دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو گفت: اگر بتوانیم محصولات و صنایع مرسوم خودمان را با تکیه بر حوزه دانشبنیان ارتقاء کیفیت و بهرهوری بدهیم قطعاً جهش تولید و جهش در بازار اتفاق خواهد افتاد.
وی در ادامه گفت: این ظرفیت در کشور ما وجود دارد و انتظار داریم در این زمینه رویکرد دانشگاهها و پژوهشگاههای ما به سمت فعالیتهای کاربردی تغییر کند و هدفگذاری شود.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با اشاره به اینکه باید از دانشگاه، فناوری و دانش فنی زاییده شود و شرکتهای دانشبنیان از مؤسسات آموزش عالی اعم از دانشگاهها و پژوهشگاهها زایش شوند؛ گفت: هر جوانی که فارغالتحصیل میشود، باید دارای توانمندیهایی باشد که بعد از فارغالتحصیلی بتواند مبتنی بر آن توانمندیها نهتنها برای خود ایجاد شغل و کسبوکاری راه بیندازد، بلکه بتواند برای سایر فارغالتحصیلان دانشگاهی هم ایجاد شغل کند.
دکتر سعید سرکار گفت: ما انتظار داریم که این مؤسسات بتوانند دانشجوهای خودشان را مسئولیتپذیر تربیت کنند. این افراد باید نسبت به جامعه و مردم خود احساس مسئولیت کنند و بدانند که مدیون این جامعه هستند و با هزینه این مردم مراحل رشد علمی را طی میکنند.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: دانشگاههای ما در عرصه توسعه علمی فوقالعاده فعال بودند و خوب درخشیدند. اگر ما در مباحث علمی در مرز دانش حرکت نکنیم، در توسعه فناوری موفق نخواهیم بود و صرفاً یک کشور مقلّد خواهیم بود. خوشبختانه دانشگاهها و پژوهشگاههای ما که زیرنظر وزارت علوم و وزارت بهداشت هستند، در دو دهه گذشته درزمینه توسعه علمی فوقالعاده فعال بودند.
دکتر سرکار گفت: تعداد و کمیت و کیفیت مقالات، شاخصی از توسعه علمی یک کشور است. وضعیت کشور در این زمینه خوب است. از حدود پانزده سال پیش با تأسیس معاونت علمی، گفتمان دانشبنیان در کشور مطرح شد و خوشبختانه در یک دهه اخیر، فعالیتهای فوقالعاده ارزشمندی در حوزه دانشبنیان اتفاق افتاد. خیلی از فناورها شرایط مطلوبی پیدا کردند تا روی ایدههای خودشان کار کنند و با خلاقیت و نوآوری بهدنبال کارهای کاربردی هستند تا محصولات خوبی را در عرصه دانشبنیان در کشور بسازند.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو درباره فراهم شدن فرصتهای اقتصادی ناشی از تولیددانشبنیانها در کشورمان گفت: عرصه دانشبنیان فوقالعاده مهم است؛ چون تکنولوژی و دانش فنی منشأ اقتدار است. اگر ما در بحث دانشبنیان و محصولات آن خوب فعالیت کنیم، میتوانیم به بازار کشورهای دیگر ورود کنیم. وقتی غرب کشورها را تحریم اقتصادی میکند، میگوید ما به کشوری که تحت تحریم است، دانش فنی نخواهیم داد؛ چون دانش فنی و تکنولوژی منشأ اقتدار است. اگر ما در کشور خودمان روی توسعه فناوری و اقتصاد دانشبنیان تمرکز کنیم طبیعتاً وارد عرصه دیگری میشویم و میتوانیم از اقتصاد مقاومتی به اقتصاد تهاجمی ورود کنیم.
وی گفت: وقتی ما بتوانیم محصولات دانشبنیان و صنایع برتر را طراحی کنیم و با شرایط رقابتی از نظر کیفیت و قیمت بازار کشورهای دیگر را در اختیار بگیریم، بهعبارتی آن کشورها را وابسته به خودمان کردیم. وقتی در این عرصهها کشوری به کشورهای دیگر وابسته بشود، ما دارای یک اقتصاد تهاجمی میشویم؛ اقتصادی که در کشورهای دیگر رسوخ میکند و کشورهای دیگر را به ما وابسته میکند.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: ایجاد این اشتغالها میتواند مهاجرت مغزها را کنترل و کُنْد کند. اگر ما بتوانیم برای فارغالتحصیلان دانشگاهها و جوانان مستعدمان شغل مناسب با پرداخت و حقوق مکفی ایجاد کنیم طبیعتاً یکی از دلایل عمده مهاجرت را مرتفع کردهایم.
دکتر سعید سرکار درباره نقش دانش بنیانها در افزایش و بهترشدن وضعیت تولید و کمک به ایجاد اشتغال در کشور گفت: عرصه دانشبنیان یکسری محصولات و خدماتی را مبتنی بر دانش و فناوری و خلاقیت ایجاد میکند که مستقل است. شکل دومش این است که دانش فنی وارد صنایع موجود ما میشود و کیفیت و کارایی محصولات موجود را ارتقاء میدهد که باعث میشود رقابتپذیری این شرکتها بالا برود و بازارهایشان توسعه پیدا کند؛ حتی ظرفیت ورود به بازارهای بینالمللی را پیدا میکنند. خود این باعث جهش در تولید میشود. جهش تولید زمانی اتفاق میافتد که قبلش با جهش بازار همگام باشد. اگر ما بتوانیم محصولات و صنایع مرسوم خودمان را با دانش فنی و مقولههای دانشبنیانی ارتقاء کیفیت و بهرهوری بدهیم قطعاً جهش تولید و جهش بازار اتفاق خواهد افتاد.
وی افزود: اقتصادی که مبتنی بر دانش و فناوری باشد، پایدار و سالم و پویاست. با وجود قشر جوان مستعد و توانمند در کشور ما بزرگترین سرمایه را داریم. بالاترین و بیشترین کفران نعمت برای یک کشور این است که به چنین ذخیره عظیمی بیتوجهی کند. رهنمودهای رهبر انقلاب در این زمینهها باید جدی گرفته شود.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو درباره راهبردهای سیاستگذاران اقتصادی برای رشد و توسعه عرصه دانشبنیانها گفت: ما باید زیستبوم رشد و فعالیت دانشبنیان را ایجاد کنیم. خیلی از فناوریها و محصولات دانشبنیانی که وارد میشود ما ظرفیت ساختشان را داریم. این راهبرد باید جدی گرفته شود؛ اما متأسفانه در عین حالی که این همه ظرفیت در کشور داریم هنوز هم خیلی از بنگاههای وابسته به دولت و بدتر از آن بنگاههای خصولتی نگاهشان به مقوله واردات است. آنچه کشش تکنولوژی ایجاد میکند و فضا را برای دانشبنیانها ایجاد میکند، بازار است. ما باید بیشتر به بازارها و فناوریهای داخلی بها بدهیم.
دکتر سعید سرکار ادامه داد: در هر شرایطی نباید رویکردمان بهگونهای باشد که بهدنبال واردات برویم و بازارمان را از کالاهای وارداتی اشباع کنیم. به عبارتی سرمایهگذاری کنیم و به شرکتهای کشورهای خارجی یارانه بدهیم. ما باید از توانمندیهای خودمان حمایت کنیم و بیشتر به صادرات محصولات دانشبنیان توجه کنیم. باید شرایط را برای صادرات محصولات دانشبنیان تسهیل کنیم. باید حمایتهای ما از بحث صادرات به بحثهای دانشبنیان متمرکز شود. الآن معاونت علمی و فناوری در این زمینه دارد تلاشهایی میکند و در این مدتزمان اخیر فوقالعاده فعال بوده، ولی هنوز زمینههای بسیاری هستند که ما بایستی به آنها بپردازیم و سرمایهگذاری کنیم و شرایط را برای توسعه اقتصاد دانشبنیان فعال کنیم.