پهپاد مهاجر ۶ را میتوان یکی از دستاوردهای دفاعی مهم کشورمان در سالهای اخیر برشمرد که توانمندی انجام مأموریتهای شناسایی، مراقبت و رزمی با شعاع عملیاتی گسترده و مداومت پروازی بالا را برای نیروهای مسلح با قابلیت اطمینان فوقالعاده، فراهم میسازد.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، پیشرفتهای جمهوری اسلامی ایران در زمینه تسلیحاتی ازجمله در عرصه پهپادی مورد تصدیق جهانی است. ایران اکنون جزو چند کشور معدود دنیا است که روندی رو به پیشرفت در زمینه طراحی، توسعه و ساخت انواع مختلف پهپادها دارد. پهپاد مهاجر ۶ به عنوان آخرین نسل معرفی شده از سری پهپادهای مهاجر که از رمان جنگ تحمیلی عملیاتی شدند را میتوان یکی از دستاوردهای دفاعی مهم کشورمان در سالهای اخیر برشمرد، پرندهای بدون سرنشین و مسلح که در عرصه عملیاتی بسیار موفق ظاهر شده است.
خط تولید انبوه پهپاد تاکتیکی مهاجر ۶ مجهز به بمب هوشمند نقطهزن قائم در ۱۶ بهمن ۱۳۹۶ با حضور امیر حاتمی وزیر وقت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح افتتاح شد. پهپاد تاکتیکی مهاجر ۶ مبتنی بر اصل انعطاف و توسعهپذیری، توسط متخصصان سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح طراحی شده است تا در عملیاتهای مختلف و محیطها و شرایط متغیر، کارآمد باشد. این پهپاد در صنایع قدس سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع ساخته میشود.
مهاجر ۶ بهطور رسمی پس از انجام آزمایشهای مختلف همانند «پرواز روزانه و شبانه»، «ثبت تهاجمی» و «برخورداری از مداومت پرواز در مناطق مرزی عملیاتی»، به «گروه پهپاد حضرت، ولی عصر (عج)» نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل داده شد. این پهپاد در ۲۱ تیر ۱۳۹۸ در انجام اقدام تلافیجویانه نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه مواضع دشمنان ایران در مناطقی در غرب و شمال غرب کشور بکار گرفته شد.
نگاهی کلی
مهاجر ۶ جدیدترین عضو خانواده پهپاد مهاجر میباشد که در رده پهپادهای تاکتیکی-رزمی قرار دارد و دارای قابلیت بهکارگیری در انواع مأموریتهای نظامی و غیرنظامی است. این پهپاد توانمندی انجام مأموریتهای شناسایی، مراقبت و رزمی با شعاع عملیاتی گسترده و مداومت پروازی بالا را برای نیروهای مسلح با قابلیت اطمینان فوقالعاده، فراهم میسازد تا بتوانند عملیات مراقبت، شناسایی و انهدام اهداف مورد نظر را انجام دهند و قادر است انواع متنوعی از محمولههای مراقبت، شناسایی و رزمی را حمل کند.
استفاده از پهپاد مهاجر ۶ امکان دیدهبانی هوایی طولانیمدت و انهدام اهداف در زمانها و مکانهای مختلف را با دقت بالا فراهم میکند. از دیگر توانمندیهای این پهپاد میتوان به ارسال اطلاعات بههنگام، در روز و شب به مراکز فرماندهی و کنترل و فراهم کردن اشراف گسترده اطلاعاتی بر محیط عملیات اشاره کرد، ضمن اینکه مهاجر ۶ توانایی فرود و برخاست در باند پروازی کوتاه را دارد. قابلیت فرود و برخاست خودکار و استفاده از زیرسامانههای الکترواویونیکی هوشمند بومی در طراحی و ساخت پهپاد مهاجر ۶ آن را در رده پهپادهای کارآمد و پیشرفته قرار داده است.
این پهپاد به صورت ترکیبی در نقش شناسایی و تهاجمی کاربرد دارد و میتواند بمبهای هوشمند نقطهزن اپتیکی-حرارتی قائم با برد تقریبی ۸ کیلومتر را با خود حمل و شلیک نماید. بمب هوشمند نقطهزن قائم با قابلیت درگیری با انواع هدفهای ثابت و متحرک درهر ساعت از شبانهروز، قابلیت نفوذ در انواع استحکامات و اهداف مهم را دارد.
دررزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که از ۳۰ آذر تا ۴ دی ۱۴۰۰ در جنوب کشور و خلیج فارس برگزارشد پهپادهای مهاجر ۶ با پرتاب بمبهای هوشمند و نقطهزن قائم و همچنین شلیک موشکهای هوشمند ضد زره و حمله از بالای «الماس» موفق به انهدام اهداف مورد نظر شدند.
مشخصات و ویژگیها
مهاجر۶ یک دگردیسی در کلیات طراحی خانواده پهپادهای مهاجر به شمار میآید. در واقع به نظر میرسد متخصصان دفاعی ایران این بار نگاهی به یکی از بهترین پهپادهای تاکتیکی اروپایی به نام «فالکو» ساخت ایتالیا داشته اند. مهاجر ۶ یک پهپاد بال بالا است یعنی بال آن به قسمت بالایی بدنه نصب شده، اما شکل دم دوگانه یا Twin-boom آن مشابه مهاجر ۴ است. شکل بدنه مشابهتهایی را با پهپاد ایتالیایی فالکو نشان میدهد هرچند که مهاجر۶ بدنه کشیده تری دارد.
ارابههای فرود این پهپاد طراحی سادهای داشته و جمع شونده نیستند. به نظر میرسد قیمت تولید پائین از اهداف طرح مهاجر ۶ بوده است. موتور ملخی ۳ پرّه در انتهای بدنه مهاجر ۶ قرار دارد. شکل ظاهری این پرّهها متفاوت از گونههای قبلی است و احتمالاً صدای کمتر یا نیروی بیشتری تولید میکنند که جایگزین طرحهای قبلی شده اند.
بالهای مهاجر ۶ از نوع مستطیلی ساده با یک شهپر غیرمتقارن هستند که دمهای دوگانه پهپاد همانند سایر گونههای خانواده مهاجر به آنها متصل شده اند. بدنه کامپوزیتی این پرنده سبب کاهش بازتاب راداری آن میشود. پهپاد مهاجر۶ که از جمله تولیدات برجسته نظامی ایران در زمینه پهپادی محسوب میشود دارای بیشترین وزن برخاست ۶۰۰ کیلوگرم، طول ۵/۵ متر، پهنای بال ۱۰ متر، سقف پرواز ۱۸ هزار پا و سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت است.
برد عملیاتی این پرنده هدایتپذیر از دور تقریباً ۲ هزار کیلومتر است که به انجام دیدهبانی در روز و شب، و ردگیری و تعقیب اهداف مد نظر میپردازد. مهاجر۶ قادر است در عملیاتهای گوناگون علیه هدفهای ثابت و متحرک با توجه به در اختیار داشتن تسلیحات هدایت شونده عمل نماید. این پهپاد میتواند ۴۰ کیلوگرم تسلیحات را در آویزگاههای بال خود حمل نموده و از فواصل دور قادر به شلیک «موشکهای هوشمند الماس» و «بمبهای هدایتشونده قائم» است.
مهاجر ۶ درزمینه شناسایی با بهرهمندی از سامانههای شناسایی الکترواپتیکی، لیزری، مادون قرمز، سیستمهای شنود الکترونیکی دشمن، مقابله با جنگ الکترونیک، سامانه اخلالگر، سیستم شناسایی خودکار، برخورداری از سامانه پرواز و نشست و برخاست خودکار از جمله پهپادهای هدایتپذیرِ پیشرفته و کارآمد محسوب میشود.
یک سامانه الکترواپتیکی پایدار شده در زیر بدنه مهاجر ۶ و پشت ارابه فرود جلو نصب شده که به نظر گونهای از سامانه عقاب ۱۰ است. این سامانه قابلیت دیده بانی در روز و شب با ردگیری و تعقیب اهداف مورد نظر را دارد. یک دوربین جلونگر هم داخل دماغه این پهپاد نصب شده است. مهاجر ۶ از همان سامانه اپتیکی مورد استفاده توسط شاهد ۱۲۹ بهره میبرد. این سامانه اپتیکی در حالت وضعیت دوربین دید در روز توان آغاز جستجو برای پیدا کردن هدف از فاصله ۱۲ کیلومتری و قفل بر روی آن از فاصله ۱۰ کیلومتری را دارد. البته این دوربین دارای نشانگذار لیزری و سامانه دید فروسرخ نیز است که برای هدایت مهمات لیزری یا فروسرخ کاربرد دارد.
تعریف ماموریت جدید
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در یک اقدام مهم، ماموریت کشف و اخلال روی سامانههای راداری را برای پهپادهای مهاجر ۶ خود تعریف کرده است تا این پرندههای بدون سرنشین بتوانند برای سرکوب پدافند هوایی دشمن نیز وارد عمل شوند.
با توجه به تصاویر پخش شده در مراسم مربوط به جهاد خودکفایی نزاجا در اردیبهشت ۱۴۰۰ به نظر میرسد قابلیت بسیار مهم اخلال و سرکوب پدافند هوایی دشمن نیز به توانمندیهای مهاجر ۶ اضافه شده است. در این مراسم، دو سامانه «تیام ۱۴۰۰» و «طاها ۱۴۰۰» در کنار پهپاد مهاجر ۶ رویت شد و به نظر میرسد برای این پرنده بدون سرنشین در نظر گرفته شده باشند. سامانه نخست یعنی «تیام ۱۴۰۰» یک سامانه کاشف و هشدار دهنده مربوط به امواج راداری است که کمتر از ۵ کیلو وزن داشته و با جریان برق ۱۲ ولت مستقیم و یا ۲۲۰ ولت شهری توان فعالیت دارد و پس از انجام عملیات کشف و شناسایی، اطلاعات مربوط به رادار دشمن را به سامانه جنگ الکترونیک «طاها ۱۴۰۰» منتقل میکند. سامانه طاها ۱۴۰۰ در حدود ۶ کیلو وزن داشته و همانند سامانه قبلی از جریانهای ۱۲ یا ۲۲۰ ولت انرژی میگیرد و توان ایجاد اخلال روی رادارهای دشمن را دارد. هر دوی این سامانهها به خاطر وزن و اندازه پایین توان نصب بر روی بالگردها و جنگندههای سرنشین دار را نیز دارند.
در تصاویر مربوط به پهپاد مهاجر ۶ مشاهده شده که میتواند تا ۴ تیر بمب قائم را نیز با خود حمل کند. با فرض نصب دو سامانه «طاها ۱۴۰۰» و «تیام ۱۴۰۰» بر روی این پهپاد حدود ۱۰ الی ۱۱ کیلو وزن از مجموعه ۴۰ کیلو بار همراه این پهپاد تکمیل میشود، ولی همچنان میتوان گفت که این پهپاد توان حمل حداقل دو تیر بمب هدایت شونده را با خود دارد. ترکیب این دو سامانه کاشف و اخلالگر راداری به همراه بمبهای دورایستای قائم میتواند این پرنده بدون سرنشین را به یک دشمن سر سخت برای سیستمهای دفاع هوایی کوتاه برد بدل کند.