یکی از شرکت‌های دانش بنیان دانشگاه آزاد اسلامی، موفق به تولید محلول بایوسایدی شده که برای از بین بردن بو، فساد و انواع ارگانیسم‌های موجود در پساب کارخانجات به کار می‌رود.
به گفته شیما شهیدی، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، «کارخانجات چرم‌سازی و کاغذسازی پساب بسیار بد بویی دارند که در اثر رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها و کپک‌هاست. برای حل مشکل فساد و بو پساب در کارخانجات از مواد بایوساید استفاده می‌شود.»
وی افزود: «با استفاده از بایوساید این شرکت، آب به مرور شفاف و شفاف‌تر می‌شود و قابلیت بازیافت پیدا می‌کند؛ بنابراین می‌توان از آن دوباره در خط تولید استفاده کرد که این امر باعث صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود.
وی گفت: کارخانجات مختلف میزان پساب متفاوتی دارند، اما به کارخانه‌ها پیشنهاد می‌شود به ازای هر ۲ متر مکعب پساب یک لیتر محلول استفاده کنند. قیمت این محصول در مقایسه با بایوساید‌های خارجی مقرون به صرفه است و علاوه‌بر نمونه‌های خارجی مشابه، هیچ ترکیب سمی در آن به کار نرفته است. از این محلول برای ضدعفونی کردن و ضدباکتریایی کردن بسته‌بندی‌های مواد غذایی و بهداشتی نیز استفاده می‌شود. درواقع هم در پساب و هم در خمیر کاغذ می‌توان از بایوساید استفاده کرد. استفاده از بایوساید در خمیر کاغذ باعث می‌شود محصولات نهایی ضدباکتری، ضدکپک و ضدقارچ شوند.»
جلوگیری از آتش گرفتن منسوجات
محصول دیگر این شرکت مواد ضدآتش مخصوص منسوجات، چوب و کاغذ است.
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک گفت: «هر نوع ماده‌ای که بتواند این محلول را جذب کند، خاصیت ضد شعله‌وری پیدا می‌کند. در حال حاضر از این محصول در تولید کفپوش‌های داخل خودرو استفاده می‌شود.
وی افزود: در تلاش هستیم تا این محصول در صنایع کاغذ، چوب و کارتن‌های بسته‌بندی نیز به کار رود. این محلول با نسبت ۲۰ درصد با آب رقیق می‌شود، منسوج مورد نظر به شکل غرقاب داخل آن قرار می‌گیرد. پس از خشک شدن، منسوج خاصیت ضدآتش می‌گیرد، وی در ادامه گفت: البته این ویژگی همیشگی نیست چراکه ثبات شست‌وشوی خوبی ندارد و به همین دلیل نیز در منسوجات داخل خودرو و جا‌هایی به کار می‌رود که به شست‌وشو نیاز ندارند.
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک گفت: از این محلول می‌توان برای لباس‌های کار نیز استفاده کرد، اما پس از هر بار شست‌وشو باید در محلول رقیق شده با آب به صورت غرقاب قرار بگیرد و خشک شود تا حالت اولیه خود را پیدا کند.»
ضدباکتری شدن با محصول ایرانی
شهیدی اظهار کرد: «محصول بعدی محلول ضدباکتری است که برای منسوجات به کار می‌رود و علاوه بر ضدباکتریایی کردن، خواص ضدویروسی و ضداشعه ماورای بنفش خورشید را نیز به منسوج می‌دهد.
وی افزود: این محصول کاربرد گسترده‌ای به خصوص در منسوجات بیمارستانی و مراکز درمانی دارد که می‌توان لباس‌های پرسنل، ملحفه‌ها، تشک‌ها، پرده و لباس‌های بیماران را با استفاده از این محلول ضدباکتری و ضدویروس کرد.
وی گفت: این محصول فاقد نانونقره است، باعث آلرژی نمی‌شود، کاملا دوستدار محیط‌زیست است و به هیچ عنوان سمی نیست. این محلول به راحتی روی هر نوع منسوجی اعمال می‌شود و برای این کار به امکانات خاصی نیاز نیست. منسوج شست‌وشو شده با این محلول ۱۰۰ درصد خاصیت آنتی‌باکتریال، آنتی ویروس و ضداشعه ماورای بنفش پیدا می‌کنند. خاصیت آنتی‌باکتریال تا ۵۰ بار شست‌وشو روی منسوج به صورت ۱۰۰ درصد باقی می‌ماند و بعد از آن نیز کاهش پیدا می‌کند، اما کمتر از ۸۰ درصد نمی‌شود. ترکیبات این محلول با الیاف پیوند شیمیایی برقرار می‌کنند و حتی به صورت فیزیکی نیز روی الیاف باقی می‌مانند. این محلول ثبات شست‌وشو و سایشی بسیار بالایی دارد.»
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، درباره مشکلات نانو تا سنتز فرمولاسیون‌های جدید گفت: «در ابتدای کار برای ضدباکتریایی کردن از مواد نانو استفاده می‌شد، اما درنهایت به این نتیجه رسیدیم که فناوری نانو در محصولات استفاده نکنیم چرا که هزینه آن در مقیاس صنعتی بسیار بالا بود و محصول نهایی روی پارچه لک ایجاد می‌کرد.
وی گفت: به شخصه ترجیح می‌دهم در خصوص منسوجات و موادی که با پوست بدن به صورت مستقیم ارتباط دارند، از مواد نانویی استفاده نشود. نتایج تحقیقات علمی نشان داده که وقتی مواد به مقیاس نانو درمی‌آیند به راحتی وارد بدن می‌شوند؛ بنابراین وقتی می‌توانیم با استفاده از مواد غیرنانویی، محصولی بسازیم که تاثیر مشابهی مانند نانومواد داشته باشد، فناوری نانو را کنار می‌گذارم. مخالف نانو نیستم، اما ترجیح می‌دهم در صنایع شیمیایی، نفت و ادوات کامپیوتری به کار برود.»
شهیدی و تیم تحقیقاتی وی هر سه محصول را با سنتز فرمولاسیون‌های مواد شیمیایی ساخته‌اند. این شرکت ۷ ثبت اختراع و یک پتنت در آمریکا دارد، تمامی محصولات مذکور تجاری‌سازی شده و به بازار عرضه شده‌اند. این شرکت دانش‌بنیان اوایل سال جاری موفق به طراحی و تولید منسوج رسانا و ضداشعه شده که از ستاد نانو گواهینامه نانومقیاس دارد. این منسوج به طور کامل رسانای جریان الکتریکی است و از کاربر در برابر اشعه‌های محدوده امواج رادیویی و مایکروویو محافظت می‌کند. این محصول در پزشکی هسته‌ای، ادوات ارتوپدی، صنایع نظامی و ادوات ورزشی به کار می‌رود و در حال حاضر به صورت نیمه‌صنعتی تولید می‌شود. یکی از مشکلات صنعت نساجی نبود سرمایه‌گذار است، بنابراین اکثر محصولات به شکل نیمه‌صنعتی تولید می‌شوند.