امشب شبی است که خداوند درهای رحمتش را به سوی زمینیان میگشاید و بی حساب میبخشد.
نخستین شب جمعه ماه رجب، شب لیله الرغائب یا شب آرزوها نام دارد؛ شبی که در آن عرشیان به خدمت فرشیان میآیند و خداوند درهای رحمتش را به سوی زمینیان میگشاید و بی حساب میبخشد.
لیله به معنای شب است و کلمهٔ (رغائب) جمع (رغیبه) به معنای چیزی است که مورد رغبت و میل و نیز به معنای عطا و بخشش فراوان است. بنابراین (لیله الرغائب) هم میتواند به معنای شبی باشد که میل و توجه به آن بسیار است و هم میتواند به معنای شبی باشد که در آن عطا و بخشش خدا بسیار است. با توجه به روایتی که در فضیلت این شب نقل شده هر دو معنا درست است.
این شب را لیلة الرغائب (شب آرزوها) میگویند این است که این شب از نظر شیعه یکی از شبهایی است که نزد خداوند از فضیلت خاصّی برخوردار است و در روایات اهل بیت علیهم السلام بر پاسداشت آن شب تأکید زیادی شده است.
ماه رجب، ماهی است که رحمت بی اندازه الهی بیش از پیش بر بندگان نازل شده است. اهمیت ماه رجب به اندازهای است که خداوند شب آرزوها را در این ماه قرار داده است.
در روایات آمده که رجب نام یک روز و نهر در بهشت است؛ این نهر از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر است و هر کسی در این ماه یک روز روزه بگیرد از آن رود و نهر میآشامد. رجب را اصب گفتند، اصب یعنی فوران یا ریزش بیش از حد رحمت؛ رجب را اصب میگویند چون رحمت خداوند در این ماه بسیار بر بندگان و امتش ریخته میشود.
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) نیز در بیان عظمت و اهمیت ماه رجب میفرمایند: خداوند متعال در آسمان هفتم فرشتهای به نام داعی قرار داده است هرگاه ماه رجب فرا رسد آن فرشته دعوت کننده هر شب تا به صبح گوید: خوشا به حال کسانی که به ذکر الهی مشغولند خوشا به حال کسانی که با میل و رغبت تمام رو به سوی درگاه خدا آرند و خداوند میفرماید: من همنشین کسی هستم که با من همنشین باشد و مطیع کسی هستم که فرمان مرا ببرد و آمرزندهام کس را که از من طلب آمرزش کند این ماه رجب ماه من، بنده هم بنده من و رحمت هم از آن من است. هر کس مرا در این ماه بخواند پاسخ مثبت دهم و هر کس از من چیزی بخواهد به او عطا کنم و هر کس از من هدایت جوید هدایتش کنم و من این ماه را وسیله ارتباط بین خود و بندگانم قرار دادهام پس هر کس به آن چنگ زند به من میرسد.
فضائل شب آرزوها
علّت این که شب جمعه اول ماه رجب را لیلة الرغائب نامیدهاند این است که این شب از اهمیت و فضیلت زیادی برخوردار است و برای آن شب، اعمالی ذکر شده است که هر کس آنها را به جا بیاورد إن شاء الله حاجتهای او برآورده خواهد شد و این شب از شبهای معدودی است که از اهمیت و فضیلت خاصی برخوردار است.
روایت شده در این شب زمین خاکی پر از فرشتگان میشود که از آسمان سرازیر شده اند در زمین سکنا برگزیده اند و مسئول بردن پیغام از نیتهای پاک بندگان به خداوند هستند، بنابراین علاوه بر تاکید داشتن بر به جا آوردن اعمال این شب، فرصت و امکان نیت آرزوهای دست یافتنی و به حق را نمیشود از دست داد.
در روایتی منصوب به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در فضیلت این شب نقل شده است: از شب جمعه اول ماه رجب غفلت نکنید همانا آن شب شبی است که ملائکه آن شب را لیلة الرغائب مینامند و در آن شب وقتی یک سوم شب گذشت هیچ ملکی در آسمان و زمین باقی نمیماند مگر این که در کعبه و حوالی آن جمع میشوند و خداوند خطاب به آنها میفرماید: ای ملائکه من؛ هر چه در دل دارید از من بخواهید و ملائکه میگویند: ای خدای ما حاجت ما از تو این است که روزه گیرندگان ماه رجب را ببخشی و خداوند در جواب آنها میفرماید: این کار را انجام دادم.