بیش از دو سال از آغاز همه گیری، چند هفتهای است آمارها در سراسر جهان رو به کاهش گذاشته و نشانهها حاکی از رنگ باختن همه گیری است، اما آیا تهدید کرونا به پایان رسیده است؟
آنتونی فائوچی، مشاور طبی رئیس جمهور آمریکا در پاسخ مجری شبکه PBS که پرسیده بود «چقدر به پایان همه گیری نزدیکیم»، امیدوارانه گفت: «قطعا در این لحظه دیگر در مرحله همه گیری نیستیم».
روز بعد دکتر فائوچی گفته خودش را مشروط کرد و گفت: «شاید بهتر بود میگفتم مرحله حاد همه گیری به پایان رسیده است.»
وی به نشریه POST گفت: مردم از مرحله انفجاری همه گیری رها شدهاند. به نظر میرسد عموم مردم با این نظر موافقند که بر اساس آخرین نظرسنجی «ماریست کالج»، ۷۳ درصد آمریکاییها امیدوارند این کشور به پایان همه گیری نزدیک شده باشد. ۵۳ درصد هم از عملکرد بایدن در این زمینه رضایت دارند.
اما آیا واقعا همه گیری تمام شده است؟
حدود ۳ ماه پیش و در اوج تاخت و تاز سویه اُمیکرون، مردم آمریکا شاهد روزانه بیش از ۸۰۰ هزار مورد ابتلای جدید بودند؛ آماری که اکنون به حدود ۵۳ هزار نفر رسیده است. آمار ایده آلی نیست، اما به طور قطع از آمار سه ماه پیش بسیار کمتر است. هم اکنون، متوسط موارد فوتی روزانه حدود ۳۰۰ نفر است، یعنی یک دهم موارد فوت در ابتدای زمستان دو سال پیش، زمانی که واکسیناسیون سراسری هنوز آغاز نشده بود. میزان بستری جدید هم نسبت به زمان اوج بیماری در سه ماه پیش، ۹۱ درصد کمتر شده است. درست است اخیرا همه این شاخصها یک افزایش جزئی را نشان میدهد، اما امروز هیچ چیز مانند خروش اُمیکرون در اواخر پاییز نیست.
چرا؟ جمعیت کشور امروز بیش از هر زمان دیگری ایمنی دارد. مرکز مدیریت و پیشگیری از بیماری آمریکا چند روز پیش نتایج مطالعهای را منتشر کرد که با بررسی پادتن موجود در خون شهروندان، نشان میداد ۶۰ درصد آمریکاییها دست کم یک بار به کرونا مبتلا شدهاند. اگر چه نمیدانیم این ایمنی طبیعی چقدر ماندگار است، اما میزان قابل توجهی است. علاوه بر این ۷۰ درصد جمعیت مشمول برنامه واکسیناسیون، کاملا واکسینه شده اند و بیش از ۴۷ درصدشان هم دُز سوم را تزریق کردهاند. این دو گونه ایمنی، یک دیوار دفاعی مستحکم در برابر ویروس تشکیل میدهند؛ ویروسی که ناپدید نخواهد شد، اما شاید دیگر توان ایجاد موج گسترده بیماری، بیمارستانهای مستأصل شده و مرگهای افسارگسیخته را ندارد.
اما احتیاط شرط عقل است. روشن نیست دوباره سویه جدیدی از ویروس سر بر خواهد آورد یا نه؛ این که این سویه جدید سریعتر از سویههای پیشین منتقل خواهد شد یا نه؟ بیماری شدیدتری منتقل خواهد کرد یا نه؟ به نظر میرسد زمان مناسبی برای پایین آوردن سپرهای دفاعی نباشد. به نظر میرسد زمان مناسبی برای کاستن از سرعت پژوهش و ارتقای روشهای درمانی و کاستن از حمایتهای دولتی در این زمینه نباشد. همچنین زمان مناسبی برای توقف آزمایشهای تشخیصی نیست. زیرا در غیر این صورت، امکان غافلگیر شدن در پاییز هست. هم اکنون فرصت مناسبی برای تقویت زیرساخت تهویه هوا و فیلتر کردن هوا در محیطهای سرپوشیده و شلوغ است.
به سختی میتوان گفت همه گیری در سراسر دنیا به پایان رسیده است. چین با یک همه گیری بزرگ دست به گریبان است و میزان واکسیناسیون در بسیاری از کشورهای فقیر ناچیز است. مرحله حاد همه گیری ممکن است در آمریکا رو به کاهش گذاشته باشد، اما ویروس همچنان زنده است.