یک عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران درباره سریال «جناب عالی» و پرداختن به مشکلات و چالشهای جوانان در کشور ما یادداشتی نوشت.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ فرهاد خالدی نیک عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران طی یادداشتی به سریال «جناب عالی» ساخته عادل تبریزی که این روزها بهصورت اختصاصی از سامانه تلوبیون پلاس پخش میشود، پرداخت.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
«در فرهنگ فارسی معین، واژه طنز چنین تعریف شده است: عملی که جنبه های نادرست یا ناروای پدیده ای را مورد مسخره قرار می دهد و هدف آن اصلاح است (اعم از شعر، نثر و نمایش). همانطور که از این تعریف بر می آید، رسالت اصلی در حوزه طنز، برجسته کردن نقاط ضعف، معضلات و آسیب های اجتماعی با هدف ایجاد بهبود و اصلاح امور است.
از این منظر سریال «جناب عالی» به کارگردانی عادل تبریزی، مصداق مناسبی از تعریف واژه طنز است. سریالی در ژانر کمدی که به مساله بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و دغدغه های فراوان ایشان برای پیدا کردن شغلی درخور و مرتبط با رشته ی تحصیلی شان می پردازد. سوژه ای که پیش از این به نوعی در مجموعه تلویزیونی «لیسانسه ها» نیز به آن پرداخته شده بود ولی این بار عادل تبریزی و رویا خسرو نجدی در مقام نویسندگان فیلمنامه سریال، آن را از قالب صرفا اجتماعی خارج کرده و به حیطه ی شوخی ها و کنایه های کم و بیش سیاسی وارد کرده اند.
امیرعلی عالی (با بازی امیرحسین رستمی) با مدرک دکترا به دنبال شغلی است که با اصول فکری و عقیدتی اش متناسب باشد. شغلی شریف که به او امکان خدمت به همنوعانش را بدهد، نه این که فقط اهداف مادی او و صاحب کارش تامین شود. شغلی که نه با فریب و دروغ، که بر اساس اصول شایسته سالاری به اشخاص واگذار شده و به انجام برسد. دیدگاهی والا که به نظر می رسد مدتهاست از جامعه ما رخت بر بسته است و حالا همه چیز در دستیابی به اهداف زودگذر مادی خلاصه می شود. جامعه ای که در آن افراد، نه به خاطر شایستگی ها و صداقتشان، که به واسطه میزان موجودی حساب بانکی و موقعیت اقتصادی شان ارزشیابی و طبقه بندی می شوند.
در چنین جامعه ای است که افرادی چون امیرعلی یا دوستش بابک (حسین سلیمانی) با داشتن مدارکی چون دکترا و فوق لیسانس، مجبور به فعالیت در بوفه یک باشگاه بدنسازی یا کار به عنوان پیک موتوری می شوند که با ایده آل های ذهنی آن ها فرسنگ ها فاصله دارد. موضوعی که اکثر قریب به اتفاق جوانان ایرانی پس از خاتمه تحصیلات دانشگاهی یا پایان خدمت سربازی، با آن مواجه شده و باعث می شود که خودشان و خانواده هایشان با نگرانی ها و مشکلات عدیده ای درگیر شوند.
مشکلاتی که می تواند تبعاتی چون افسردگی، انزوا و دوری اعضای خانواده از یکدیگر را به همراه داشته باشد که در «جناب عالی» به خوبی به آن پرداخته می شود. سکانس های نانوایی و کافی شاپ که ضمن اشاره به مشکلات میان امیرعلی با پدرش (منوچهر آذری) و نامزدش نازنین (بیتا سحرخیز) به گونه ای ظریف به فشارهای روحی وارده بر این شخصیت پرداخته می شود. شخصیتی که هر چه تلاش می کند تا شهروندی مسئول باشد، گویی خانواده و جامعه او را به سمت و سویی که خودشان می خواهند، سوق می دهند.
دیدار اتفاقی امیرعلی با استاد پیرهادی (بیژن بنفشه خواه) نیز به همین منظور قرار دارد. دستیار ویژه رییس جمهوری که هرچند گوش شنوایی برای شنیدن اعتراضات فارغ التحصیلات بیکار ندارد، بهطور خلق الساعه، امیرعلی را به سرپرستی وزارتخانه ای می گمارد که به نظر می رسد اتفاقات اصلی سریال در درون آن رقم خواهد خورد. وزارتخانه ای فامیلی که گویی نیروهای انسانی آن برای تفریح و سرگرمی سر کار حاضر می شوند و حضور ناگهانی امیرعلی کم تجربه در راس آن نهاد و در کنار شخصیتی چون حمید گرجی (میرطاهر مظلومی)، خط اصلی قصه سریال را سر و شکل خواهد بخشید.
از نکات حاشیه ای سریال «جناب عالی» باید به تغییر پخش کننده آن از شبکه نسیم تلویزیون به پلتفرم تلوبیون پلاس اشاره کرد. موردی که باعث شد این سریال ناخواسته در کانون توجهات قرار گیرد و سوژه اش، کنجکاوی خیلی ها را بر انگیزد. نکته ای که بار دیگر یادآور کم شدن آستانه تحمل مسئولان و محدود شدن فضای نقد در مجموعه های تلویزیونی است. این چنین است که سریالی همچون «عالی جناب» که با شوخی ها و لحنی نه چندان تند و تیز ساخته شده است نیز امکان پخش از یکی از شبکه های فرعی و سرگرمی محور تلویزیون را پیدا نمی کند و به ناچار از طریق یکی از پلتفرم ها در معرض تماشا و قضاوت مخاطبان قرار می گیرد. مخاطبانی که مدتهاست با پوست و گوشت و استخوان خویش، چنین معضلات و نابسامانی هایی را در خانواده و البته جامعه لمس کرده اند و شاید بسیاری از اتفاقات سریال، برایشان خاطره بوده و تازگی نداشته باشد. باید قسمت های آتی «جناب عالی» را دید و قضاوت کرد که تبریزی و گروهش تا چه حد توانسته اند توقعات مخاطبان را برآورده سازند.»
سریال «جناب عالی» با بازی امیرحسین رستمی، حسین سلیمانی، بیژن بنفشه خواه، میرطاهر مظلومی و با هنرمندی بیتا سحرخیز و منوچهر آذری سعی دارد با نگاهی طنز به موضوع بیکاری و معضلات و مشکلات سیستم اداری کشور بپردازد.
این سریال بدون نیاز به اشتراک و بهصورت رایگان روزهای فرد ساعت ۱۶ از سامانه تلوبیون پلاس منتشر میشود.