پرورش ماهی در قفس، صنعت سود آوری که به دستِ صیادان گیلانی جان تازه‌ای به اقتصاد ساحل نشینان می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز گیلان ، پرورش ماهی در قفس یکی از روش‌های نو پا در پرورش ماهی است که در سال‌های اخیر با توجه به مزایای بسیاری که دارد، با استقبال بهره برداران همراه بوده است.
سرپرست اداره کل شیلات گیلان با اشاره به اینکه شروع فعالیت پره‌های صیادی برای صید ماهیان استخوانی خزر در استان، از ۲۰ مهر آغاز می‌شود و تا ۲۵ فروردین سال بعد ادامه دارد گفت: نیمه دوم بهمن ماه تا اواسط خرداد زمان ماهیدار کردن و کشت ماهیان سردابی در قفس‌های دریایی است.
حمیدرضا تقی نصیری افزود: گیلان با توجه به داشتن بیش از ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی ظرفیت خوبی برای پرورش ماهی در قفس را دارد.
رونق پرورش ماهی در قفس
سرپرست اداره کل شیلات گیلان با بیان اینکه شیلات استان با مشارکت یک شرکت پرورش ماهی در قفس، در منطقه جفرود بندر انزلی با ۲ قفس دریایی، برای نخستین بار طرح پرورش ماهی در قفس را در سال ۸۹ به دست گرفت گفت: که ۶ تن ماهی قزل آلا تولید کرد.
حمیدرضا تقی نصیری با اشاره به اینکه ظرفیت اسمی پرورش ماهی در قفس در استان ۷۵ هزار و ۵۰۰ تن ماهی در ۲۷ هزار هکتار پهنه آبی در ۱۲ منطقه و ۷ سایت پشتیبان است افزود: تاکنون برای ۳۴ مزرعه با ظرفیت اسمی ۵۱ هزار تن، مجوز فعالیت صادر شده است.
وی گفت: ۱۸ فقره پروانه تاسیس هم به ظرفیت اسمی پرورش ۲۸ هزار و ۲۴۰ تن ماهی در قفس و یک فقره پروانه بهره برداری با ظرفیت پرورش ۵۰۰ تن ماهی در قفس هم صادر شده است.
سرپرست اداره کل شیلات گیلان می‌گوید: پارسال ۲۰ تن ماهی در قفس تولید شده است.
تقی نصیری با اشاره به روند خوب و رو به رشد آبزی پروری در قفس گفت: اکنون یک مزرعه پرورش ماهی در قفس در شهرستان آستانه (کیاشهر) با نام جهاد نصر کردستان فعال است و یک مزرعه پرورش ماهی دیگر با نام مائده جهاد نصر قرار است سال آینده در منطقه جفرود انزلی در دریا نصب و راه اندازی شود.
وی با بیان اینکه در این قفس‌ها بیشتر، ماهی قزل آلا که زود بازه‌تر است و ضریب رشد بالا و بازار پسندی خوبی دارد، پرورش داده می‌شود، افزود: دیگر گونه‌ها از جمله ماهی آزاد و خاویاری هم در سال‌های گذشته در قفس پرورش داده می‌شد.
نیاز به برنامه ریزی برای صادرات
حمیدرضا تقی نصیری با بیان اینکه با توجه به مقدار کم تولید، ماهیان پرورش داده شده در این قفس‌های دریایی در بازار داخلی به فروش می‌رسند می‌افزاید: توسعه این صنعت و نیز افزایش رغبت بهره برداران، مستلزم برنامه ریزی و حمایت از بهره برداران و ایجاد زمینه‌های صادرات این محصولات به بازار‌های هدف است.
جایگاه گیلان در پرورش ماهی در قفس
سرپرست اداره کل شیلات گیلان با اشاره به اینکه تولید پروتئین دریایی یاهمان پرورش ماهی در دریا، بی شک در افزایش سبد تولید محصولات شیلاتی در آینده جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت می‌گوید: در حال حاضر فقط یک شرکت دارای مجوز بهره برداری با ظرفیت ۵۰۰ تن در منطقه کیاشهر فعال است که در سال گذشته به علت کمبود منابع مالی و سرمایه در گردش فقط ۲۰ تن ماهی قزل الا تولید کرد.
مزایای پرورش ماهی در قفس
وی افزایش تولید آبزیان، استفاده از ظرفیت بالای دریای خزر، عدم نیاز به آب و زمین برای ایجاد استخر پرورش ماهی، اشتغالزایی، استفاده از ظرفیت تعاونی‌های صید پره و ارزآوری بالا را از مزایای پرورش ماهی در قفس دانست.
چالش‌های پرورش ماهی در قفس
سرپرست اداره کل شیلات گیلان با بیان اینکه نبود ردیف اعتباری ویژه برای توسعه این صنعت را یکی از چالش‌های موجود در این باره دانست و گفت: کمبود زیرساخت‌های سایت پشتیبان و اسکله‌های مجهز و مدرن؛ نبود تجهیزات و سیستم‌های مکانیزه حمل و نقل غذادهی و رقم بندی و صید آبزیان، کمبود نیروی انسانی متخصص، هزینه بالای تامین نهاده‌های اولیه تولید از جمله بچه ماهی و خوراک ماهی، با توجه به افزایش نرخ تورم و نوسانات قیمتی؛ هزینه بالای سرمایه گذاری در این صنعت، همکاری کم بین سازمانی به ویژه حفاظت محیط زیست در صدور مجوز ورود به دریا برای دارندگان پروانه تاسیس، نبود برنامه ریزی برای بازاریابی منطقه‌ای و بین المللی و کمبود تبلیغات رسانه‌ای برای توسعه صادرات دریایی، نبود یارانه تولید و صادرات و مشوق‌های لازم در این بخش؛ عدم پوشش بیمه‌ای سازه و تجهیزات قفس‌های دریایی از سوی شرکت‌های تجاری بیمه گذار و عدم تخصیص حواله‌های ارزی را از دیگر چالش‌های پیش روی پرورش ماهی در قفس عنوان کرد.
راهکار‌های پیشنهادی برای توسعه صنعت ماهی در قفس
وی می‌گوید: تنوع در بانک‌های عامل و تخصیص ردیف بودجه‌ای خاص برای توسعه این صنعت، تخصیص اعتبارات عمرانی برای ایجاد زیرساخت‌های پشتیبانی از قفس‌ها؛ مشارکت دولت با بخش خصوصی برای اجرای طرح‌های آزمایشی، تخصیص زمین برای ایجاد سایت‌های پشتیبان، برنامه ریزی برای اصلاح نژاد گونه‌های بومی ارزشمند برای ورود به چرخه تولید و اهلی سازی آن‌ها، مدرن سازی مزارع مطابق استاندارد جهانی کاملا مکانیزه و عبور از مرحله سنتی به مدرن؛ برگزاری دوره‌های آموزشی خارج از کشور، ورود شرکت‌های دانش بنیان و شتاب دهنده برای ورود به این صنعت، بهره برداری از ظرفیت صیادان و پره‌های صیادی به منظور مشارکت در تولید، صدور مجوز بهره برداری چند منظوره از امکانات ایجاد شده صیدگاه‌های مادر تخصصی خدمات کشاورزی و مناطق آزاد مانند صیدگاه‌ها واسکله‌ها در توسعه صنعت پرورش ماهی در قفس، گرفتن مجوز محیط زیست برای متقاضیان ورود به دریا از مهمترین راهکار‌های پیشنهادی برای توسعه صنعت پرورش ماهی در قفس اعلام کرد.
سخن آخر
با توجه به اینکه گیلان استان ساحلی است می‌توان از ظرفیت دریایی آن در تولیدات شیلاتی استفاده کرد و این امر با حمایت مسولان توسعه خواهد.
بی شک توسعه پرورش ماهی در قفس علاوه بر توسعه اقتصادی منجر به ایجاد اشتغال برای جوانان و رفع بیکاری برای آنان خواهد شد وگوشه‌ای از چرخ اقتصاد هم با پرورش ماهیان قفسی بچرخش در می‌آید.
نویسنده :نجمه محمدی