دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر یکی از دستاوردهای بزرگ انقلاب در منطقه آبادان و خرمشهر و در جنوب غرب استان خوزستان است که بازخورد علمی و فرهنگی بسیار زیادی در منطقه داشته است.
ضرورت وجود دانشگاه علوم دریایی خرمشهر
دانشگاه علوم دریایی خرمشهر یکی از دستاوردهای بزرگ علمی و فرهنگی کشور در منطقه جنوب غرب خوزستان بوده است.
این دانشگاه با داشتن موقعیت منحصر به فرد و امتیازاتی بی نظیر از قبیل دستیابی آسان به آبهای آزاد (خلیج فارس) و رودخانههای اروند، بهمنشیر و کارون، مجاورت جغرافیایی با تالابهای بین المللی شادگان و هور هویزه، وجود راه آهن سراسری در خرمشهر و فرودگاه بین المللی آبادان، واقع شدن در منطقه آزاد تجاری صنعتی اروند خوزستان، همچنین با داشتن کادری مجرب و توانا زمینه را برای ایجاد رشتههای وابسته به علوم و فنون دریایی فراهم آورده است.
این دانشگاه ابتدا در قالب دانشکده، زیر مجموعه دانشگاه شهید چمران اهواز بود، ولی در سال ۱۳۸۲ این دانشکده از دانشگاه شهیدچمران اهواز مستقل شده و با نام فعلی آن شناخته شد. این مرکز آموزشی با توجه به موقعیت مناسب، از امتیازاتی برخوردار است ازجمله:
۱- دستیابی آسان به آبهای آزاد و دو رودخانه اروند و بهمنشیر
۲- مجاورت با تالابهای مهمی مانند تالاب شادگان و هورهویزه
۳- واقع شدن در منطقه آزاد اروند
۴- داشتن کادری توانا و مجرب
این دانشگاه تشکیل یافته از چهار دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، اقتصاد و مدیریت، منابع طبیعی دریا و دانشکده مهندسی دریا است.
در این میان، مهندسی دریا یکی از رشتههای مهم برای کشور ما محسوب میشود. اهمیت حمل و نقل ناوگان دریایی از یک سو و نیاز به بهرهبرداری از منابع نفت و گاز در خلیج فارس از سوی دیگر بر اهمیت این دانش صحه میگذارد.
پیشبینی میشود با توجه به توسعه ناوگان دریایی کشور، در آینده نیاز به هزاران نیروی دریانورد وجود خواهد داشت و از این رو، تربیت مهندسین مجرب در بخشهایی همچون ساخت و تعمیران سکو و کشتی ضروری مینماید.
در این دانشگاه در حال حاضر ۲ هزار دانشجو و ۱۱۰ استاد مشغول به فعالیت میباشند.
(https://isic.ir/kmsu/: سازمان بین المللی دانشگاهیان)
بر اساس دادههای استخراج شده از پایگاه اسکوپوس و پابمد (ISI, ISC, Scopus, Pubmed)، تاکنون ۱۱۹ مقاله توسط پژوهشگران دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر ثبت شده است.
محققان این دانشگاه تاکنون ۱۳۰۸ مقاله علمی در نشریات و همایشهای داخلی منتشر کرده اند که از این تعداد ۲۹۷ مقاله ژورنالی و ۱۰۱۱ مقاله کنفرانسی میباشد. (https://www.uniref.ir/University۴۷۷:مرجع دانشگاههای ایران)
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر همچنین صاحب امتیاز و ناشر یک مجله تخصصی است و تا کنون چهار همایش توسط دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر برگزار شده است. علاوه بر این تاکنون ۱۱۹ مقاله معتبر بین المللی نیز از این مرکز استخراج شده است.
در سال ۱۴۰۰ پژوهشگران دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر بیشترین مقالات خود را با کلیدواژههای «محیط زیست» و «لجستیک» منتشر نموده اند.
دستیابی به فناوری نانو
دانشگاه علوم دریایی خرمشهر همچنین به فناوری نانو نیز دست یافته است که این امر نشان از پیشرفت علمی و زایدالوصف این دانشگاه در منطقه است.
معاون پژوهشی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر همچنین گفت: با وجود اینکه گرفتار معضلات کرونا بودیم، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، فعالیتهای پژوهشی را ادامه داده و در سالهای اخیر، به کیفیت مقالات بیش از کمیت آنها توجه شده است.
حسین ذوالقرنین همچنین در مورد همکاری ارتباط این دانشگاه با صنایع منطقه افزود: در خصوص ارتباط با جامعه و صنعت اقدامات خوبی انجام شده و نشستهای تخصصی با سازمان صمت، شیلات، اداره بنادر، سازمان فنی و حرفهای و سازمان آب و برق برگزار شده و نیازهای پژوهشی منطقه آزاد اروند بیان و تفاهمنامهای نیز با سازمانها و ادارت مختلف منعقد شد تا در راستای برقراری ارتباط با صنعت و جامعه اقدام شود.
وی در مورد فناوریهای دانشگاه علوم دریایی که منجر به تولید محصول شده است گفت: تولید نانو مالچ طبیعی از مزارع استان خوزستان برای مهار کانونهای گرد و غبار امسال توسط محققان ما انجام شد که سفارشدهنده این طرح، وزارت راه و شهرسازی بود. همچنین تولید نانو پوششهای نوین سبز برای حذف و کاهش خوردگی صنعتی نیز انجام شد.
ذوالقرنین با اشاره به تولید یک فناوری برای درمان سرطان ریه افزود: تولید نانو ذرات دریایی اکسید فلز بر پایه منیزیم جهت درمان سرطان ریه است و طرح مشترکی است که با دانشگاه علوم پزشکی اهواز انجام شده است.
وی با بیان اینکه تولید نانوسیالات طبیعی به منظور بهبود عملکرد مبدلهای حرارتی نیروگاهها و سدها نیز اجرایی شده است گفت: طرح دیگر، تولید عایقهای پایه نانو در شناورها و کشتیهای تجاری است که با کارفرمایی وزات دفاع و نیروهای مسلح صورت گرفت و اینها طرحهای شاخص دانشگاه علوم و فنون دریایی بودند که در سال ۱۴۰۰ منجر به تولید محصول شدند و در این بین دو طرح به عنوان طرحهای برگزیده وزارت علوم شناخته شدند.
معاون پژوهشی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر افزود: با توجه به نوین بودن نانوها و اهمیت و کاربرد آنها در صنایع و بخشهای مختلف، این دستاوردها میتوانند در توسعه صنایع و دیگر بخشها موثر باشند.
دانشگاه علوم دریایی و شرکتهای دانش بنیان
متخصصان دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر هم در تلاش علمی و ایجاد شرکتهای دانش بنیان فعالیتهای گستردهای را از خود نشان داده اند.
محمدحسین سلیمی کارشناس مرکز رشد دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر در این زمینه گفت: از ابتدای آغاز فعالیت مرکز رشد طی هفت سال گذشته در دانشگاه علوم و فنون دریایی ۱۲۵ طرح به این مرکز رسید که از این تعداد ۹۹ طرح مورد داوری قرار گرفته و تاکنون ۱۰ شرکت مرکز رشد توانستند مجوز دانش بنیان اخذ کنند.
وی گفت: در این راستا شرکت دانش بنیان پیام آبزیان اروند با مدیریت خانم بیتا اَرچنگی عضو هیات علمی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر به عنوان فناور برتر معرفی شد.
با انتشارکتاب اعضای هیات علمی برتر در همکاری با جامعه و صنعت، از سوی دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم تحقیقات و فناوری، فواد بوعذار از اعضای هیات علمی این دانشگاه به عنوان یکی از اعضای هیأت علمی برتر در همکاری با جامعه و صنعت کشور معرفی شد.
فؤاد بوعذار عضو هیات علمی گروه شیمی دریا دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر است و مشارکت در فعالیتها و برنامه ریزیهای ملی و منطقهای از جمله مهمترین تجربههای وی در مدت فعالیت در این دانشگاه بوده است.
مهمترین قراردادهای تقاضا محور ثبت شده به نام او، امکان سنجی تثبیت خاک توسط نانو تثبیت کننده بر پایه سلیس، کاربرد نانو سیالات صنعتی در خنک سازی مبدلهای حرارتی، کاربرد نانو پوششهای نوین فلزی برای جلوگیری از خوردگی بدنه کشتیها و سازههای دریایی و ارائه راهکارهای علمی نوین سازی تاسیسات آبی فرسوده در برابر خوردگی با استفاده از نانو پوششهای مقاوم است.
تهیه نانوسیال با منشاء دریایی برای خنک سازی تجهیزات صنعتی و اختراع نانو مالچ طبیعی زیست سازگار برای تثبیت گردوغبار خاک نرم از مهمترین دستاوردهای ویژه کاربردی این چهره علمی است.
دانشگاه علوم دریایی سرمایه گزاری بزرگ فرهنگی در جنوب غرب خوزستان
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر علاوه بر فعالیتهای علمی یکی از بزرگترین سرمایه گزاریهای فرهنگی دولتمردان در منطقه جنوب غرب خوزستان است، زیرا دانشگاهها علاوه بر کارکرد علمی کارکرد فرهنگی زیادی از خود در منطقه بروز میدهند و تاثیر فرهنگی بسیار مطلوبی از خود در مناطقی پیرامونی بر جای میگذارند.
مریم طالب زاده استاد دانش خانواده دانشگاه علوم دریایی خرمشهر در این زمینه گفت: دانشگاه مکانی است که جوانان در آن با مباحث و مقولههای فرهنگی آشنا میشوند و ساز و کار فرهنگی جامعه را میشناسند.
وی همچنین گفت: بدیهی است وجود دانشگاه در یک منطقه تاثیر فرهنگی به سزایی ایجاد میکند، زیرا فرهنگ هم یک مقوله علمی است و با تقویت فعالیتهای علمی در یک منطقه فرهنگ و مباحث مرتبط با آن نیز رشد میکند لذا وجود دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر در منطقه نیز از این مقوله مستثنا نیست.
این استاد دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر افزود: بخش قابل توجهی از دانشجویان دانشگاه علوم دریایی خرمشهر جوانان بومی هستند و همین امر علاوه بر رشد مباحث علمی، تقویت آموزههای فرهنگی را در بین جوانان منطقه دو چندان کرده است؛
و حالا...
حال دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر از سراسر کشور دانشجویان مشتاق رشتههای مرتبط با دریا و آبزیان را درخود جای داده است. این دانشگاه همچنان در راه پیشرفت علمی در تکاپوست و به عنوان بزرگترین دانشگاه دولتی در منطقه آبادان و خرمشهر راههای پیشرفت و ترقی را میپیماید و همچون نگین درخشانی، در جنوب غرب استان خوزستان میدرخشد.
نویسنده: شاپورزبردست