سال ۸۸ قانون هدفمندی یارانهها با هدف کاهش مصرف انرژی و توزیع عادلانه یارانه بین مردم به تصویب رسید قانونی که تاکنون نتوانسته به درستی محقق شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما بر اساس دادههای گزارش آژانس بینالمللی انرژی درباره مقدار یارانه پرداختی به انرژی مصرفی در ۲۵ کشور، ایران در سال ۲۰۲۰ بالاترین سطح یارانه انرژی مصرفی را تخصیص داده و رتبه نخست را در زمینه پرداخت یارانه انرژی از جمله گاز، برق و فرآوردههای نفتی داشته است.
آژانس بینالمللی انرژی، ایران را در حالی همچنان بزرگترین پرداختکننده یارانه انرژی در جهان معرفی میکند که حتی در سال ۲۰۲۰ با کاهش مصرف سوخت در جهان و همینطور ریزش قیمت نفت باز هم بیشترین یارانه را به سوختهای فسیلی مصرفی داده است البته در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان کاهش یارانه پرداختی را در این سال تجربه کردهاند.
آمار تفکیکی نشان میدهد ایران حدود ۵ میلیارد دلار یارانه به نفت، ۱۲.۵ میلیارد دلار یارانه به برق و ۱۲.۲ میلیارد دلار یارانه به گاز تخصیص داده است،
این درحالی است که قانون هدفمند کردن یارانهها در تاریخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۵, مصوب شد قانونی که در اولین ماده به تکلیف دولت برای اصلاح قیمت حاملهای انرژی اشاره میکند.
موضوعی که به گواه مراجع بین المللی تا امروز نتوانسته تاثیری در کاهش مصرف این نوع کالاها در کشو رمان داشته باشد
ترازنامه انرژی کشور برای سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۹-۲۰۱۸) نشان میدهد که براساس تازهترین اطلاعات موجود، سرانه مصرف نهایی انرژی ایران به ۱.۷ برابر میانگین جهانی رسیده است. در سال ۲۰۲۱ میلادی با در نظر گرفتن رشد مصرف انرژی در ایران و روند معکوس سرانه مصرف انرژی در جهان، این نسبت بیشتر نیز شده است.
اما آخرین ترازنامه انرژی کشور شدت مصرف گاز را در ایران ۶.۴ برابر و نفت خام و فرآوردههای نفتی را ۱.۴ برابر میانگین سرانه مصرف جهانی گزارش میکند، تنها در سال ۱۳۹۷ میزان بهرهوری مصرف انرژی ۱۱.۱ درصد کاهش داشته که نشاندهنده اتلاف انرژی و همینطور یارانههاست.
باتصویب قانون هدفمندی یارانهها قراربود قشر متوسط قوی شده و قشر ضعیف را هم با خود به بالای خط فقر بکشاند، زیرا اگر کسبوکارها با محوریت قشر متوسط جامعه رشد کند، کیک اقتصاد هم بزرگ میشود و افزون بر افزایش قدرت خرید مردم، درآمد دولت نیز از محل مالیات بیشتر میشود، اما اکنون نتیجهای جز افزایش مصرف انرژی، تشدید فقر، کاهش بهرهوری و ناترازی بودجه نداشته است. این یارانه از جیب مردم فقیر به دهکهای ثروتمند جامعه داده میشود.»