خستگی و بی حالی گرچه به خودی خود یک بیماری محسوب نمی‌شود؛ اما میتواند نشان دهنده وضع نامساعد بدن باشد.
بیحالی ناشی از آلرژی
یکی از دلایل اصلی خستگی رینیت آلرژی است که خستگی آن با علائمی همچون سردرد، خارش، گرفتگی بینی و یا آبریزش همراه است؛ که به راحتی قابل درمان است برای تشخیص، علائم، شما توسط پزشک که توسط گرده ها، حشرات (کنه‌ها و ..) و... ارزیابی میشود.
برای کاهش علائم و خستگی ناشی از آلرژی پرهیز از قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت زا و مصرف دارو‌های آنتی هیستامین میتواند کمک کند.
بیحالی و ضعف به دلیل کم خونی
کم خونی معمولا با علائمی همچون سرگیجه، احساس سرما و تحریک پذیری همراه است.
یکی از شایعترین بیماری‌هایی خونی، کم خونی است. کم خونی به دلایل مختلف و در برخی افراد محتمل‌تر است مانند:
در خانم‌ها مخصوصا در دوران جوانی (سال‌های قابلیت باروری و بچه زایی) و در خانم‌هایی که چرخه‌ی شدید قاعدگی، دارای فیبروم رحمی یا پولیپ رحم هستند خیلی محتمل‌تر است.
کم خونی ناشی از نبود گلبول قرمز کافی است که میتواند به دلیل خونریزی یا کاهش تولید گلبول قرمز باشد.
کم خونی میتواند نتیجه‌ی بواسیر، مشکلات دستگاه گوارش مثل زخم یا سرطان باشد.
مصرف دارو‌های ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ایبوبروفن یا آسپیرین که میتواند منجر به مشکلات دستگاه گوارش و خونریزی و در نهایت کم خونی فرد شود.
از دلایل دیگر کم خونی میتوان به کمبود آهن، اسیدفولیک یا ویتامین B ۱۲ اشاره کرد.
بیماری‌های مزمن مثل دیابت یا بیماری‌های کلیوی نیز میتوانند موجب کم خونی شوند.
برای تأیید تشخیص کم خونی، پزشک آزمایش خون برای شما درخواست می‌دهد.
اگر کمبود آهن دلیل خستگی شما باشد، درمان آن شامل مکمل‌های آهن وغذا‌های سرشار از آهن مانند اسفناج، حبوبات کلم بروکلی و گوشت قرمز نیز برای کمک به تسکین علائم میتوانند به رژیم غذایی شما اضافه شوند. ویتامین C همراه با وعده‌های غذایی یا همراه با مکمل‌های آهن میتواند به جذب بهتر آهن و بهبود علائم شما کمک کند.
افسردگی و اضطراب
خستگی که همراه با غم، احساس ناامیدی و ... باشد، میتواند از نشانه هایافسردگی و اضطراب باشد.
برخی افراد افسردگی بیشتر در معرض افسردگی هستند مانند:
افسردگی دو برابر زنان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می‌دهد و اغلب همراه با سابقه‌ی خانوادگی میباشد. معمولاً بین سنین ۱۵ تا ۳۰ سالگی شروع میشود.
زنان میتوانند پس از تولد نوزاد دچار افسردگی پس از زایمان شوند.
برخی از افراد در زمستان با احساس خستگی و غم دچار اختلال عاطفی فصلی میشوند.
افسردگی حاد گاهی نیز بخشی از اختلال دو قطبی است.
افراد افسرده، بیشتر اوقات دچار ناراحتی و کسلی هستند یا علاقه چندانی به فعالیت‌های روزمره ندارند. در کنار احساس خستگی، ممکن است بیش از حد یا خیلی کم بخورید، بیش از حد یا کم بخوابید، احساس ناامیدی و بی فایده بودن داشته باشید و یا علائم جدی دیگر...
علائم اضطراب شامل موارد زیر است:
آشفتگی و حساس شدن
سخت به خواب رفتن
نگرانی بیش از حد
احساس در خطر بودن
عصبی بودن
اگر افسرده هستید یا به طور منظم علائم اضطرابی دارید، با پزشک صحبت کنید و آزمایش خون بدهید.اگر دلیل جسمی برای افسردگی یا اضطراب وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است دارو تجویز کند. یا شاید پزشک شما را برای ارزیابی روانشناختی به روانپزشک یا روانشناس ارجاع دهد.
اگرچه دلایل خاص افسردگی و یا اضطراب مشخص نیست، اما این‌ها مشکلات پزشکی قابل درمان هستند. دارو، روان درمانی یا ترکیبی از این دو میتواند به فرد کمک کند.
فیبرومیالژیا و خستگی مزمن
یک سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمن است که با درد در سطح گسترده، نقاط حساس، خستگی و اختلال خواب مشخص میشود که زندگی را مختل میکند این سندرم بیشتر در زنان دیده میشود و دلیل آن ناشناخته است.
ممکن است احساس کنید که هر چقدر هم که بخوابید، هرگز آرامش ندارد. یا ممکن است احساس کنید همیشه در ساعات روز دچار خستگی می‌شوید. یا به طور مکرر از خواب بیدار شوید. برخی از مبتلایان به فیبرومیالژیا در حالتی به نام “ مه فیبرو” دارند که نوعی احساس ذهنی مبهم همراه با اختلال تمرکز، اختلال حافظه و گیجی همراه است.
خستگی مداوم روزانه با فیبرومیالژیا اغلب منجر به کاهش فعالیت بدنی میشود؛ که خود آن باعث کاهش آمادگی جسمی میشود و میتواند باعث ایجاد تغییر خلق و خو گردد.
بهترین راه برای جبران این تأثیرات، ورزش منظم است بخصوص ورزش‌های کششی تأثیر فوق العاده‌ای در خواب، خلق و خو و خستگی دارد. برای مثال شنای منظم (یا هر ورزش متوسط نه سنگین) در هر روز میتواند به شما کمک زیادی در کاهش علائم کند.
آلرژی‌های غذایی و حساسیت غذایی
گرچه که غذا منبع انرژی است، اما تحقیقات نشان داده است که عدم تحمل غذای پنهان یا آلرژی میتواند برعکس عمل کند. در حقیقت، خستگی ممکن است علامت هشدار دهنده اولیه عدم تحمل غذا یا حساسیت غذایی باشد. بیماری سلیاک، که از عدم توانایی هضم گلوتن است، ممکن است باعث خستگی شود.
از پزشک خود می‌توانید در مورد رژیم غذایی که شامل حذف بعضی مواد خاص اند که بعد از خوردن آن‌ها علائمی از جمله خواب آلودگی طی ۱۰ الی ۳۰ دقیقه بعد از آن دارید گفتگو کنید.
همچنین برخی آزمایش‌های آلرژی یا آزمایش خانگی ALCAT که به شما در شناسایی آلرژی غذا‌های مختلف کمک میکند استفاده کنید.
بیماری قلبی
علائم آن خستگی بعد از فعالیتی آسان (عادی) است.
اگر بعد از فعالیتی که قبلاً آسان بوده - مثلاً پیاده روی یا بالا رفتن از پله‌ها – خسته شدید، بهتر است با پزشک در مورد احتمال بیماری قلبی صحبت کنید. بیماری قلبی عامل اصلی مرگ و میر در زنان است. اگر خستگی به قلب شما مربوط باشد، معمولاً روش‌های درمانی میتواند به اصلاح مشکل، کاهش خستگی و بازیابی انرژی شما کمک کند.
روماتیسم مفصلی
که علائم آن شامل خستگی، خشک شدگی (گرفتگی) صبحگاهی، درد مفاصل و التهاب مفصل هاست
آرتریت روماتوئید (RA)، نوعی آرتریت التهابی، یکی دیگر از دلایل خستگی بیش از حد است. از آنجا که آسیب مفاصل میتواند منجر به ناتوانی شود، درمان زودرس و تهاجمی بهترین روش برای آرتریت روماتوئید است. درمان دارویی برای آن نیز وجود دارد.
آپنه خواب
علائم آپنه خواب خستگی بعد از بیدار شدن و خرو پف است.
براساس بنیاد ملی خواب، بیش از یک سوم از بزرگسالان حداقل چند شب در هفته خروپف می‌کنند. اگر خروپف با دوره‌هایی که تنفس متوقف میشود، که “آپنه خواب” نامیده میشود؛ همراه باشد، ممکن است فرد دچار خواب آلودگی در روز و خستگی بیش از حد شود.
آپنه انسدادی خواب منجر به کمبود اکسیژن در خون میشود. دلیل آن این است که انسداد از رسیدن هوا به ریه‌ها جلوگیری میکند. میزان اکسیژن پایین نیز برعملکرد قلب و مغز شما تأثیر می‌گذارد. بعضی اوقات، تنها سرنخی که مشخص میکند شما دچار آپنه خواب شوید، خستگی مزمن است.
درمورد آپنه‌ی خواب با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود که آیا دچار آپنه خواب هستید یا خیر.
اگر اضافه وزن دارید وزن خود کاهش دهید و از سیگار کشیدن پرهیز کنید. چاقی و سیگار کشیدن فاکتور‌های خطرناک برای بروز آپنه خواب هستند. خوابیدن به پشت میتواند به از بین بردن آپنه خفیف خواب کمک کند.
پزشک ممکن است یک وسیله پزشکی به نام CPAP تجویز کند که به شما در نگه داشتن راه‌های هوایی در هنگام خواب کمک میکند. در موارد شدید آپنه خواب، جراحی ممکن است کمک کند. جراح بافت‌هایی را که سبب انسداد راه‌های هوایی میشوند خارج میکند. در صورت عدم درمان، آپنه خواب میتواند خطر سکته یا حمله قلبی را افزایش دهد.
دیابت
دیابت نوع ۲ را میتوان با رعایت موراد زیر تا حدود زیادی کاهش داد:
کاهش وزن اضافی
افزایش فعالیت بدنی
کنترل دقیق قند خون
مصرف دارو‌های دیابت (انسولین یا دارو‌های دیگر)
خوردن یک رژیم کم کربوهیدرات
این اقدامات در شیوه زندگی در دیابت نوع ۲ بسیار مهم هستند. این موارد شامل ترک سیگار، کنترل فشار خون و کاهش کلسترول است.
کار‌های روزمره‌ای که بدون اینکه بدانیم باعث نوسان قند خون میشوند؟
کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید خستگی همراه با کندی، افسردگی، عدم تحمل سرما و افزایش وزن است.
تقریباً ۱۷٪ از کل زنان تا ۶۰ سالگی دچار اختلال تیروئید خواهند شد. شایعترین علت آن یک اختلال خود ایمنی است که به تیروئیدیت هاشیموتو معروف است. در این بیماری غده تیرویید نمی‌تواند هورمون کافی تولید کند که در نتیجه آن کم‌کاری تیرویید رخ داده و متابولیسم کاهش می‌یابد.
آزمایش خون که با نام T ۳ و T ۴ شناخته میشود، سطح هورمون‌های تیروئید را مشخص میکند. اگر این هورمون‌ها کم باشند، هورمون‌های مصنوعی (دارو) میتوانند آن‌ها را افزایش داده و علائم را کاهش دهند.
اختلال خواب شیفت کاری
شیفت کاری میتواند ساعت درونی بدن شما یا ریتم شبانه‌روزی آن را به هم بریزد. زمانی که شب‌کارید یا شیفت‌های چرخشی دارید، بدنتان نمی‌داند چه وقتی هشیار باشد و چه وقتی بخوابد و این موضوع موجب خستگی میشود.
روشنایی روز اغلب عامل هشیاربودن است. اگر مجبورید در طول روز بخوابید، سعی کنید محیط خوابتان را تاریک و خنک و تاحدامکان ساکت کنید. اگر باید در شب کار کنید، محیط کارتان را روشن کنید. سعی کنید شیفت‌های شب‌کاری را در یک راستا قرار دهید و از شیفت‌های چرخشی دائمی دوری کنید. از کافئین پرهیز کنید و درصورت امکان در روز‌های تعطیل هم برنامه خواب و بیداری منظمی داشته باشید.
رفع سریع خستگی خفیف
بعضی افراد بدون هیچ علت پزشکی‌ای خسته‌اند. ورزش‌کردن بدن آن‌ها را تقویت میکند. مطالعات همواره نشان می‌دهد افرادی که تمرین ورزشی منظمی دارند، در مقایسه با دیگران کمتر احساس خستگی می‌کنند. زمانی که برای افزایش انرژی ورزش می‌کنید، ورزش‌های سبک تا متوسط مثل پیاده روی، یوگا یا ورزش‌های مقاومتی سبک انجام دهید تا بر خستگی غلبه کنید.