تولیدی به رنگ صادرات از تبریز

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز آذربایجان شرقی، تولید صد‌ها نوع محصول که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها به ۳۶ کشور دنیا صادرات دارد، تنها یکی از موفقیت‌های پتروشیمی تبریز است.
این شرکت تلاش می‌کند در کنار ایجاد اشتغال و ارزش افزوده، برای کاهش آلایندگی‌های حاصل از فعالیت خود نیز گام‌های موثر بردارد.

تولدی در دهه ۷۰
شرکت پتروشیمی تبریز در زمینی به مساحت ۳۹۱ هکتار در جنوب غربی شهر تبریز و در جوار غربی پالایشگاه تبریز قرار دارد.
اجرای طرح مجتمع در قانون بودجه سال ۱۳۶۶ کل کشور تصویب شد و کلیات طرح در بهمن ماه ۱۳۶۷ به تائید هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی رسید. فعالیت‌های طراحی و مهندسی در نیمه دوم سال ۱۳۶۸ و عملیات نصب در سال ۱۳۷۱ انجام و سپس تولید آغاز شد.

تنوع محصولات
تولید پتروشیمی تبریز شامل دو گروه محصولات اصلی پلیمری و شیمیایی است که مشهورترین و پرکاربردترین آن‌ها را پلی اتیلن،‌ای ابی اس، پلی پروپیلن و پلی استایرن، الیاف شیشه، استابیلایزر‌های PVC، انواع پلاستیسایزر، انواع کوپلینگ ایجنت، چسب‌های پلیمری، پودر تیتان و انواع ادیتیو‌ها تشکیل می‌دهند.

مدیرعامل شرکت پتروشیمی تبریز می‌گوید: این شرکت با افزایش تنوع تولیدات و افزایش صادرات به رکورد جدیدی در کسب سود ۵۰۰ درصدی در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ به نسبت سال قبل دست یافت.
درفشی می‌افزاید: با افزایش ظرفیت تجهیزات و انجام طرح‌های توسعه ای، شاهد افزایش میزان تولید و صادرات محصولات پلیمری در سال جاری بودیم.

نوآوری، اسم رمز تولید
در کنار توسعه کمی و کیفی محصولات، تدوین دانش فنی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
درفشی می‌گوید: تولید صنعتی محصول پلی اتیلن برای کاربری درب بطری با نام تجاری HD ۵۰۳۰ SA و ارتقاء کیفیت آن از طریق افزایش پارامتر "مقاومت در برابر تنش‌های محیطی" یکی از نوآوری‌های این شرکت است.

وی همچنین از دستیابی به دانش تولید پلی استایرن معمولی با کاربری در صنایع اکستروژن فومی که برای تهیه ظروف نگهداری غذا با نام تجاری GPPS ۱۴۶۰ شناخته می‌شود خبر می‌دهد و می‌افزاید: تولید این محصول در مقایسه با محصول GPPS ۱۱۶۰ ارائه شده توسط صاحب دانش فنی، از مزایایی همچون افزایش نرخ تولید در واحد زمان و در نتیجه سوددهی بیشتر برخوردار است.

پلی استایرن قابل انبساط که در بسته بندی لوازم خانگی و ایزولاسیون کاربرد دارد نیز از محصولات جدید است.
رنجبر، مدیر پژوهش و نوآوری پتروشیمی تبریز می‌گوید: این محصول که واردات آن از سال گذشته به مشکلات جدی برخورده است، با تلاش پژوهشگران پتروشیمی تبریز ساخته شده و نه تنها بازار داخلی را پوشش داده بلکه بیش از ۱۲ هزار تن از آن صادر شده است.

طرح‌های توسعه ای
طرح تولید پلی پروپیلن به ظرفیت ۳۰ هزار تن در سال به منظور استفاده از ظرفیت پروپیلن مجتمع و تکمیل زنجیره ارزش در حال اجرا است.
فعالیت‌های اجرایی طرح از اردیبهشت ۹۹ آغاز شده است و پیش بینی می‌شود که این واحد در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ به بهره برداری برسد.

عملیات اجرایی طرح افزایش تولید اتیل بنزن و استایرن مونومر نیز پاییز امسال با حضور مدیر عامل شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان آغاز شد.
با اجرای طرح اتیل بنزن و استایرن مونومر، ۱۰۰ هزار تن در سال به ظرفیت تولید این دو محصول اضافه می‌شود.

زارعی، رئیس مجتمع پتروشیمی تبریز می‌گوید: با اجرای این طرح، زنجیره تولید محصولات استایرن تکمیل می‌شود و پتروشیمی تبریز قادر خواهد بود ضمن توسعه واحد‌های ABS و EPS تولید محصولات استایرن را به ۲۴۰ هزار تن برساند.

محمودی، مدیر عامل شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان هم تاکید می‌کند: گسترش فعالیت‌های این شرکت تاثیر بسزایی در سطح ملی دارد چرا که فعالیت‌ها دارای توجیه اقتصادی هستند و به طور طبیعی ارزش افزوده آن در رشد اقتصادی و پایداری اقتصاد کشور تاثیرگذار خواهد بود.
به همین دلیل شرکت نفت و گاز پارسیان نیز در این راه خطیر از آن‌ها پشتیبانی خواهد کرد.

تلاش برای توسعه پایدار و حفظ محیط زیست
پتروشیمی تبریز با ایجاد ۱۱۰ هکتار فضای سبز، اولین پتروشیمی بدون آلایندگی در کشورشناخته شده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست کشور در بازدیدی که ماه گذشته از پتروشیمی تبریزداشته است اعلام کرد: پروژه‌های زیست محیطی پتروشیمی تبریز، می‌تواند برای شرکت‌های دیگر الگو باشد.

تجریشی اهمیت سیستم تصفیه کاملاً بسته کشور را که در واحد تصفیه پساب مجتمع پتروشیمی تبریز اجرا می‌شود، بسیار زیاد عنوان کرد و افزود: این طرح‌ها فعالیت‌های توجیه دار و اقتصادی هستند که مسیر پایداری و توسعه شرکت را بسیار هموار می‌کند.

مدیر عامل پتروشیمی تبریز اظهار می‌کند: شرکت توانسته است با تلاش‌های مجدانه چندین طرح ارزشمند از جمله پوشش گذاری حوضچه‌های واحد تصفیه پساب و RTO واحد ABS را به بهره برداری برساند که پیامد‌های بسیار مثبتی در پی داشته است.

به گفته درفشی تفاهم نامه طرح مشارکت در انتقال پساب تصفیه خانه مرکزی تبریز به پتروشیمی و پالایشگاه تبریز جهت جایگزینی با آب مصرفی نیز امضا امضا شده است.
این تفاهم‌نامه با هدف حفاظت از آب شیرین که چالش اصلی ایران است اجرایی شده و براساس آن، هلدینگ نفت و گاز پارسیان در احداث خطوط لوله و تاسیسات مشترک جهت انتقال پساب بازیافتی تصفیه خانه فاضلاب شهری تبریز به پتروشیمی و پالایشگاه تبریز مشارکت خواهد کرد.

جهش صادرات با تولید به روز
تا پایان امسال، پتروشیمی تبریز رشد ۱۴۵ درصدی در تولید پلی اتیلن را تجربه می‌کند. قرارداد EPC احداث واحد پلی‌اتیلن پتروشیمی تبریز، تیر ماه ۱۴۰۰ امضا شده است.
رئیس مجتمع پتروشیمی تبریزمی گوید: قرارداد احداث واحد توسعه‌ای پلی‌اتیلن سنگین (HDPE) با ظرفیت تولید سالانه ۳۱۰ هزار تن برای نخستین بار در کشور با دانش فنی ایرانی بین شرکت پتروشیمی تبریز و شرکت طراحی و مهندسی صنایع انرژی (EIED) امضا شد.

زارعی خاطرنشان می‌کند: حجم سرمایه‌گذاری طرح حدود ۲۲۰ میلیون دلار معادل ۴۸ هزار میلیارد ریال برآورد شده است و در دوران اوج نصب و ساختمان بیش از ۱ هزار نفر اشتعال‌زایی خواهد داشت.

به اذعان رئیس مجتمع، صادرات شرکت پتروشیمی تبریز، فعالیت‌های اجرایی این طرح در اواخر سال ۱۴۰۲ تکمیل می‌شود و با راه‌اندازی پروژه احداث واحد تولید پلی‌اتیلن سنگین، تولید محصولات پلیمری این شرکت به ۲.۲ برابر ظرفیت کنونی می‌رسد و صادرات نیز به حدود سه برابر افزایش می‌یابد. عمده محصولاتی صادراتی نیز انواع کامپاند‌های مهندسی، انواع گرانول، مواد آسیابی و بازیافتی هستند.

خودکفایی در تولید قطعات
تا سال ۹۷ قطعات مورد نیاز سیستم‌های پتروشیمی تبریز از خارج خریداری می‌شد. اما در حال حاضر با اتکا به شرکت‌های دانش بنیان داخلی، اغلب قطعات طراحی و ساخته می‌شود.
رئیس واحد مهندسی می‌گوید: این توفیق نه تنها موجب کاهش هزینه‌های ما شده بلکه سبب درآمد زایی و ارتقای دانش فنی شرکت‌های نوپا گردیده است.
شیروانی می‌افزاید: حداقل ۲۰ مجموعه پیشرفته با تمامی اجزا در پتروشیمی تبریز طراحی شده که تا ۶ ماه آینده به بهره برداری می‌رسد و موجب افزایش بهره وری و کیفیت تولید می‌شود.

۸۰ درصد پلی اتیلن برای صادرات
پتروشیمی تبریز در ادامه مسیر توسعه، احداث واحد‌های اتیل بنزن و پلی استایرن را در دستور کار قرار داده است.
اما از وضعیت طرح‌های در حال اجرا چه خبر؟
مدیر طرح می‌گوید: هم اکنون شاهد مراحل تکمیلی اجرای طرح پلی پروپیلن با پیشرفت بیش از ۷۰ درصد هستیم. عملیات ساختمان طرح پلی اتیلن سنگین ۳۱۰ هزارتنی در این شرکت هم آغاز شده است.
به گفته اسمعیلی درآمد ۳۰۰ میلیون دلاری از این طرح پیش بینی شده و تا ۳ سال آینده، ۸۰ درصد پلی اتیلن تولیدی آن صادر خواهد شد.
کاربرد پلی اتیلن در ساخت لوله‌های مقاوم انتقال آب و سایر سیالات، مخازن نگهداری اسید‌ها و دیواره حوضچه‌های نصفیه فاضلاب است.

هوشمندی اقتصادی، اساس ایجاد و توسعه صنایع نفتی
نفت به عنوان راهبردی‌ترین ذخیره طبیعی ایران همواره فراز و نشیب‌های بسیار در اقتصاد کشور داشته است.
فروش نفت خام روزی به کام و روزی دیگر به ضرر ما تمام شده است. در حالی که فرآورده‌های نفتی همواره بر مدار رونق گردیده اند.

از همین رو گسترش صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی، تنها راه بهره مندی مردم ایران از نعمت الهی نفت محسوب می‌شود.
صنایع نفت و گاز یکی از ۵ منبع اصلی درآمد زایی در دنیا محسوب می‌شود و پررنگ شدن نقش ایران در این حوزه، با اتکا به توان داخلی دور از دسترس نیست.

گزارش مکتوب: مهین انتظار ـ خبرگزاری صداوسیما ـ تبریز