موسوی گفت: در دنیای امروز تعاملات فرهنگی نه فقط بین قومیت‌ها و مردمان یک مملکت بلکه بین کشورها هم حائز اهمیت شده است.
وی افزود: ادیان الهی هم انسان‌ها را به این سمت و سو دعوت می‌کنند تا از نزاع و خونریزی دوری جویند. انسان‌ها و حکومت‌ها در طول قرن‌های متمادی خوی جنگی و خشونت را برای تفوق بخشیدن به ایده‌ها و افکار خودشان نسبت به دیگری ترجیح می‌دادند، ولی باز برای رسیدن به صلح مجبور بودند راه ارتباط نزدیکتر و گفتگو را در پیش بگیرند که نمونه‌های آن در تاریخ فراوان است.
موسوی گفت: جامعه انسانی هر چه توسعه پیدا کرد ترجیح گفتگو برای صلح، آرامش و رفاه را بهتر درک کرد و از آن بهره جست. حداقل در صد سال گذشته ارتباطات فرهنگی بین کشورها، گروه ها، قومیت‌ها و نژاد‌های مختلف در اشکال تازه تری ظاهر شد. کمی بعد از دهه ۷۰ میلادی تفکرات فرهنگی در نظم اجتماعی و دیالوگ بین ملت‌ها تئوریزه شد و با الهام از اندیشمندان قدیمی همانند ابن خلدون که معتقد بود انسان‌ها نمی‌توانند نیاز‌های خود را به تنهائی تامین کنند و برای رسیدن به مقصود باید تعاون اجتماعی داشته باشند، شروع به خلق ایده‌های جدید در تعاملات و گفتگو‌های فرهنگی کردند. در دهه ۷۰ "مطالعات میان فرهنگی" نیز در برخی کشورها آغاز شد.
جمهوری اسلامی ایران به دلیل سابقه تاریخی، فرهنگی و دینی خود در موضوع ارتباطات فرهنگی و دینی طلایه دار بوده است
وی افزود: امروزه رویکرد تعاملات فرهنگی و گفتگو برای ایجاد وفاق نه تنها در بین یک ملت بلکه در تعاملات دوجانبه و یا چند جانبه بسیار کارساز تلقی می‌شود. انسان امروزی از تاریخ عبرت گرفته است که زبان تکریم همیشه بهتر از زبان تهدید است. فرهنگ همیشه درخواست و نیاز انسان بوده است تا به صلح برسد و این موضوع از فلسفه اسلامی هم که یک فلسفه میان فرهنگی است قابل دریافت است.
موسوی بیان کرد: از دهه ۹۰ میلادی، بشر با کسب تجربه‌های تلخ و شیرین در تاریخ خود از بین گزینه‌های تضاد و تضارب فرهنگ‌ها و یا گفتگو بین فرهنگ‌ها راه دوم یعنی گفتگو را انتخاب کرد و حتی در سازمان‌های بین المللی هم به شدت مورد استقبال قرار گرفت تا جائیکه بعد از پیشنهاد گفتگو تمدن‌های ایران، گفتگو‌های فرهنگی و گفتگو‌های دینی هم در کشور‌های مختلف آغاز شد و این امر نشان داد که انسان متمدن امروزی به یکی از گمشده‌های تاریخی خود دست پیدا کرده است.
سفیر ایران در باکو گفت: جمهوری اسلامی ایران به دلیل سابقه تاریخی، فرهنگی و دینی خود همواره در موضوع ارتباطات فرهنگی و دینی هم طلایه دار بوده است و با رهبران ادیان بزرگ الهی دوره‌های مختلف گفتگو را انجام داده است و در حوزه فرهنگی هم قدم‌های بسیار مثبتی را برداشته است.
گفتگو‌های فرهنگی دوجانبه و یا منطقه‌ای از ضروریات نظم بین المللی قلمداد می‌شود
وی افزود: در دنیای امروز تعاملات فرهنگی نه فقط بین قومیت‌ها و مردمان یک مملکت بلکه بین کشورها هم حائز اهمیت شده است و راه گریزی هم برای آن نیست. برای رسیدن به صلح منطقه ای، گفتگو‌های فرهنگی دوجانبه و یا منطقه‌ای از ضروریات نظم بین المللی قلمداد می‌شود. دنیای زورمداران و استعمارگران همواره برای رسیدن به منافع خود مانع این گفتگو‌ها شده اند و، چون قدرت و ثروت را در کنار رسانه‌های متعدد در اختیار دارند بر طبل اختلافات می‌کوبند تا به اهداف خود برسند، ولی در جهان متکثر کنونی کشور‌های کوچک هم به ضرورت این امر پی برده اند.
موسوی بیان کرد: ما بر این باوریم آینده متعلق به کسانی است که منطق و هنر دیالوگ قوی در موضوع فرهنگ داشته باشند. جمهوری اسلامی ایران با تاسی به تعالیم اهل بیت (ع) و برخورداری از فلسفه اسلامی همواره کوشیده است تا ایده‌های جدیدی را برای منطقه و دنیای اسلام معرفی نماید که تمدن نوین اسلامی یکی از آن‌ها است و این ایده‌های بزرگ جز با دیالوگ راه دیگری برای رسیدن بدان نیست.
سفیر ایران در باکو گفت: این منش و روش بر خلاف روح استکباری کسانی مثل ترامپ و دیگر مستکبران است که خوی خود بزرگ بینی، لجام گسیختگی، بی اعتنائی به دیگران، بی اعتنائی به سازمان‌های منطقه‌ای و بین المللی او جهان را در آستانه جنگ بزرگ قرار داد و هنوز هم این خطر جهان امروز را تهدید می‌کند.
باید مسیر فرهنگی برای گفتگو با همه همسایگان را باز کنیم
وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره یک سیاست خارجی متوازن، فعال و پویا را دنبال کرده است و ارتباطات و گفتگو‌های فرهنگی با سایر دول با اولویت دادن به کشور‌های همسایه و تعامل با آن‌ها را در پیش گرفته است و یقین داریم که این گونه تعاملات می‌تواند همسایگان را در رسیدن به توافقات دوجانیه و یا چند جانبه متحد سازد. ما در منطقه و محیط پیرامونی خود عوامل تنش زا کم نداریم. دنیای استکبار از مجاری مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی و ... تمام همت خود را بسیج کرده است تا خاورمیانه، قفقاز، و دیگر محیط پیرامونی ایران را متشنج سازد و به اهداف خود نایل آید و لذا با درک این شرایط بایستی به دنبال شناسایی کانون‌های تنش رفته و مسیر فرهنگی برای گفتگو‌ها را با همه همسایگان خود باز کنیم.
موسوی گفت: نباید تصور شود که کشور‌های پیرامونی ایران به دلیل مسلمان بودن و یا اشتراکات متعدد دینی و تاریخی، نیازمند گفتگو با یکدیگر نیستند و تعاملات و گفتگو‌های فرهنگی صرفا با کشور‌های غیر مسلمان است. این یک تصور باطلی است. گاهی اوقات داشتن اشتراکات فراون بین دو کشور ممکن است خوشایند طرف‌های ثالث که هنواره دنبال افتراق میان ملت‌های منطقه هستند نباشد و بر سوء تفاهم‌ها و در نتیجه به نزاع‌ها میان ما و کشور‌های منطقه بیفزایند و لذا تعامل، ارتباط و گفتگو و ایجاد بستر‌های فرهنگی به عنوان فرایند تبادل اندیشه‌ها برای رسیدن به فهم مشترک یک امر اجتناب ناپذیر است.
وی افزود: برای ایجاد این بستر نیازمند تبادلات رسمی فرهنگی، عقد تفاهمنامه‌های فرهنگی، تبادل کالا‌های فرهنگی، تقویت اقتصاد فرهنگی، توافقات دوجانبه و چند جانبه در امر گردشگری و توریسم، فعالیت‌های مشترک هنری و رسانه‌ای و ... هستیم تا از این مسیر به یک فهم مشترک در موضوعات برسیم و با اعتماد سازی بیشتر به هم افزائی در منطقه برسیم. اگر این امر صورت نگیرد، بنای تبادلات اقتصادی و حتی سیاسی یک شبه فرو می‌ریزد و با یک تصمیم سیاسی اوضاع دگرگون می‌شود.
وی ادامه داد: بر همین اساس است که دولت و نهاد‌های مسئول گفتگو‌های فرهنگی با کشور‌های دیگر بالاخص کشور‌های همسایه را از اولویت‌های خود برشمرده است.