محققان یک سیاهچاله عجیب رصد کرده اند که در یک طرف خود میچرخد. این پدیده غیرمنتظره پژوهشهای ستاره شناسان درباره ماهیت عجیب این حفرههای کهکشانی را دگرگون میکند.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، محققان در پژوهش جدیدی که در نشریه ساینس منتشر شده است برای نخستین بار ناهمترازی بین محور چرخش یک سیاه چاله و محور مدار زدن آن را نشان دادند. مدیر انستیتو لیبنیتز فیزیک خورشیدی در آلمان به رهبری گروهی از محققان بین المللی پژوهش را انجام داده اند.
وی در این باره میگوید: یافته مذکور مدلهای فرضی از تشکیل سیاه چاله را به چالش میکشد.
این گروه روی سیاه چاله MAXI J ۱۸۲۰+۰۷۰ تحقیق کردند که یک منظومه ستارهای دوتایی است که در آن یک سیاه چاله و ستاره همراه آن قرار دارند. این منظومه در فاصله ۱۰ هزار سال نوری از زمین واقع شده است.
به طور معمول گرانش قدرتمند سیاه چاله مواد را از ستاره همراه آن به سمت خود میکشد. مواد نیز به شکل مسطح و مارپیچ وارد سیاه چاله میشوند.
این مارپیچ مسطح و چرخان که به عنوان یک قرص برافزایشی مشهور است، با صفحه مداری سیاهچاله و ستاره همراه آن همسو میشود.
در مورد سیاهچالههایی مانند آنچه در MAXI J ۱۸۲۰+۰۷۰ وجود دارد، برخی از مواد در حال ریزش به دلیل تابش اشعهها منفجر میشوند و فوارههای قدرتمندی از مواد را تشکیل میدهند که با سرعت نزدیک به نور از سیاهچاله دور میشوند. این جریانهای ماده که «جتهای نسبیتی» نامیده میشوند، در امتداد محور چرخش سیاهچالهها منتشر میشوند.
هنگامیکه محققان جتهای نسبیتی و نور منتشر شده از MAXI J ۱۸۲۰+۰۷۰ را بررسی کردند، متوجه شدند محور چرخش سیاه چاله با محور مدار زدن آن و قرص برافزایشی یکسان نیست. این دو محور حداقل ۴۰ درجه اختلاف تراز داشتند.
محققان معتقدند این ناهمترازی احتمالاً زمانی اتفاق افتاده که سیاهچاله تشکیل شده است.
محققان از یک ابزار خاص برای اندازه گیری نور دوقطبی شده (زاویه چرخش نور) استفاده کردند که روی تلسکوپ «نوردیک اپتیکال» واقع در لاپالما اسپانیا نصب شده است.
محققان با اندازه گیری قطبش نور خروجی از MAXI J ۱۸۲۰+۰۷۰ و ترکیب آن با اندازه گیریهای پیشین جتهای نسبیتی سیاهچاله توانستند میزان ناهمترازی محور چرخش سیاهچاله و محور مدار آن را با دقت اندازه بگیرند.
آنها تصمیم دارند در آینده ناهمترازیهای مشابه در دیگر منظومههای ستارهای دوتایی را بررسی کنند.