رشد قیمت های جهانی این روزها با چنان شتابی پیش میرود که طبق اعلام نهادهای بینالمللی مانند سازمان خواروبار جهانی و سازمان ملل متحد، در تاریخ بی سابقه بوده است
رشد قیمتهای جهانی در کالاهای اساسی زیاد شده است از این رو همه کشورها تلاش میکنند تا میتوانند اقلام ضروری را ذخیره کنند که طلایه دار این ذخیره کنندگان کشور چین است که نیمی از گندم صادراتی جهان را در سیلوهای خود ذخیره کرده است.
4 دلیل عمده رشد قیمت کالاهای اساسی در دنیا
۱) درگیری اوکراین و روسیه از عوامل رشد قیمت جهانی اقلام غذایی
رشد قیمت کالاهای اساسی در چند ماه گذشته پس از درگیری بین اوکراین و روسیه جهش شدید داشت، زیرا 30 درصد کل غلات جهان از سوی این دو کشور تامین می شد، جنگ، امکان ارسال کشتی ها را متوقف کرده است، میلیونها تن غلات در بنادر این کشور متوقف هستند در حالی که محموله کالای اساسی دارند؛ علاوه بر آن جنگ به مزارع کشاورزی هم کشیده شده و کشاورزان نمی توانند محصولات خود را برداشت کنند.
نکته مهمی که وجود دارد این است که گفته می شود این جنگ تولید را در سال آینده و سالهای آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد زیرا کشاورزان، امسال نتوانستهاند محصول را بکارند.
پیش از این وزیر جهاد کشاورزی درباره تاثیری که تنش اوکراین و روسیه میتواند برای دنیا داشته باشد، اعلام کرد: تاثیر آن حداقل پنج سال بر بازار کالای اساسی دنیا طول خواهد کشید.
۲) اختلال در زنجیره عرضه کالا با همهگیری کرونا
دلیل دیگری که برای رشد قیمت کالاهای اساسی در دنیا میتوان متصور بود، بیماری کووید 19 بود که از 2.5 سال پیش جهان را درگیر کرد، این بیماری فراگیر، موجب اختلال عرضه بین کشورها شد، اعمال پروتکلهای شدید بهداشتی و یا مقررات خاص واردات و صادرات پس از کووید بر مبادلات غذایی کشورها تاثیر شگرفی داشت و اقتصاد جهان را به رکود برد.
۳) خشکسالی ها و تغییرات آب و هوایی
دلیل سوم در رشد قیمتی کالاهای اساسی،که شاید ادامه دار هم باشد، تغییرات آب و هوایی و خشکسالیهای شدید است که جهان و از جمله کشورمان را درگیر کرده است، طبق آمار هواشناسی، میزان بارشها در کشور به کمترین میزان 50 سال اخیر رسیده است.
اگرچه جامعه بین الملل تلاش میکند تحت توافقهای مختلفی به این تهدید آب و هوایی فائق آید اما عدم همراهی کشورهایی که خودشان عامل اصلی بروز چنین مشکلاتی برای جهان شده اند، این توافق ها را عقیم کرده است.
آمریکا در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ از پیمانهای بینالمللی از جمله توافق آب و هوایی پاریس که به کاهش انتشار گازهای گلخانهای تاکید داشت خارج شد که یکی از مهمترین توافقات زیست محیطی مربوط به حفاظت کره زمین از پدیده گرمایش تلقی می شد؛ رئیس جمهور سابق آمریکا خروج خود از توافقنامه آب و هوایی پاریس را در ژوئن 2017 اعلام کرد، وی مدعی بود که این سند زیست محیطی، تعهدات اقتصادی مبهمی را به شرکتها و مالیات دهندگان آمریکایی تحمیل میکند.
۴) وضعیت نگران کننده غذا در جهان
وضعیت تولید کالاهای اساسی در جهان نگران کننده است و نهادهای بین المللی هشدار بروز برخی بحرانهای غذایی و قحطی در آینده خبر می دهند، این خبر چنان نگران کننده است که همه کشورها را به تکاپو انداخته تا راهی برای فرار از این مشکلات در آینده پیدا کنند.
سازمان ملل میگوید: حدود ۲۰ میلیون تن غلات در انبارهای اوکراین است که امکان صدور ندارد.
دبیرکل سازمان ملل در اجلاس غذای سازمان ملل هشدار داده است که جنگ در اوکراین، خطر کمبود مواد غذایی و گرسنگی در سطح گسترده در جهان را در ماههای آینده افزایش داده است؛ به گفته آنتونیو گوترش جنگ ناامنی غذایی در کشورهای فقیرتر را به دلیل افزایش بها بدتر کرده است.
دبیرکل سازمان ملل میگوید: اگر صادرات غذایی از اوکراین در حد دوران قبل از جنگ از سر گرفته نشود، جهان ممکن است با قحطیای که چند سال ادامه خواهد داشت روبرو شود.قیمت بالای کالاهای اساسی تعداد افرادی که نمیتوانند مطمئن باشند به غذای کافی دسترسی پیدا کنند را از ۴۴۰ میلیون نفر به ۱.۶ میلیارد نفر افزایش داده است. حدود ۲۵۰ میلیون نفر در آستانه قحطی هستند. اگر جنگ اوکراین ادامه پیدا کند و عرضه مواد غذایی از روسیه و اوکراین محدود شود صدها میلیون نفر دیگر دچار فقر خواهند شد، ناآرامی های سیاسی گسترش پیدا خواهد کرد و کودکان دچار نقصان می شوند و مردم گرسنگی می کشند.
به تازگی نشریه اقتصادی اکونومیست عکس روی جلد شماره جدید خود را به این موضوع اختصاص داده است، در این عکس سه خوشه گندم نمایش داده شده که به جای دانههای گندم عکس جمجمه انسان کشیده شده است، بالای عکس هم نوشته شده «فاجعه غذا در حال آمدن است».