چند سالی است کوه‌های دالاهو در استان کرمانشاه تبدیل به زیستگاه مناسبی برای کل و بز وحشی شده که یکی از عوامل اصلی حمایت جوامع محلی از آنهاست.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کرمانشاه؛
آن‌ها در ارتفاعات بلند کنار صخره‌های بزرگ و پرتگاه‌ها زیست می‌کنند، در دسته‌های چندتایی، ما در یک روز زمستانی همراه محیط
کل‌ها که نوع نر هستند دارای شاخ شمشیری مانند و بلندند، اما بز‌ها که ماده اند شاخی کوتاه دارند ان‌ها دارای جثه‌ای بزرگ، عضلانی و ماهیچه‌ای هستند، طول شاخ کل هم معمولا ۷۰ سانتی متر تا یک متر است آنچه زیبایی این مناظر را دو چندان می‌کند وجود بزغاله‌ها کنارمادر است که مشغول شیر خورد هستند.
صدای پرندگان و عقاب‌هایی که بر سر این کوه‌ها مدام می‌چرخند سکوت کوهستان را می‌شکند کل‌ها به خوبی در پرتگاه‌ها تعادل خود را حفظ می‌کنند، فکرش را بکنید آن‌ها دربلندی‌هایی که کاملاً صاف است به خوبی می‌پرند و به پایین هم سقوط نمی‌کنند.
آقای آغاز رییس حفاظت محیط زیست دالاهو می‌گوید: سیستم سخت و خشن طبیعت به این صورت است که به این جانوران قدرت استتار می‌دهد و هم رنگ صخره‌ها می‌شوند جالب است این منطقه هنوز تبدیل به منطقه حفاظت شده یا شکار و تیراندازی ممنوع نشده بلکه منطقه آزاد محسوب می‌شود.
آقای جلیلیان می‌گوید: شرایط آب و هوایی، توپوگرافی، چین خوردگی و پوشش مناسب گیاهی و درختی این منطقه را به زیستگاهی مناسب برای کل و بزتبدیل کرده است، قلمرو کل و بز‌ها در دالاهو حدود ۱۹۰ هکتار است.
شاید برای شما هم این سوال مطرح شود که چه کسی در این منطقه از کل و بز‌ها حفاظت می‌کند؟
واقعیت آن است که حافظان اصلی کل و بز مردم بومی منطقه هستند تا جایی که آن‌ها اجازه نمی‌دهند هیچ شکارچی‌ای وارد این قلمرو شود. آن‌ها می‌گویند در صورت مشاهده شکارچیان به محیط بانان دالاهو اطلاع می‌دهند و مانع از شکار این حیوانات می‌شوند.
یکی از کوهنوردان محلی می‌گوید: بار‌ها خرس و یا پلنگ به گوسفندان ما حمله کرده ولی ما هیچ آزاری به این حیوانات نمی‌رسانیم چرا که بزرگان ما توصیه‌های زیادی برای حفظ این گونه‌ها داشته اند و ما نیز به این توصیه‌ها عمل می‌کنیم.
یکی از ساکنان محلی که پسری جوان است می‌گوید: با یگان حفاظت محیط زیست همکاری داریم و همگی همیار محیط زیست
اقای شیخ ویسی رئیس یگان حفاظت محیط زیست استان می‌گوید: تعداد محیط‌ب انان کم است و ما چاره‌ای جز همراهی مردم نداریم از طرفی با بزرگان هر منطقه هر از گاهی جلسه‌ای برگزار می‌کنیم برای ارتقای فرهنگ زیست محیطی که یکی از نمونه‌های بارز آن در منطقه دالاهو نمود پیدا کرده، او نقش آموزش را با توجه به امکانات محدود محیط زیست مهم میداند و می‌گوید: آموزش جوامع محلی در دستور کار قرار دارد.
اصغر آغاز رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دالاهو می‌گوید: علاوه بر کل و بز در این منطقه گرگ، خرس و پلنگ و گونه‌های مختلف پرندگان هم زیست می‌کند.
سرپرست حفاظت محیط زیست استان می‌گوید: بر اساس آمار‌ها ۶۹ درصد از بین رفتن حیات وحش براثر تخریب زیستگاه است، ۲۱ درصد شکار و ۱۰ درصد هم بیماری است.
در کرمانشاه با توجه به وسعت مناطق و تنوع آب و هوایی گونه‌های مختلفی از جانوران زیست می‌کند. از ۱۹۰ گونه پستاندار شناسایی شده در کشور ۴۷ گونه آن در کرمانشاه شناسایی شده است، علاوه بر منطقه دالاهو مناطی مانند زله زرد گیلانغرب، بوزین و مره خیل پاوه و پناهگاه حیات وحش بیستون قلمرو کل و بز است.
راستی این را هم فراموش نکنید طولانی‌ترین طول شاخ کل هم در منطقه پناهگاه حیات وحش بیستون به ثبت رسیده که حدود یک متر و ۴۵ سانتی متر است.
*گزارشگر: پروین شهسواری