درب‌هایی که مانع نجات می‌شوند

همه چیز از رزمایش یک مانور در هنرستان اندیشه بجنورد شروع شد

وقتی خودروی آتش نشانی آژیر کِشان آمد تا بخشی از مانور را به نمایش بگذارد، اما در درب ورودی مدرسه زمین گیر شد، من که درگیر مصاحبه مدیر آموزش و پرورش بودم مصاحبه را رها کردم و به سمت درب مدرسه رفتم تا ببینم چه اتفاقی افتاد.

خودروی آتش نشانی هنگام ورود به سردرب مدرسه برخورد کرد سر درب آهنین کنده شد و از همه مهمتر لوله‌های گازی که از بالای درب مدرسه عبور داده شده بود بر زمین افتاد.

سوالات خبری ام شروع شد اگر واقعا زلزله‌ای در کار بود و این مدرسه ۵۰۰ نفره نیاز به کمک داشت خودروی آتش نشانی چطور می‌توانست امداد رسانی کند.

در لابلای این حرف و حدیث‌ها برخی مسئولان با لحنی دلسوزانه  می‌گفتند نیاز نیست این اتفاق مطرح و رسانه‌ای شود، به قولشان پیش می‌آید دیگر، نباید آبروریزی کنیم، دیدم کم کم دارم ملامت می‌شوم از پیگیری کار برای کاهش فشار‌ها دادم خوبی مانور به همین است که آسیب‌ها معلوم و رفع شود.

چند سال مانور زلزله در یک مدرسه

ابتدا تصور می‌کردم این صرفا یک حادثه بود، اما وقتی سابقه مانور زلزله را در بجنورد بررسی کردم متوجه شدم سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ نیز مانور زلزله در همین مدرسه برگزار شده است.

مودی مدیر کل آموزش و پرورش استان، این موضوع را تایید کرد و گفت البته در سال‌های قبل مشکلی پیش نیامده است.

این یعنی یا در موارد قبلی از خودرو‌های کوچک آتش نشانی استفاده شده  و یا اینکه در این یکسال اخیر تغییراتی در سردرب مدرسه صورت گرفته است البته همانجا با خود گفتم‌ای کاش هر سال در مدرسه‌ای متفاوت مانور زلزله برگزار شود تا به همین بهانه عیب کاردر یک جای جدید گرفته شود.

سر درب مدارس سد راه آتش نشانی

با بررسی بیشتر متوجه شدم بجز مدرسه اندیشه بجنورد بسیاری از مدارس خراسان شمالی به گونه‌ای است که خودرو‌های معمول آتش‌نشانی و یا اورژانس و اتوبوسی که ویژه مراکز جمعی است نمی‌تواند داخل مدرسه شود و همین مساله موجب شد تا سراغ هر یک از دستگاه‌های مرتبط بروم.

آتش نشانی

رئیس سابق آتش نشانی بجنورد می‌گوید: سال ۹۷ در بازدید از مدارس مواردی این چنینی مشاهده شد و خطر کار در قالب گزارش به آموزش و پرورش اعلام شد.

گریوانی افزود: شهرداری و آتش‌نشانی نمی‌تواند در بحث الزام آموزش و پرورش را برای استانداردسازی سر درب ورود پیدا کند و دادستان عمومی و انقلاب بجنورد به عنوان مدعی العموم می‌تواند ورود پیدا کند و نسبت به رفع موانع اقدام کند.

منفرد کارشناس آتش نشانی بجنورد با اشاره به گفته مسئولان مدارس مبنی بر نبود بودجه لازم برای استاندارد سازی سردرب‌ها گفت: اصل مهم این اصلاحات و ضوابط ایمنی جان دانش‌آموزان است چراکه اگر همین اتفاق واقعی بود خسارت‌های جبران ناپذیر جانی را
به همراه خواهد داشت.

لوله کشی گاز و سر در مدارس

معاون بهره برداری شرکت گاز استان خراسان شمالی می‌گوید: لوله کشی‌هایی که از بالای سر درب مدارس انجام شده غیر اصولی و غیر کارشناسی است، ولی چون مربوط به شبکه‌های داخلی مشترکین است اداره گاز حق کارشناسی و کنترل کردن این مدارس را ندارد این خط کشی‌ها برایم عجیب بود.

‌ نمی‌دانم اگر فرزند ما در این مدرسه باشد، و خدای نکرده  اتفاقی رخ می‌داد و آتش‌نشانی نتواند بیاید باز هم همین خط کشی می‌کنیم یا لااقل هشدار لازم را می‌دهیم.

مطالبه خواهی والدین

ضرورت استانداردسازی درب‌های مدارس برای دانش آموزان و والدین به یک مطالبه جدی تبدیل شده و در همین زمینه اولیا دانش آموزان می‌گویند: استاندارد سازی درب مدارس نکات ریزی است که اهمیت فراوانی دارد و باید بصورت جدی‌تر رسیدگی شود.

یکی دیگر از والدین می‌گوید: خدای نکرده اتصال سیم برق و عدم تعمیر آن اتفاقات جبران‌ناپذیری را به همراه خواهد داشت به ویژه  در زمانی که دانش آموزان سرکلاس‌های درس حضور دارند.

ورود پدافند غیرعامل به درب مدارس

مدیرعامل پدافند غیرعامل استان درباره برگزاری مانور زلزله و وارد نشدن ماشین آتش نشانی به مدرسه گفت: درب خروجی مدرسه به راحتی باز نشد که شاید همان خود منجر به یک اتفاق جبران‌ناپذیر شود، ماشین آتش نشانی باید بتوانند کمتر از ۳ دقیقه در محل حاضر شود.

رستمی افزود: پیش از این هم اتفاق افتاده که خودرو‌های امدادی نتوانستند وارد مدرسه شوند از این رو در اسرع وقت جلسه‌ای با دعوت از دستگاه‌های مرتبط برای حل این مشکل برگزار می‌شود.

اصلاح سر درب مدارس

مدیرکل آموزش و پرورش استان گفت: طرح اصلاح سر درب‌های مدارس در دستور کار قرار گرفته و این طرح چندان هزینه بر نیست و در مدارسی که دارای سرانه هستند، اصلاح آن‌ها آغاز شده است.

این اظهارات مدیرکل آموزش و پرورش در حالی است که مدیرکل نوسازی مدارس خراسان شمالی از هزینه‌های بالای این اصلاحات خبر می‌دهد، اصلاح این سردرب‌ها به این زودی‌ها قابل تعمیر نیست و برای تعویض و جابجایی درب‌های مدارس حدود ۳۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است با این اعتباراتی که فلاح مدیرکل نوسازی مدارس می‌گوید حالا حالا‌ها خودرو‌های آتش‌نشانی نمی‌توانند وارد مدارس شود فقط امیدواریم که حالا حالا‌ها هم زلزله یا  آتش‌سوزی در هیچ یک از مدارس رخ ندهد، البته به جای تعویض و جابجایی درب‌ها فقط باید چاره‌ای برای سر درب مدارس اندیشیده شود به قول معروف سنگ بزرگ نشانه نزدن است.

مدیرکل روابط عمومی نوسازی مدارس کشور هم با اشاره به اینکه این سردرب‌های غیراستاندارد مربوط به قبل و قدیم  است و درب مدارس جدید استاندارد هستند افزود: اکنون هم بیشتر از ۸۰ درصد فضای آموزشی در کشور ایمن است و ساخت مدارس جدید و مدارسی که دارای قدمت ۲۰ تا ۳۰ سال است تخریب و بر اساس استاندارد‌های جدید ساخته می‌شود.

حاجی پور گفت: در حال حاضر ۸ استان کشور زیر خط فضای آموزشی است و حدود سه میلیون دانش آموزاز ۱۵ میلیون دانش آموز سراسر کشور در مدارس غیر ایمن مشغول به تحصیل هستند.

نتیجه گیری

سردرب مدارس غیر استاندارد از همان موضوعات کوچک، اما مهم است که شواهد، حکایت از بی توجهی به این مهم دارد به گونه‌ای که به رغم تذکرات دستگاه‌های امدادی حتی مسئولان آموزش و پرورش و نوسازی، آماری از درب مدارس غیر استاندارد ندارند بر اساس استاندارد‌ها ارتفاع سردرب مدارس باید ۴ متر باشد.

بی شک برای اعمال این استاندارد مهم، نباید منتظر بودجه‌هایی سنگین بود تا مشمول زمان شود؛ بدانیم که حادثه هیچ وقت خبر نمی‌کند.

نویسنده: ملیحه کیوانپور