متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: شیدایی یا مانیا حالتی از افسردگی است که همزمان با فصل بهار آغاز میشود و با تظاهراتی همانند خوشبینی افراطی و برنامهریزیهای بلندپروازانه دیده میشود.
وی ادامه داد: به طور کلی افسردگی فصلی نوعی اختلال است که در آن فرد در دیگر زمانهای سال شرایطی عادی دارد، ولی در فصلی خاص احساس اضطراب و افسردگی میکند.
این متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که با شروع پاییز کوتاهتر شدن طول روز و کمتر شدن نور خورشید احتمال ابتلا به افسردگی افزایش مییابد، گفت: تغییرات خلق مستقیما به تغییرات فصلی مرتبط است.
دکتر شمس با اشاره به این که تابش نور خورشید و ساعت بیولوژیکی بدن که تنظیم کننده ترشح هورمونهاست میتواند خلق وخو و خواب را تحت تأثیر قرار دهد، تأکید کرد: افرادی که با تغییر فصل دچار افسردگی میشوند، به هر میزان نور بیشتری دریافت کند زودتر از افسردگی و تنگی خلق رهایی مییابند.
وی گفت: خلق ۱۱ درصد از عموم مردم با شروع فصل پاییز و سرد شدن هوا کاهش پیدا میکند.
عضو هیئت علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تأکید بر این که همه افرادی که دچار افسردگی فصلی میشوند مبتلا به اختلال افسردگی نیستند، افزود: ممکن است درصد کمی از افرادی که به یک باره با تغییر فصل دچار اضطراب و افسردگی میشوند به درمانهای مداخلهای نیاز داشته باشند.
دکتر شمس با بیان این که اختلال عاطفی یا افسردگی فصلی افراد را به شکلهای متفاوتی تحت تأثیر قرار میدهد، ادامه داد: احتمال تغییر خلق در فصل بهار نیز وجود دارد.
وی با اشاره به این که احتمال بروز افسردگی با شروع فصل پاییز به مراتب بیشتر از بهار است، گفت: شیدایی یا مانیا حالتی از افسردگی است، در این مدل از اختلال خلق که همزمان با فصل بهار آغاز میشود، انرژی فرد بسیار زیاد میشود به شکلی که این اختلال با تظاهراتی همانند نشاط زدگی، تحریکپذیری، فعالیت بیش ازحد، خلق بالا به صورت شادی، خوشبینی افراطی، بیقراری حرکتی، اشکال در تمرکز و برنامهریزیهای بلندپروازانه دیده میشود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در مبتلایان به بیماری دوقطبی، علائم مانیا و شیدایی با شروع فصل بهار و اختلال افسردگی در فصل پاییز عود میکند.
دکتر شمس با بیان این که علائم و نشانههای افسردگی فصلی با اختلال افسردگی دائم شباهت زیادی دارد، ادامه داد: کاهش انرژی، تغییرات محسوس در میزان خواب، میل جنسی، توجه و تمرکز و تغییر در میزان اشتها از نشانههای افسردگی است.
وی تنها عاملی که افسردگی فصلی را نسبت به سایر اختلالات روانی و افسردگیها متفاوت میکند، زمان بروز افسردگی فصلی دانست و گفت: افسردگی فصلی در بازه زمانی خاص در سال عود میکند.
متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که احتمال بروز همه بیماریها و اختلالات روان تقریبا یکسان است، افزود: به طور مثال بیشترین سن بروز افسردگی بین ۳۰ تا ۴۰ سال است و یا اختلال دوقطبی و یا بروز شیدایی در ۲۰ تا ۲۵ سالهها بیشتر دیده میشود.
دکتر شمس با اشاره به این که به طور کلی انواع بیماری ها، که اختلالات روان هم از این قاعده مستثنی نیست تاریخ دقیق شروع و یا سن خاصی ندارد، تأکید کرد: حتی ممکن است فردی در سن بالای ۵۰ یا کمتر از ۲۰ سال دچار افسردگی یا افسردگی فصلی شود.
وی با اشاره به اهمیت درمان انواع افسردگیها گفت: اگر چنانچه این بیماری به موقع تشخیص و درمانها پیش از شدت گرفتن علائم آغاز شود، روند درمان تا حدود زیادی از بروز مشکلات بعدی جلوگیری خواهد کرد.
متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی استفاده از درمانهای دارویی، غیر دارویی یا مشاوره را همانند روشهای درمان افسردگی فصلی دانست و تأکید کرد: درمان این اختلال به کمک نور درمانی، دارو و روشهای روان پزشکی انجام میشود و اگر چنانچه فرد به اختلال دوقطبی مبتلا باشد باید به پزشک خود اطلاع دهد، زیرا این موضوع برای زمان تجویر نور درمانی و دیگر داروهای ضد افسردگی بسیار اهمیت دارد.
دکتر شمس گفت: درمان با داروهای ضد افسردگی برای برخی از بیماران مبتلا به اختلال عاطفی فصلی، خصوصا اگر علائم شدید باشد بسیار موثر خواهد بود.