تشکیل شورای ریاست جمهوری یمن در ریاض ترفندی از سوی ولیعهد عربستان است تا تجاوز نظامی به یمن را به درگیری یمنی- یمنی بر سر قدرت تقلیل دهد.
عربستان در 25 مارس 2015 با تشکیل ائتلافی متشکل از چند کشور عربی که بعدها به امارات تقلیل یافت با عملیات طوفان قاطعیت, مداخله نظامی در یمن را با فرمان محمدبن سلمان وزیر دفاع وقت و ولیعهد فعلی آغاز کرد.
به قدرت رساندن منصور هادی رئیس جمهور مستعفی وفراری و نابودی حوثی ها از جمله اهداف مهم این عملیات عنوان شده بود اما جنگی که وعده داده شده بود ظرف چند هفته به پایان خواهد رسید وارد هشتمین سال خود شد و عمق خاک عربستان و امارات که به هیچ یک از اهداف خود دست نیافته بودند با تداوم جنگ هدف حملات دفاعی و بازدارنده ارتش وکمیته های مردمی یمن قرار گرفت.
شکست نظامی و سیاسی ائتلاف سعودی و قدرت بازدارندگی ارتش وکمیته های مردمی یمن که معادله وحشت را با پیشرفت های میدانی و حملات موشکی و پهپادی به عمق خاک متجاوزان کشانده بود سبب شد تا در آستانه هشتمین سال جنگ, عربستان برای فرار از شکست و در امان ماندن از پیامدهای ناشی از آغاز جنگ ابتکار جدیدی را در قالب برگزاری گروههای یمنی در ریاض دنبال کند . این نشست در روزهای اخیر در حالی در ریاض برگزارشد که عربستان و امارات طرف های اصلی آغاز جنگ بودند و به همین علت صنعا با مشارکت در این نشست مخالفت کرد.
در نشست ریاض همان گروههایی شرکت کردند که در طول هفت سال گذشته بخشی از آنها به نفع امارات در جنوب و بخش دیگر به نفع عربستان در شمال در کنار ائتلاف سعودی علیه ارتش وکمیته های مردمی یمن جنگیدند و بارها به دلیل جنگ قدرت و اختلاف ابوظبی و ریاض برسر تقسیم غنایم جنگ با یکدیگر درگیرشدند وبرای رفع اختلاف بارها در ریاض نشست تشکیل دادند.
اما اتفاق جدید در نشست اخیر ریاض این تفاوت را در بر داشت که بر خلاف گذشته این بار منصورهادی اعلام کرد که از قدرت کناره گیری و مسوولیت های خود را به شورای ریاست جمهوری واگذار می کند.
کناره گیری هادی از قدرت یادآور استعفای سعد حریری نخست ویر لبنان در ریاض است که با فشار ولیعهد عربستان صورت گرفت و در این اتفاق هم فشار محمد بن سلمان را نمی توان نادیده گرفت. از این واقعیت می توان نتیجه گرفت که همانطور که منصورهادی هیچ مشروعیتی نداشته شورای جانشین وی نیز مشروعیت ندارد و نمی تواند خود را نماینده مردم یمن بداند.
در این ارتباط می توان به گزارش وبگاه «الخبر الیمنی» اشاره کرد که نوشت، عبدربه منصور هادی در ریاض تحت حبس خانگی به سر میبَرد و در زیر فشار دولت سعودی، از قدرت کنارهگیری کرده و این آل سعود است که شورای رهبری ریاستجمهوری یمن را تشکیل داده است.
اشتباه بزرگی که محمدبن سلمان در نشست اخیر ریاض مرتکب شد این بود که با برکناری هادی و تشکیل شورای ریاست جمهوری نامشروع بودن تشکیلات مزدور مورد حمایت خود را آشکار کرد.
اما چرا ولیعهد عربستان مرتکب این اشتباه بزرگ شد؟ در پاسخ باید گفت پس از گذشت هفت سال از جنگ ائتلاف سعودی با وجود حمایت نظامی, تسلیحاتی و اطلاعاتی از سوی امریکا, رژیم صهیونیستی و دهها کشور غربی نه تنها به موفقیت میدانی دست نیافت بلکه با تداوم جنگ و قدرت بازدارندگی ارتش و کمیته های مردمی یمن متوجه شد که ادامه جنگ می تواند ضربات مهلکی بر اقتصاد متکی بر نفت این کشور وارد سازد و حیات سیاسی او نیز با وجود جنگ قدرت در این کشور با تهدید روبرو شود.
علاوه بر شکست در جنگ, همه شواهد بر این ادعا تاکید دارد وصحه می گذارد که عربستان آغاز گر جنگ بوده و بنابر این پس از پایان جنگ باید مسوولان سعودی و در راس آنها محمدبن سلمان و محمدبن زائد ولیعهد امارات به دلیل آغاز جنگ وارتکاب جنایات جنگی دریمن علاوه بر پرداخت خسارت جنگی محاکمه شوند. بر این اساس بن سلمان با این ترفند و تشکیل شورای ریاست جمهوری یمن در ریاض تلاش کرد خود را از این پیامدها برهاند و این جنگ را جنگی یمنی- یمنی معرفی کند.
به ویژه اینکه شورای به اصطلاح ریاست جمهوری که جایگزین هادی شده متشکل از 4 عضو از نیروهای جنوب یمن وابسته به امارات و4 نفر دیگر از نیروهای هادی وابسته به عربستان هستند و تنها نقطه اشتراک آنها رویارویی با ارتش و کمیته های مردمی یمن است.
در این ارتباط به ارزیابی مجری برنامه تحلیلی المسائیه شبکه تلویزیونی المیادین اشاره می شود که گفت: چند روز پس از آغاز آتش بس در یمن، عبدربه منصور هادی در ریاض از قدرت کناره گیری کرد و اختیارات خودش را به شورای ریاست جمهوری واگذار کرد. این اقدام، تلاشی برای متحد کردن گروه های وابسته به ائتلاف سعودی پس از سریال دودستگی ها و شکست ها و برداشتن مسئولیت جنگ از گردن این ائتلاف است.
-----------------------------------------------------
رضا محمدمراد