عفو بینالملل معتقد است که دولت رژیم صهیونیستی، با فلسطینیان به مثابه یک گروه نژادی پست غیریهودی رفتار میکند.
در بیانیه این سازمان آمده است: «عفو بینالملل معتقد است که دولت اسرائیل، با فلسطینیان به مثابه یک گروه نژادی پست غیریهودی رفتار میکند.»
گزارشِ نزدیک به ۳۰۰ صفحهای سازمان عفو بینالملل که روز سهشنبه منتشر شد، جزئیات «اعمال غیرانسانی یا عمل غیرانسانی انتقال اجباری، بازداشت اداری، شکنجه، قتلهای غیرقانونی و جراحات جدی، و محرومیت از حقوق و آزادیهای اولیه یا آزار و اذیت مردم فلسطین» را ارائه و نشان میدهد که چگونه یک رژیم نهادینه شده ظلم و سلطه نظامند بر فلسطینیان» شکل گرفته است.
گزارش سازمان عفو بین الملل همچون دو گزارش اخیر گروه حقوق بشر بتسیلم و دیده بان حقوق بشر مستقر در نیویورک، سیاستهای اسرائیل را در داخل و در سرزمینهای فلسطینی- که از سال ۱۹۶۷ به اشغال اسرائیل درآمده، اما هرگز رسماً الحاق نشده است- بررسی میکند.
در این گزارش آمده است: «اسرائیل از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۴۸، سیاست صریح ایجاد و حفظ هژمونی جمعیتی یهودیان و به حداکثر رساندن کنترل خود بر زمین را به نفع اسرائیلیان یهودی، دنبال کرده است. اسرائیل حتی پیش از انتشار رسمی این گزارش، آن را «نادرست و مغرضانه» خواند.
«لیور حایات»، سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل، پیش از انتشار این گزارش در نشستی برخط (آنلاین) با خبرنگاران گفت عفو بینالملل با استفاده از معیاری دوگانه و اهریمن سازی از موجودیت اسرائیل، به عنوان وطن یهودیان، مشروعیت زدایی میکند.
وزارت خارجه اسرائیل در بیانیه جداگانهای آورده است: «اینها دقیقا مولفههای سازنده یهودستیزی معاصر هستند.» این پاسخ روز یکشنبه در بیانیه مشترک چندین گروه یهودی از جمله «کمیته روابط عمومی آمریکا اسرائیل» و «اتحادیه ضد افترا» منعکس شد. در بیانیه این گروهها آمده است که «سند عفو بینالملل موجب تقویت یهودی ستیزانی میشود که در سرتاسر جهان به دنبال تضعیف تنها کشور یهودی روی زمین هستند و در عین حال رنج هولناک حاصل از آپارتاید در آفریقای جنوبی را کم اهمیت و ناچیز جلوه میدهد.»
واژه آپارتاید از آفریقای جنوبی سرچشمه گرفت، جایی که سیستم جداسازی نژادی و «توسعه جداگانه» سیاست رسمی بین سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۹۴ بود. این سیستم برای محدود کردن غیر سفیدپوستان به «بانتوستانهای خودگردان» طراحی شده بود. شهروندی آنها را سلب میکرد، با نظامی از گذرنامهها و مدارک هویتی، محل کار و سفر غیر سفیدها را کنترل میکرد. اسرائیل همیشه مقایسه با آفریقای جنوبی دوران آپارتاید را رد کرده است. حتی برخی منتقدان اشغالگری اسرائیلی استدلال کردهاند که تبعیض علیه فلسطینیها نژادپرستی عمدی یا نهادی نیست و نتیجه ترسهای امنیتی واقعی است.
این نزاع بر سر کلمات و تلاش برای حفظ این کلمات در کنار هم، توصیفی از درک درگیری از داخل منطقه و خارج است.
اگرچه واکنش دولت اسرائیل به گزارشهای قبلی بتسلیم و دیده بان حقوق بشر مستقر در نیویورک بسیار مهم بود، اما این بار حایات بر نگرانیها در مورد روایت آپارتاید اذعان کرده و رویکردی مبارزه طلبانه در ارتباط با گزارش عفو بین الملل اتخاذ کرد.
حایات گفت: «این نگرانی وجود دارد که مردم این اتهامات ناروا را باور کنند. او به دولت کنونی اسرائیل اشاره کرد که برای اولین بار قانونگذاران عرب را در صفوف خود قرار داده است تا دلیلی باشد بر آنچه که وی دموکراسی فراگیر اسرائیلی مینامد.
اما بسیاری از فعالان فلسطینی بر این باورند که این استدلالها دیگر ثمر ندارد و موج افکار عمومی به نفع آنها در حال تغییر است.
اسرائیل طرحی را برای دوبرابر کردن جمعیت بلندیهای جولان اعلام کرد که با محکومیت سوریه مواجه شد
آنها به تظاهرات سال گذشته در آمریکا و سراسر جهان در حمایت از خانوادههای فلسطینی اشاره میکنند که با تهدید اخراج اجباری از خانههای خود در محله شیخ جراح بیت المقدس شرقی مواجه هستند.
سالم برهمه، مدیر اجرایی موسسه فلسطین برای دیپلماسی عمومی مستقر در رام الله به سی ان ان گفت: «جهان به این نتیجه میرسد که برای انسانهایی که در سرزمینی بین رودخانه و دریا زندگی میکنند، سطح آزادیها و حقوق با هویت قومی تعریف میشود.»
اتهام یهود ستیزی از سوی مدافعان اسرائیل هم به موضوع مورد مناقشه تبدیل شده است. در حالی که تحقیقات به وضوح نشان از افزایش یهودی ستیزی در سراسر جهان دارد، بسیاری احساس میکنند که از این کلمه به غلط استفاده و بی ارزش شده است.
پس از انتشار تصویری از تظاهرات حامیان فلسطین در فضای مجازی در کنار عبارت «همبستگی یک فعل است» از سوی اِما واتسون، دنی دانون، سفیر سابق اسرائیل در سازمان ملل، واستون را متهم به یهود ستیزی کرد. این کار دانون موجب تمسخر او در فضای مجازی شد.
ایمن محیل الدین، مجری MSNBC و خبرنگار سابق سی ان ان در توییتی نوشت: «شوخی نیست، ما به جایی رسیدیم که صرفاً ارسال یک تصویر مبهم که به همبستگی با فلسطینیها در اینستاگرام اشاره دارد، باعث میشود شما را یک یهودیستیز بدانند.» در سطح دیپلماسی بینالمللی، هنوز نبرد بر سر برچسب آپارتاید تاثیر زیادی نداشته است.
روز دوشنبه، آمریکا از گزارش عفو بین الملل در خصوص آپارتاید بودن اسرائیل، انتقاد کرد.