تلسکوپ فضایی "هابل" برای نخستین‌بار موفق به رصد یک سیاهچاله کلان‌جرم شده است که به گفته اخترشناسان، حلقه گمشده بین کهکشان‌های اولیه ستاره ساز و اولین ابرسیاه‌چاله‌ها است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما: تلسکوپ فضایی "هابل" دانش ما را در مورد یک هیولا گسترش می‌دهد. اخترشناسانی که روی داده‌های این تلسکوپ فضایی کار می‌کنند، یک ابرسیاهچاله درحال‌رشد را در اوایل عمر کیهان یعنی زمانی که تنها ۷۵۰ میلیون سال سن داشته است، شناسایی کرده‌اند که اولین رصد مستقیم یک سیاهچاله را نشان می‌دهد که در حال تبدیل به یک ابرسیاهچاله یا سیاهچاله کلان‌جرم است.
نظریه‌ها و شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای مدت‌ها است که وجود سیاه‌چاله‌هایی را که به‌سرعت درحال‌رشد هستند درون کهکشان‌های غبارآلود و جهان اولیه، جایی که ستاره‌ها می‌توانند تشکیل شوند، پیش‌بینی کرده‌اند، اما این مورد که "GNz۷q" نامیده می‌شود، اولین باری است که این فرآیند را به شکل شهودی تأیید می‌کند و این تلسکوپ فضایی "هابل" است که آن را به واقعیت پیوند داده است.
"سیجی فوجیموتو" ستاره‌شناس مؤسسه "نیلز بور" در دانشگاه "کپنهاگ" که همچنین نویسنده اصلی این مطالعه جدید است، می‌گوید: تحلیل ما نشان می‌دهد که "GNz۷q" اولین نمونه از یک سیاهچاله به‌سرعت درحال‌رشد در هسته غبارآلود یک کهکشان ستاره‌زا در عصری نزدیک به اولین ابرسیاهچاله شناخته شده در جهان است.
وی افزود: ویژگی‌های این جرم در سراسر طیف الکترومغناطیسی با پیش‌بینی‌های شبیه‌سازی‌های نظری مطابقت دارد.
یکی از گیج‌کننده‌ترین اسرار در محافل نجوم مدرن در مورد چگونگی به‌وجودآمدن سیاه‌چاله‌های کلان جرم است. وزن آن‌ها میلیون‌ها تا میلیارد‌ها برابر خورشید است، اما آن‌ها این هیولا شدن را در بازه‌های زمانی نسبتاً کوتاهی طی می‌کنند.
تاکنون، نظریه‌های مربوط به تشکیل ابرسیاه‌چاله‌ها اشاره کرده‌اند که این اتفاق در هسته‌های پوشیده از غبار کهکشان‌ها رخ می‌دهد که با سرعتی بسیار سریع ستاره‌ها را تشکیل می‌دهند و کهکشان‌های ستاره‌زا نامیده می‌شوند، تا زمانی که گاز اطراف رانده شود و اختروش‌های درخشان یا سیاه‌چاله‌های فعال در پی آن‌ها باقی بماند.
این یک یافته نادر است، اما کهکشان‌های ستاره‌زای غبارآلود همراه با اختروش‌ها پیش‌ازاین در کیهان اولیه دیده شده بودند.
"GNz۷q" هر دو ویژگی را دارد: کهکشان ستاره‌زا و اختروش. همچنین به نظر می‌رسد که این جرم فاقد چندین ویژگی است که معمولاً در اختروش‌های بسیار درخشان دیده می‌شود که نشان‌دهنده قرص برافزایشی است که سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم را احاطه کرده است.
این بدان معنی است که این سیاهچاله درحال‌رشد هنوز در مرحله کم‌جرم خود است، اما رفتار و محیط آن با پیش‌بینی‌های شبیه‌سازی مطابقت دارد. "فوجیموتو" می‌گوید: "GNz۷q" ارتباط مستقیمی بین این دو جمعیت کمیاب فراهم می‌کند و راه جدیدی را برای درک رشد سریع سیاه‌چاله‌های کلان جرم در روز‌های اولیه کیهان فراهم می‌کند. کشف ما نمونه‌ای از پیشران‌های ابرسیاه‌چاله‌ها است که در دوره‌های بعدی مشاهده می‌کنیم.
چیز‌های بیشتری برای رمزگشایی در این مطالعه وجود دارد، اما کافی است بگوییم که ما با استفاده از تلسکوپ فضایی "هابل"، شروع به پاسخ به یک سؤال دیرینه در مورد منشأ سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم کرده‌ایم.
هنگامی که تلسکوپ فضایی "جیمز وب" به طور کامل فعال شود، می‌توان تصور کرد که چه چیزی ممکن است در منطقه "GNz۷q" مشاهده شود.
این مطالعه جدید در مجله Nature منتشر شده است.