این روزهایِ سرد و صعب، برای آنان به منزله ی ویرانیِ منزلِ زندگانی نیست، تلاشی است امیدبخش برای رسیدنِ دوباره به بهار.
از کنار نیمکت‌های کهنه روبروی بیمارستان عبور می‌کنم و به درب فلزی بزرگی می‌رسم، همین که وارد فضای بیمارستان می‌شوم، انگار عصر جمعه می‌شود، دلم می‌گیرد.
در بیمارستان دلگیر امید، چشمان بیماران به اسم بیمارستانی دوخته شده است که نامش با امید عجین شده است.
ابتدا بخش کودکان را برای بازدید انتخاب می‌کنم، برای آنکه پاهایم توان رفتن یابد و دلم از امید پر شود، زیر لب می‌گویم: خدایا کمکم کن...
در راهرو پسر بچه‌ای روی ویلچر چمباتمه زده است، شاید به زحمت سنش به ۹ سال برسد، از او تنها سر تراشیده و بدون مویش پیداست.
اسمش علی است دوست ندارد حرف بزند مادرش با چشمانی نگران و پر از اشک می‌گوید سرطان دارد سرطان خون.
نمیدانم چرا بی اختیار من هم اشک می‌ریزم ...
به راهم ادامه می‌دهم، تنها تفاوت بخش کودکان با دیگر بخش‌ها در و دیوار آذین شده با تابلو‌های شخصیت‌های کارتونی است.
چشمم به نوزاد کوچکی می‌افتد که در آغوش مادرش شیر می‌خورد، نزدیک می‌روم از مادر سوال می‌کنم چند سالش است؟ مادر با چشمانی پر از اشک می‌گوید هنوز یک سالش نشده است.
یک سالگی فصل کشف زیبایی‌ها، چهار دست و پا راه رفتن و درآوردن دندان و چشیدن مزه‌ها است. یک سالگی فصل پر شدن خانه از صدای خنده‌های کودکانه، فصل هجی کردن اولین کلمات... ماما، بابا... بود، اما حالا این مادر یک سالگی فرزندش را جور دیگری تجربه می‌کند.
پرستاری از راه می‌رسد، با دیدن لباس سپید پرستار خودش را در آغوش مادرش پنهان می‌کند وبا صدای بلند گریه می‌کند، مادرش می‌گوید: از تمام کسانی که لباس سپید می‌پوشد به خاطر تزریقاتی و سایر مراحل درمان می‌ترسد.
سرطان خون شایع‌ترین سرطان کودکان
دکتر روانخواه می‌افزاید: تقریبا ۹۹ درصد موارد ابتلا به سرطان مربوط به بزرگسالان و یک و چهارم درصد کل سرطان‌های استان اصفهان است.
به گفته وی رنگ پریدگی غیرمعمولی به عنوان یکی از مهمترین علائم این نوع سرطان و این رنگ پریدگی معمولا همراه با کبودی‌های غیرمعمول بر روی پوست همراه است.
او می‌گوید: درحالی که تشخیص به موقع سرطان خون نقش موثری در روند درمان آن دارد، توصیه می‌شود والدین به هنگام مشاهده این علائم حتما کودک را نزد پزشک برده و معاینات تخصصی‌تر را انجام دهند.
خوشبختانه درمان سرطان در کودکان پاسخ خوبی دارد و در برخی انواع سرطان خون بعضا ۸۰ تا ۹۰ درصد شانس موفقیت درمان وجود دارد.
پروستات شایع‌ترین سرطان مردان
پارسا ۲۰ ساله سرطان روده بزرگ دارد.
آقای ۵۰ ساله‌ای هم سرطان پروستات دارد او می‌گوید: برای درمان دیر مراجعه کرده و تشخیص بیماری اش دیر انجام شده.
اما وجود خون در ادرار و منی، درد مکرر در موضع درگیر، مشکل در دفع ادرار، نیاز ناگهانی و یا مکرر دفع ادرار، کاهش وزن غیرقابل توضیح، وجود درد در لگن و ران و کمر، وجود درد و یا علائم غیرطبیعی در آلت تناسلی، جریان ضعیف دفع ادرار ودرد استخوانی از علایم سرطان پروستات است.
در استان اصفهان ٥٣ درصد آمار ابتلای سرطان‌ها مربوط به مردان است.
دنیای متفاوت قصه‌ی پر از غصه
در بخش بانوان بیمارستان امید که قدم می‌گذارم بغضم می‌ترکد جای هیچ مادری اینجا نیست، مادرانی که با حسرت از پنجره بیرون را نگاه می‌کنند آن‌ها دلشان می‌خواهد کنار فرزندانشان باشند و با عشق برایشان کتاب بخوانند و آشپزی کنند، اما حالا امید بسته اند به بیمارستان امید...
حر بانوی ۴۰ ساله سرطان سینه (پستان) دارد، او با درد به پزشک مراجعه کرده و بیماری او پیشرفته است.
فوق تخصص و جراح پستان و موسس کلینیک آناهید (کلینیک سرطان پستان در اصفهان) می‌گوید: هورمون‌ها، یائسگی بالای ۵۵ سال، خانم‌های مجرد، بانوانی که زایمان انجام ندادند، آلودگی محیطی و خاکی و آبی، ژنتیک، اضافه وزن و تغذیه نا مناسب از عوامل ابتلا به سرطان سینه در زنان است.
دکتر مریم طباطباییان با بیان اینکه سالانه در اصفهان هزار و ۸۰۰ نفر سرطان سینه می‌گیرند می‌افزاید:یک درصد از آقایان هم به سرطان سینه مبتلا می‌شوند.
وی تشخیص به موقع، در سرطان پستان را بسیار مهم می‌داند و توضیح می‌دهد که با انجام ماموگرافی از ۴۰ سالگی می‌توان تشخیص به موقع سرطان پستان و شانس درمان را تا حد بسیار زیاد افزایش داد.
جغرافیای سرطان از ایران تا نصف جهان
بر اساس اطلاعاتی که دکتر رضا ملک زاده می‌دهد در ایران پس از بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان دومین علت مرگ شناخته می‌شود.
بر اساس آخرین آمار وزرت بهداشت استان‌های یزد و اصفهان رتبه اول و دوم سرطان کشور را دارند.
شایع‌ترین سرطان‌ها در بین مردم اصفهان هم سینه، پروستات، پوست، روده بزرگ، مثانه، خون و معده است.
آن طور که مسئول ثبت سرطان در اصفهان می‌گوید: در استان اصفهان سالانه ۱۰ تا ۱۱ هزار موردسرطان ثبت می‌شود.
دکتر زهرا روانخواه با بیان اینکه ۴۰ درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری است می‌افزاید: سبک و محیط زندگی، اضافه وزن، مصرف دخانیات و الکل وآلاینده محیطی از عوامل ابتلا سرطان است.
غربالگری، بهترین روش برای تشخیص و درمان سرطان
آزمایش‌های غربالگری به پزشک کمک می‌کند سرطان را زودتر و یا حتی قبل از بروز علائم تشخیص دهد و درمان کند.
مسئول ثبت سرطان در اصفهان می‌گوید: غربالگری سرطان پستان بین زنان ۳۰ تا ۷۰ سال، دهانه رحم بین زنان ۳۰ تا ۵۹ سال و روده بزرگ بین افراد ۵۰ تا ۷۰ سال به صورت رایگان در مراکز بهداشتی اصفهان انجام می‌شود.
دکتر روانخواه با بیان اینکه با غربالگری سرطان روده بزرگ، میزان درگیری این سرطان به صفر می‌رسد می‌افزاید: سرطان روده امروزه از سرطان‌های درمان پذیر می‌باشد به شرط آن که به موقع تشخیص دده شود و درمان استاندارد و بیمار به موقع دریافت کند.
تاخت و تاز سرطان خون و مغز استخوان در اصفهان
فوق تخصص خون و سرطان بالغین استان اصفهان با بیان اینکه اصفهان یکی از استان‌های پیشتاز در سرطان خون و مغز استخوان کشور است. می‌گوید: آلودگی شدید هوا علت ابتلا به این سرطان است.
محمدرضا خسروی می‌افزاید: سرطان مغز استخوان می‌تواند به واسطه جهش‌های ژنتیکی در سلول‌های مغز استخوان، سلول‌ها را نامیرا کند که با رشد در داخل مغز استخوان تمام مواد غذایی داخل مغز استخوان را برداشت می‌کند و مانع از رشد سایر سلول‌های خونی می‌شود.
این فوق تخصص خون و سرطان بالغین یادآور می‌شود که شخص دارای علائمی همانند احساس ضعف و خستگی مفرط بدون علت، خون‌ریزی غیر طبیعی، عفونت‌های مکرر غیر طبیعی، نمایان شدن ضایعات پوستی بر بدن و شکستگی‌های غیرعادی باید به پزشک مراجعه کند؛ زیرا نشان‌دهنده اختلال در مغز استخوان است.
خسروی می‌گوید: با توجه به تنوع سرطان مغز استخوان و درمان قطعی درصد بالایی از سرطان‌های خون؛ باید از احساس ناامیدی با شنیدن مبتلاشدن شخصی به سرطان خون پرهیز شود؛ زیرا این ناامیدی بر بیمار و روند درمانی آن تأثیرگذار است.
درمان سرطان با پیوند مغز استخوان
۲۴ مرداد سال ۶۹، نخستین عمل موفق پیوند مغز استخوان در اصفهان انجام و در پی آن بخش پیوند بیمارستان سیدالشهدای این شهر تاسیس شد و در مدت ۲ سال ۲۳ بیمار تحت عمل قرار گرفتند، اما بدلیل نبود تجهیزات و حمایت وزیر بهداشت وقت، این مرکز تعطیل شد و دوباره در سال ۹۵، کار خود را از سر گرفت.
مینا را دربخش پیوند مغز استخوان بیمارستان امید دیدم، او پیوند مغر استخوان شده بود و در اتاق مخصوص ایزوله نگهداری می‌شد، همسرش می‌گفت پیوندش بسیار رضایت بخش بوده و عمری دوباره گرفته.
رییس بیمارستان سیدالشهدای اصفهان در باره راه‌اندازی مجدد بخش پیوند مغز استخوان این مرکز درمانی می‌گوید: فعالیت بخش پیوند مغز استخوان در اصفهان باردیگر از سال ۹۵ آغاز شده و تاکنون بالغ بر ۱۷۵ پیوند موفق نیز انجام داده است.
دکتر مهران شریفی، رده سنی این افراد را ۲۲ تا ۶۵ سال اعلام می‌کند و می‌افزاید: درصد موفقیت این پیوندها افزون بر ۹۵ درصد بوده است.
وی با اشاره به اینکه انجام پیوند مغز استخوان روی بیماران بالای ۶۵ سال انجام نمی‌گیرد، اضافه می‌کند: انجام پیوند در این سنین با خطر بالایی همراه است و احتمال مرگ و میر در آنان بوجود دارد.
رییس بیمارستان سیدالشهدای اصفهان با اشاره به اینکه این بیمارستان امکان پیوند"اتولوگ" و "آلوژن" را هم دارد، می‌گوید: بیمارستان سیدالشهدا، تنها مرکز ارائه‌دهنده خدمات تخصصی و فوق تخصصی اتولوگ در استان اصفهان است.
در پیوند اتولوگ برخلاف پیوند آلوژن، بیمار سلول‌های بنیادی را نه از یک اهدا کننده بلکه از بدن خود دریافت می‌کند.
دکتر شریفی اضافه می‌کند: بخش پیوند مغز و استخوان اصفهان علاوه بر پوشش بیماران منطقه، پاسخگوی بیماران استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال بختیاری و تعدادی هم از یزد است.
وی یادآور می‌شود: اکنون مهمترین مراکز پیوند مغز استخوان در تهران، شیراز، اهواز و کرمانشاه فعال هستند و اصفهان بدلیل کمبود تجهیزات، دیرتر به جرگه این شهر‌ها پیوسته است.
رییس بیمارستان سیدالشهدا اصفهان می‌افزاید: عمل پیوند مغز استخوان هم اکنون بصورت کاملاً رایگان انجام می‌شود، اما هزینه‌های جانبی آن از جمله تامین دارو و ... و مدت بستری در بیمارستان هزینه‌بَر است که با بیمه تکمیلی تا ۲۵ میلیون تومان از هزینه‌هایش را دولت می‌پردازد.
با چند قطره خون خود ناجی یک زندگی باشید
پیوند مغز استخوان امید را در بیمارستان امید چند برابر کرده، حالا کودکان، مردان و زنان سرطانی امیدشان به بیمارستانی است که نامش امید است و امیدوارشان می‌کند به زندگی.
هشتم تا پانزدهم بهمن ماه هفته ملی مبارزه با سرطان نامگذاری شده و شعار امسال هفته سرطان «اصلاح باور‌ها راه مبارزه با سرطان» است.
نگارنده: مرضیه نادری