دانشگاه‌های دولتی ما ۱۹۰۰ نفر دانشجو پذیرش می‌کردند، این عدد در واقع آمده تا سال ۹۸ به ۱۷۰۰ و در سال ۱۴۰۰ به ۱۴۸۶ نفر، یعنی حدود ۴۰۰ نفر از ۹۴ تا ۱۴۰۰ کاهش ظرفیت داشتیم، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه شهید بهشتی سال ۶۷، ۲۲۵ نفر ظرفیت داشتند، اما سال ۱۴۰۰، ۱۱۲۵ نفر جذب کردند یعنی چیزی حول و حوش ۵۰ درصد ظرفیتشان را کاهش دادند.
مجری: این تصویری که می‌بینیم مربوط است به تعداد ورودی دانشکده‌های مختلف در سال‌های مختلف که نمودار‌های بلندتر معمولاً ظرفیتی است که در یک سالی بیشترین ظرفیت گرفته شده، نمودار‌های کوتاهتر ظرفیت سال اخیر است یعنی سال ۱۴۰۰ است یعنی در این دانشکده‌هایی که شما بررسی کردید به نظر می‌رسد همه کاهش ظرفیت داشتند.
آقای برزویی گفت: تعداد دانشکده از ۲۰ به ۴۰ افزایش یافته است، اما در دانشکده‌های قدیم این ظرفیت کاهشی بوده است و افزایش ظرفیت در این حوزه‌ها نداشتیم، همین طور بیایید در نقشه‌هایی که مال سازمان نظام پزشکی هست همان طور که دیدید توزیع چه بر اساس وسعت، چه بر اساس جمعیت اصلاً وضعیت خوبی نداریم، به جز استان تهران، یزد، فارس و اصفهان که سبز و زرد هستند در بقیه استان‌ها دسترسی فوق العاده پایین است.
مجری: این نقشه دارد می‌گوید که جا‌هایی که قرمز هستند دندان پزشک کم هست، چگالی و حضور سرانه اش خیلی پایین است.
آقای برزویی افزود: قرمز بر اساس وسعت است، نقشه کناری اش بر اساس جمعیت، همان طور که می‌بینید سیستان و بلوچستان در بدترین شرایط قرار دارد. این را هم بدانیم که همین الآن که عدد سرانه ۳۵ است در تهران ۱۰۳ است، در شهر‌هایی که دانشکده‌های پزشکی دارند ۴۰ است، در ۵۴ درصد جمعیت کشور این عدد ۱۶ است و در جایی مثل سیستان و بلوچستان این عدد زیر ۱۰ است یعنی به ازای صد هزار نفر! حتی در برخی استان‌ها زیر ۱۰ نفر دندان پزشک داریم و افزایش ظرفیت دندان پزشکی می‌تواند بسیاری از بحث‌های بعدی را حل کند همان طور که در پزشکی حل کرده است.
مجری: یعنی ۲۶۲۰ دانشجو در یک سال توانستیم بگیریم؟، آقای کوهپایه زاده این‌ها هم بحث‌های قابل توجهی است که ما توانستیم تا ۲۶۲۰ دانشجو بگیریم درصد جمع دانشکده مان، ولی سال اخیر عددی که گرفته شده آن طور که نشان می‌داد عدد پایین تری بود؛ یک چیزی حدود ۱۷۵۰ نفر بود.
آقای کوهپایه زاده : این آمار مربوط به دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های دولتی ۱۴۰۰ بوده است.
مجری: آقای دکتر شجاعی الآن سؤالی که پیش می‌آید راجع به این نکته شما که در گزارش بود، این است که ما افزایش ظرفیت دندان پزشکی مان به سال تحصیلی فعلی یعنی ۱۴۰۰ و کنکور امسال می‌رسد ان شاء الله یا خیر؟
آقای شجاعی گفت: آقای دکتر کوهپایه زاده قبول دارد سرانه پایین است و باید افزایش پیدا کند، اما اولاً روندی که ما در ظرفیت دندان پزشکی داریم می‌بینیم همین طور که جناب آقای برزویی فرمودند سال ۹۴، ۱۹۰۰ تا بوده سال ۱۴۰۰ آمده حدود ۱۴۸۶ نفر؛ نشان می‌دهد که روند، روندِ کاهشی است، سؤالی که من دارم شما قبول دارید سرانه پایین است، اما روند ما روند کاهشی بوده، خب چرا؟ نکته دوم این است که شما الآن تکلیف قانونی دارید که برنامه افزایش ظرفیت دندان پزشکی را ارائه بدهید، با وجود این که این تکلیف قانونی وجود داشته، پیشنهاد شما این بوده که پنج درصد در طی پنج سال افزایش پیدا کند که حسب اطلاعات ما همین پیشنهاد را که مکتوب ارائه داده بودند ظاهراً شفاهی هم همین را هم پس گرفتند، سؤالی که من دارم این است که با این روند کاهشی در گذشته و با این پیشنهادی که یک پیشنهاد بسیار بسیار ضعیفی است ما چطور می‌توانیم این سرانه کمبود دندان پزشک را جبران بکنیم؟
مجری: یک نکته‌ای هم آقای کوهپایه زاده مطرح کردند راجع به منابعش، که این هزینه‌ای که بابت تربیت این دانشجو باشد، این وجود دارد، ندارد، به چه شکل؟
آقای شجاعی افزود: در جلسات مجلس و هم در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی عرض کردم وقتی نظام، وزارت بهداشت را مکلف می‌کند ظرفیت را افزایش دهد، به طور حتم منابع لازم را هم می‌بیند، البته در این که واقعاً سرانه یک دانشجوی پزشکی یا دندان پزشکی چقدر است، این بودجه‌ای که اختصاص پیدا کرده برای آموزش پزشکی چقدر کفاف این را می‌دهد یا نه، حرف‌های زیادی وجود دارد، ولی من اجمالاً می‌خواهم این را عرض کنم خدمت بزرگواران، الآن توقعی که از وزارت بهداشت وجود دارد این است دقیقاًَ مثل پزشکی عمومی که سرانه فعلی روشن شد که ۱۳ پزشک به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت بود، بعد آن سرانه مطلوب سال ۱۴۱۰ روشن شد که ۲۰ پزشک به ازای ۱۰ هزار جمعیت بود، این دو عدد را ما در دندان پزشکی باید از دوستان وزارت بهداشت بشنویم، درصدی که دوستان می‌خواهند پیشنهاد بدهند باید این فاصله را پر کند، من نمی‌دانم این پنج درصد از کجا آمده است، بنابراین دوستان باید این برنامه را که تکلیف قانونی شان هم هست به زودی ارائه کنند.
مجری: جناب آقای دکتر کوهپایه زاده شنیدید، درباره منابع هم نکته شان را گفتند و در خصوص این که شما پذیرفتید که سرانه پایین است، ولی راه حل دیگری را به جای افزایش ظرفیت و افزایش سرانه پیشنهاد می‌کنید، این را هر چه هست، چه کاری است که بدون افزایش سرانه حل کند؟
آقای کوهپایه زاده گفت: همان طور که اشاره شد ما می‌گوییم افزایش ظرفیت متناسب یکی از راهکار‌ها است؛ این درست است و دوم هم این است که ما بتوانیم بر اساس آن سندی که داریم به قول فرمایش حضرتعالی تا ۱۴۰۸ یا ۱۴۱۰ به آن حد نصابی که در قانون دیده شده که حالا می‌فرمایید شیبش کند است، ما بر اساس محاسبات خودمان این شیب متناسب است، یعنی این که افزایش پیدا می‌کند، یک مقدار هم آمار‌هایی که الآن ما داریم به هم می‌گوییم من نمی‌خواهم این جا بگویم ۱۴۵۰ صحیح نیست و ما این را ۱۷۵۰ داریم، چون در شأن شرایط برنامه نیست، ولی می‌خواهم بگویم که ما همه یک جنبه نشستیم، همه یک طرف قضیه هستیم که آقا سلامت دهان و دندان مردم باید بهبود پیدا کند، درست است یک بخشش می‌تواند افزایش ظرفیت باشد، یک بخشش می‌تواند بحث‌های پرداختی اش باشد، حمایت‌های بیمه‌ای اش باشد، زیرساخت لازم، ببینید همین الآن کاشکی این آمار شما مثلاً دوستان من در آمار‌ها ندیدم دانشگاه علوم پزشکی بوشهر خب هفته پیش که دوستان برای بازدید رفته بودند تعداد یونیت‌های ما بسیار بسیار کمتر از تعداد دانشجویانی بود که آنجا می‌خواهند این آموزش‌ها را ببینند، این که ما در سال ۶۲ یک افزایش غریبی داشتیم بدون زیرساخت لازم و امروز هم باید همان مسیر بی کیفیت را ادامه بدهیم پسندیده هیچ کدام از ما نیست، ما معتقدیم که ما باید خدماتی در شأن مردم بدهیم، خواهش می‌کنم کیفیت را به این راحتی در مقابل کمیت، کمرنگ نکنید.
مجری: آقای دکتر برزویی شما نکته‌ای دارید راجع به این مسأله؟
آقای برزویی گفت: تمام آمار‌هایی که ارائه می‌شود، آمار‌هایی هستند که دقیق هستند یا از سایت سازمان نظام پزشکی یا از دفترچه‌های کنکور یا از نقشه درمان است، این بحث ۱۴۷۰ دقیقاً عددی است که از دفترچه است، بله ۱۷۰۰ هم عدد درستی است، اما این ۱۷۰۰ با دانشگاه آزاد و سایر دانشگاه‌هایی که وابسته به حوزه‌های نظامی هستند، ولی وقتی آن را بگیریم قبلاً ۲۱۰۰ ظرفیت بوده که این دو هزار و صد به این عدد کاهش پیدا کرده است، لذا آمار‌ها آمار‌های دقیقی هستند که قابل صحبت کردن است و من در نهایت پیشنهادی خواهم داشت.
مجری: آقای دکتر ناصحی مدیرعامل بیمه سلامت ایران روی خط ارتباطی ما هستند، صحبت از این شد که پوشش بیمه‌ای در خصوص خدمات دندان پزشکی پایین است، یعنی نکته‌ای که آقای دکتر کوهپایه زاده داشتند بیشتر حول این موضوع بود، الآن چقدر بیمه پایه ما پوشش دارد روی خدمات دندان پزشکی، یک توضیح کوتاهی بفرمایید و آیا حالا اگر این پوشش محدود است علتش چیست؟ علتش عدم عقد قرارداد است یا این که هزینه‌ای صرف نمی‌کند بیمه برای این موضوع و چه برنامه‌ای هست برای بهبود این ماجرا؟
دکتر محمد مهدی ناصحی؛ مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران نیز در این برنامه گفت: در بحث دندان پزشکی اولویت و توجه باید روی بحث پیشگیری باشد در بیماری دهان و دندان، این اصل؛ اصل مهمی است که خوشبختانه رویکرد وزارت بهداشت و معاونت بهداشتی وزارتخانه در روستا‌ها و مراکز بهداشتی- درمانی شهری این است که با استقرار دندان پزشک تا حد زیادی و پوشش بیمه‌ای مناسب در خدمات پیشگیری با ۱۴ خدمت پیشگیری را در مراکز بهداشتی درمانی که وزارت بهداشت پوشش می‌دهد آنجا داریم پوشش می‌دهیم، در مراکز روستایی، در حد صد درصد یعنی هر خدمت دندان پزشکی مخصوصاً برای مادران باردار و کودکان زیر ۱۴ سال هست به خاطر ویژگی خاصی که مطرح است و از جهت علمی صد درصد هزینه‌ها پرداخت می‌شود. در شهر‌ها فقط ۳۰ درصد را پرداخت می‌کنند مابقی را کسی که خدمت می‌گرفت پرداخت می‌کند، این خدمت باید در این جهت برود، در هیچ جای دنیا مطالعه هم بفرمایید این نیست که خدمات گران قیمت دندان پزشکی را بیمه‌های پایه پوشش بدهند، این خدمات را عمدتاً بیمه‌های مکمل پوشش می‌دهند، کار مناسبی در کشور‌های پیشرفته که سرانه سلامتشان هم بسیار بالاست این است که خیلی از کشور‌ها را مطالعه کردم از حدود ۲۰ سال قبل بیمه‌ها آمدند یک برنامه مناسب پیشگیری را گذاشتند و خوشبختانه در آن کشور‌ها الآن پوشش بیمه دندان، مشکلات دندانی بسیار پایین است، ما هر چه تعداد دندان پزشک را ببریم بالا، ولی آن زیرساخت اولیه که مربوط به پیشگیری است و خدمت‌های مناسبی هم است، من الآن خدمت‌ها را عرض کنم، این که ما در پوشش مناسب آن‌ها مثل آموزش است، حتی برای آموزش بهداشت هم تعرفه گذاشته شده است.
مجری:، چون زمان محدود است خواهشم این است که فقط بفرمایید آیا قصد این که پوشش گسترده‌تر بشود به خدمات بیشتری و عمق بیشتری ارائه شود برای بحث دندان پزشکی به مردم، این قصد وجود دارد یا خیر؟ و با بخش خصوصی کار خواهید کرد با دندان پزشکان بخش خصوصی یا خیر؟
آقای ناصحی گفت: در زمینه پایه با توجه به محدودیت‌های منابع ما حدوداً نیم تا یک درصد منابع مان در حوزه دندان پزشکی مصرف می‌شود، برنامه‌هایی که بیمه سلامت و سایر بیمه‌ها دارند در جهت عمق بخشی این است که ما سن این افرادی که خدمت می‌گیرند به عنوان پیشگیری اولیه، بالاتر ببریم، الآن داریم ۱۴ سال را، زیر ۱۴ سال را پوشش می‌دهیم، خدمات خوبی هم هست، ولی متأسفانه باز هم می‌بینیم خانواده‌ها رویکرد اولویت پیشگیری را ندارند آن جا را باید توجه کنند و همچنین برای سنین بالا هم گذاشتن دست دندان را پوشش کامل آن هم مد نظر است که این را باز بتوانیم بحث پیشگیری مناسبی داشته باشیم؛ آن وضعیت بیمه هاست و در آن جهت هر کاری باشد ما انجام می‌دهیم، ولی خدمات هزینه‌های پر هزینه دندان پزشکی را خب بیمه‌ها در هیچ جایی بیمه پایه پوشش نمی‌دهد.
مجری: آقای برزویی در خدمت شما هستیم.
آقای برزویی گفت: یک بحثی وجود دارد، ما وزارتخانه‌های کمی داریم که هم مجوز، هم اجرا و هم نظارت در یک وزارتخانه است، خب نکاتی که آقای کوهپایه زاده فرمودند، خیلی از این مشکلات را خودشان می‌توانند حل کنند، یعنی این که می‌گوییم فقط شاخص؛ افزایش ظرفیت نیست، شاخص‌های دیگر هست، خب شاخص‌های دیگر هم در اختیار خودتان است، بسیاری از این شاخص‌ها قابل حل است، بحث بیمه و این‌ها به نظر من بحث‌هایی هستند که مهمند، اما فرعی اند، بسیاری از ما یک واقعیت قبول داریم همان طور که حاج آقا شجاعی هم گفتند ما کمبود پزشک داریم، کمبود دندان پزشک داریم.
مجری: من آماری دیدم که بیمه سلامت بیشتر از ۱۰ درصد دندان پزشکان بخش خصوصی را با آن‌ها قرارداد ندارد که حالا الزام امسال شده که با همه این‌ها باید قرارداد داشته باشند و اگر قرارداد نداشته باشند پروانه کار صادر نمی‌شود، من پیش خودم فکر می‌کردم که آیا این قرارداد نبستن پزشک با بیمه نمی‌تواند ناشی از این باشد که به هر حال بازار بخش خصوصی خودش را دارد دندان پزشک و اصلاً نیازی نمی‌بیند که با بیمه وارد تعامل بشود و شاید به این بحث برگردد که آن قدر دندان پزشک در کشور نداریم.
آقای برزویی گفت: حالا من می‌خواهم وارد نشوم، چون همان طور که آقای دکتر، حاج آقا بحث‌های متعددی است در بحث بودجه، در بحث منابع، من یک پیشنهاد دارم، واقعاً ببینیم چگونه است. ما اگر بپذیریم میانگین منطقه را حالا با اغماض بپذیریم ۴۲، میانگین گروه بیست هم کشور‌های منطقه را ۶۸ بگیریم و میانگین کشور‌های سالمند را هم ۸۵ به صدهزار بگیریم اگر همین وضع موجودمان را سه سال سالی ۳۰ درصد افزایش بدهیم و بعد با همین ظرفیت ادامه بدهیم، حداقل هشت سال ما طول خواهد کشید که به میانگین منطقه امروز برسیم با فرض این که منطقه دیگر رشد نکند یعنی عدد‌های منطقه هم حداکثر برای ۲۰۱۸ نه برای ۲۰۲۲ یعنی برای چهار سال قبل است، هشت سال بعد یعنی ۱۲ سال اگر این‌ها ثابت بمانند، هشت سال بعد تازه می‌رسیم به منطقه، حدوداً ۱۷ سال طول خواهد کشید تا برسیم به کشور‌های جی بیست و بیش از بیست سال طول خواهد کشید که به کشور‌های سالمند برسیم لذا واقعاً یک ضرورت افزایش وجود دارد، حتی همین بحث پیشگیری هم دوباره نیاز است که ما دندان پزشک داشته باشیم، بحث درمان، بسیاری از این گرانی‌ها هم همان طور حاج آقا فرمودند، بین ۵۰ تا ۶۰ درصد هزینه ها، هزینه‌های پزشک است، خب اگر تعداد به اندازه کافی باشد، به ویژه در مناطقِ، ما اصلاً در یک سری مناطق اصلاً هزینه مهم نیست، شما وقتی دارند به ازای صد هزار نفر زیر ۱۰ نفر شما پزشک دارید اصلاً دسترسی نیست، من همین دیروز در جایی بودم صحبتی می‌کرد، در همین شهر‌های نزدیک تهران که یک پزشک عمومی برای ۴۰ روز بعد دارد نوبت می‌دهد به مریض هایش خب اگر در همان منطقه یک چیزی حول و حوش ۲۰ هزار نفر جمعیت است، ولی یک پزشک وجود دارد که دارد این کار را انجام می‌دهد به همین دلیل ان شاء الله این‌ها امیدواریم که برطرف شود.
مجری: آقای دکتر نادری را ما روی خط ارتباطی مان داریم عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی و نایب رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات به عنوان نماینده مجلس و ناظر بر اجرای قانون، آن چه شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده را شما چقدر پیگیری می‌کنید که اجرا شود و ظرفیت‌ها افزایش پیدا کند؟ خب فکر می‌کنم صدای بنده را ایشان ندارند یا در ارتباطمان مشکلی است، آقای دکتر شجاعی در خدمت شما هستیم.
آقای شجاعی گفت: من دو سه نکته اگر اجازه بدهید عرض کنم یکی در مورد بودجه آموزش پزشکی و پیراپزشکی فقط یک نکته عرض کنم و بگذرم، می‌خواهم بگویم موضوع این برنامه این نیست، ولی طی سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ سه هزار و ۶۰۰، چهار هزار و ۴۰۰ و پنج هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بودجه مربوط به آموزش پزشکی و پیراپزشکی بوده، در سال ۱۴۰۰ یک افزایش سه برابری داشته و حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان شده یعنی می‌خواهم بگویم از این جهت دست دوستان تا حدودی باز است منتها نکته‌ای که می‌خواهم تأکید کنم این است؛ ببینید وضع دندان مردم خوب نیست برای این حتماً باید چاره اندیشی بشود، ۱۰ شاخص باید ارتقاء پیدا کند، عیبی ندارد، ۹ تا در اختیار دوستان ارتقاء بدهند، یکی از شاخص‌ها قطعاًَ مربوط به سرانه دندان پزشک است، دوستان باید بگویند برای افزایش سرانه دندان پزشک چه برنامه‌ای را دارند؟ من این جمله را عرض بکنم احساس بر این است که دوستان وزارت بهداشت تمایلی به افزایش سرانه دندان پزشک ندارند متأسفانه.
مجری: بسیار خب ما این را خواهیم پرسید، آقای دکتر نادری به جمع ما اضافه شدند، آقای دکتر نظارت بر اجرای قانونی که شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده برای افزایش ظرفیت به هر حال به عهده مجلس است، شما چه کردید و چه خواهید کرد برای این که افزایش ظرفیت در دندان پزشکی و تخصص پزشکی هم بتواند محقق شود؟
دکتر احمد نادری؛ عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی و نایب رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس نیز در این برنامه گفت: طبیعتاً مجلس شورای اسلامی به عنوان یک ناظر جدی بر دولت و خدمتگزاری‌ها و اجرا همیشه حضور داشته و بعد هم حضور خواهد داشت، خب در بحث افزایش ظرفیت پزشکی که دوستان اعلام کردند ما نظارت کردیم و ورود کردیم هم کمیسیون آموزش و هم کمیسیون اصل ۹۰ و من بعد هم در بحث دندان پزشکی هم ما ورود جدی خواهیم داشت و نظارت خواهیم کرد و اگر که وزارت بهداشت بخواهد سرکشی کند از وظایفی که دارد قاعدتاً ما ورود قانونی خواهیم داشت. یک نکته هم عرض کنم خدمت دوستان من فکر می‌کنم بحث‌هایی که توسط آقای برزویی و همکار عزیزمان آقای دکتر شجاعی مطرح شد بحث‌های خیلی خوبی بود فقط نکته تکمیلی اضافه کنم که ما در واقع با یک بحران حرکت جمعیت به سوی میانسالی و سالمندی روبرو هستیم که خب در واقع بیشترین میزان از دست رفتگی دندان را در سنین ۳۵ تا ۷۴ سال عنوان کردند طبق آمار که خب طبیعتاً کشور ما هم با توجه به این که رو به میانسالی و سالمندی هست نیاز به دندان پزشکان در کشور ما بسیار بسیار جدی خواهد بود که اگر وزارت بهداشت و متولیان در این قصه فکری نکنند قاعدتاً دیر خواهد بود.
مجری: آقای دکتر کوهپایه زاده شنیدید دوستان مجلس را بودجه را گفتند که سه برابر شده آیا کفاف آن یونیت بوشهر را می‌کند یا خیر و اینکه از هر تعداد کاری که می‌شود انجام داد برای بهبود دسترسی، این یک افزایش سرانه را هم گفتند حتماً انجام بشود، در خدمت شما هستیم، جمع بندی و سخن پایانی تان.
آقای کوهپایه زاده گفت: یک معادله چند مجهولی است که یکی از مجهولش بحث نیروی انسانی است، ما در واقع در راه سلامت مردم بحثمان این است که به هر کدام از این‌ها وزن لازم را بدهیم؛ هم در زمینه نیروی انسانی و رشدی که باید داشته باشد و تعدادی که باید به هر حال به صورت سرانه در نظر بگیریم، اما نکته مهم دیگر منابع و نظام پیشگیری و ارجاع است.