نشست هم اندیشی ارتقاء تولید دانش بنیان در شرکت‌های بزرگ با حضور سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و حسین فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در نمایشگاه بین المللی برگزار شد.
وی گفت: تحقیق و توسعه‌ای مهم است که منجر به افزایش تولید و کیفیت، باعث نوآوری و کاهش قیمت شود.
فاطمی امین با بیان اینکه در سال‌های گذشته در حوزه اقتصاد دانش بنیان، زیست بوم این کار در کشور شکل گرفته است، مطرح کرد: به نظر می‌آید در این زیست بوم جای شرکت‌های بزرگ خالی است و باید طرف تقاضا را تقویت کنیم. نقش دانش بنیان این است که دانش نقش موثری در تولید داشته باشد.
وی ادامه داد: در ۴۰ یا ۵۰ سال پیش نیروی کار و سرمایه مهم بود و بحث بهره وری هم مطرح بود، اما وقتی از اقتصاد دانش بنیان سخن می‌گوییم، مولفه دیگری به عنوان دانش مطرح می‌شود و سهم این مسئله در تولید افزایش پیدا می‌کند. سوال اینجاست که سهم تحقیق و توسعه در تولید ناخالصی کشور چقدر است؟ بعضی کشور‌ها به ۴ درصد رسیده اند و در ایران این آمار زیر یک درصد است.
وزیر صمت بیان کرد: نکته بسیار مهم اینجاست صرف بالا رفتن سهم تحقیق و توسعه کافی نیست، تحقیق و توسعه‌ای مهم است که منجر به افزایش تولید و کیفیت شود و باعث نوآوری و کاهش قیمت شود.
فاطمی امین مطرح کرد: در وزارت صمت، در حوزه تجارت خارجی تمرکز ما بر مسئله دانش بنیان است. ما باید رتبه پیچیدگی اقتصاد ایران را به زیر ۵۰ برسانیم که درحال حاضر این آمار بالای ۱۰۰ است. ما کلی مقاله داریم، اما باید پرسید چه تعداد از این مقالات مسائل کشور را حل می‌کنند؟ زمانی این مقالات ارزشمند است که مشکلات کشور را حل کند.
وزیر صنعت در پایان سخنان خود اظهار داشت: شرکت‌های بزرگ هستند که مقیاس‌های بزرگ دارند. در شرکت‌های بزرگ اگر یک درصد با یک فعالیت دانش بنیان آب کمتر مصرف شود، شاید ارزشش بیشتر از تعداد زیادی شرکت کوچک باشد.
در ادامه مراسم حمیدرضا طیبی؛ رئیس جهاد دانشگاهی کشور هم مطرح کرد: ما استراتژی توسعه صنعتی و فناوری نداریم. صنعت حمل و نقل ریلی، یکی از صنایع پیشرفته است و به شدت در کشور حمل و نقل شهری و بین شهری ما در حال توسعه است، اما وارد کننده تجهیزات این قبیل مسائل هستیم.
وی ادامه داد: چرا نباید در یک همچین صنعتی صاحب دانش و فناوری شویم. در برنامه ششم توسعه باید در برنامه حمل و نقل، ۸۵ درصد داخلی سازی کنیم. در یک حرکت کاملا باورنکردنی یک رام قطار ملی مترو ساخته شد و در حال انجام تست‌های استاندارد است.
رئیس جهاد دانشگاهی کشور در پایان سخنان خود گفت: از نظر توسعه فناوری تنها مشکل ما اراده، برنامه و راهکار برای رسیدن به هدف است. باید اراده کنیم و استراتژی توسعه صنعتی توسط وزارت صمت تهیه شود و در برنامه هفتم توسعه یک برنامه کلان پروژه محور شکل بگیرد. به بحث حجم اقتصادی در کشور توجه نمی‌شود و حجم بازار را برای شرکت‌ها در نظر نمی‌گیریم.
در ادامه این مراسم سورنا ستاری؛ معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز گفت: یک اکوسیستمی در داخل کشور ایجاد شده که از دانشگاه‌ها شروع می‌شود و به بازار می‌رسد. فرق زیادی بین صنعت و کارخانه است. بیس اصلی توسعه صنعتی کشور، صنعت مونتاژ بود. وی ادامه داد: وقتی خودروسازی تحریم می‌شود با چینی‌ها همکاری می‌کند و در زمانی که تحریم نیست با فرانسوی‌ها فعالیت می‌کند، این صنعت نیست، بلکه کارخانه است. صنعت جایی است که خودمان طراحی می‌کنیم و می‌سازیم و در این موارد کارمان زمین مانده است.
ستاری افزود: در بخش کشاورزی عقب ماندگی زیادی داریم و مواد غذایی وارد می‌کنیم. در این حوزه مشکلاتی در موضوع تکنولوژی داریم و در اینجا شرکت‌های بزرگ باید پای کار بیایند. یک کشور نفت‌خیز، دولت و حکومت چاق دارد و قوانین متناقض زیاد است.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور بیان کرد: بخش سنتی خصوصی ما از نوآوری استقبال نمی‌کند و شرکت‌های بزرگ ما که به نوعی به منابع زیرزمینی مثل نفت وصل هستند، پشتشان گرم است و علاقه‌ای به نوآوری ندارند بلکه باید بدانند نوآوری باعث می‌شود تا ارزش افزوده‌شان ۱۰۰ برابر بیشتر شود.
ستاری در پایان سخنان خود مطرح کرد: باید همه ما کنار هم کار کنیم. در اکوسیستم نفتی، دانشگاه هم نفتی می‌شود و دنبال حل کردن مشکلات مردم نیست. دانشگاه باید درآمدهایش متنوع باشد که این دانشگاه می‌تواند با جامعه تعامل داشته باشد. باید خام فروشی را از بین ببریم و از نوآوری استقبال کنیم. توسعه شرکت‌های دانش بنیان شامل سرمایه گذاری بخش خصوصی در پژوهش‌ها می‌شود. از پول دولت در پژوهش محصول بیرون نمی‌آید و آن چیزی که مشکل جامعه را حل می‌کند، محصول است.