رییس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ مهمترین چالشهای مربوط به کووید را بر اساس مطالعات انجام شده در ایران و جهان، تشریح کرد.
رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی افزود: براساس نظریه قوی علمی، تکرار واکسیناسیون و بویژه دز سوم واکسن کرونا، میتواند مردم جهان را به مصونیت برساند.
" حمیدرضا خانکه" تاکید کرد: بر اساس مطالعه رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹، تمایل مردم به تلقیح واکسن کاهش یافته است و علت آن شاید تعدد منابع خبری و اعتماد کم مردم به رسانههای رسمی است و مردم کشورهای دیگر هم اعتمادشان به رسانههای رسمی کاهش یافته است، زیرا گروههای پزشکی و گاها گروههای کم تخصص تر، ولی با نفوذ تر، روی باور مردم نسبت به استفاده از واکسن، تاثیر میگذارند.
"حمیدرضا خانکه" افزود: در کشور ما حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد مردم تمایل به واکسن ندارند و این تمایل نداشتن در گروههای آسیب پذیر و در سنین بالا اتفاق میافتد که میتواند مرگ و میر ایجاد کند و این موضوع، از عمدهترین چالشهای حوزه کووید در کشورمان است.
رییس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ گفت: یکی دیگر از چالش ها، اطلاع رسانی خطر است که باید پایه علمی داشته و مدیریت بحران کووید، باید تابع قوانین بحران باشد.
رییس مرکز تحقیقات و دپارتمان سلامت در حوادث و بلایا دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی افزود: ما اگر کرونا را به عنوان بحران بین المللی فرض کنیم، مدیریت آن در کشور ما نیز باید تابع قوانین بحران باشد، یعنی بدنه تخصصی در دانشگاههای علوم پزشکی و وزارت بهداشت باشد و بدنههای عملیاتی به حوزه اجرایی مانند سازمان مدیریت بحران، سازمانهای همکار و پشتیبان سپرده شود.
"حمیدرضا خانکه" درباره مدیریت کووید در تهران نیز تصریح کرد: شهر تهران حدود ۱۴ تا ۱۵ میلیون نفر جمعیت دارد و با تلاش دولت جدید، میزان واکسیناسیون افزایش یافته، اما هنوز هسته خطر کووید، تهران است. بطوری که در همه دورهها بجز چند ماه گذشته، تهران وضعیت قرمز داشت و شهرداری تهران به عنوان یک حوزه اجرایی و دارای مدیریت واحد، منابع و امکانات زیاد، میتواند مدیریت کووید در تهران را بعهده بگیرد و از ظرفیتهای تخصصی دانشگاههای علوم پزشکی و مجموعه وزارت بهداشت، به عنوان اتاق فکر و بدنه تخصصی استفاده شود. البته این روش، در کلان شهرها، عملی است.
رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در بیان چالش دیگری در حوزه کووید، گفت: افزایش ظرفیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی، ضروری است، زیرا مطالعات متعدد در دنیا نشان میدهد که سرمایه اجتماعی کاهش یافته است و باید این سرمایه را دوباره برگرداند.
خانکه افزود: راهی که برای افزایش سرمایه اجتماعی بنظر میرسد، جلب مشارکت مردمی و شفافیت است و در زمینه کووید و سلامت، باید بصورت شفاف با مردم ارتباط داشته باشیم، اگر بخواهیم سرمایه اجتماعی را افزایش بدهیم، باید شفافیت بیشتر باشد، به مردم اعتماد کرد و مردم را مشارکت داد تا مردم به مدیریت کووید، کمک کنند.
رییس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ همچنین میزان تبعیت مردم از توصیههای بهداشتی را مهم خواند و انجام مطالعه در این خصوص را لازم دانست.
رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی درباره بازگشایی مراکز آموزشی و پژوهشی نیز گفت: این بحث بازگشایی در دنیا دارای نقشه و دستورالعمل است. هم اکنون در کشور ما منطقی عمل شده است و اختیار آن به مدیران مراکز آموزشی و روسای دانشگاهها سپرده شده است، اما درعین حال باید در نظر داشت که کرونا، بیماری موذی است و باید مراقب باشیم که با هیجان با آن برخورد نکنیم.
"حمیدرضا خانکه" افزود: طی ۲۳ یا ۲۴ ماه گذشته چند اتفاق افتاد، یکی اینکه آموزشها در مراکز آموزشی، به آموزشهای مجازی، تغییر روش داد؛ و این اتفاق بدی نبود و همزمان با دنیا، ما هم نشان دادیم که همه آموزشها الزاما نیاز به حضور دانشجو ندارد و الزاما نیاز به تردد دانشجویان از شهرستانها به تهران ندارد و برای استفاده از آموزش مجازی، زیرساختها توسعه یافت. ما الان میتوانیم درصد زیادی از آموزشها را مجازی ارائه بدهیم که فواید بسیاردارد و کاهش هزینههای خانوادهها و دولت و جلوگیری از تبعات بسیاری که ناشی از دوری دانشجویان جوان از خانواده هایشان است، از آن جمله اند.
وی با اشاره به اینکه سالهاست، خانوادهها یک یا دو فرزند بیشتر ندارند، افزود: تعداد کم فرزندان و دوری آنان از خانواده، مشکلات بسیاری برای جوانان و خانواده هایشان ببار میآورد که عوارض روانی و اجتماعی دوری از خانواده برای دانشجویان جوان، از دست دادن حمایت والدین از فرزندان و حمایت فرزندان از والدین، عدم اشتغال و نداشتن درآمد دانشجویان به دلیل تردد بین شهری، تبعات ناشی از تداخلات فرهنگی، از جمله آنهاست و لذا، توصیه ام به عنوان یک معلم، این است که اگر دانشگاهها اختیار داشته باشند و حجمی از آموزشها را بغیر از کارورزیها و واحدهای عملی، مجازی ادامه بدهند و زیرساختهای خود را گسترش بدهند، از مشکلات حضور دانشجویان غیربومی در دانشگاهها کاسته شده و فواید بسیاری مانند افزایش ازدواج و فرزندآوری را خواهد داشت.
از شرایط کرونا استفاده شود و دستگاهها متناسب با شرایط و آئین نامههای اجرایی، شرایط دورکاری را برای برخی از کارکنان اجرا کنند.
"حمیدرضا خانکه" همچنین درباره دور کاری گفت: در زمان دولت دهم مصوب شده بود، سازمانها و ادارات دولتی تا ۳۰ درصد کارکنان خود را با رعایت اولویت ها، میتوانند دورکار کنند و این تصمیم خوبی بود، چرا که مزایای بسیاری برای همکار دورکار به جهت بهره مندی خانواده از حضور او در خانه و فوایدی برای دیگران بلحاظ کاهش ترددهای غیرضرور، کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و... داشت که امکانات امروزی مانند وسایل دیجیتال و اینترنت، این شرایط را امکانپذیر میکند.
رییس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ تاکید کرد: به تازگی سازمان اداری و استخدامی، به ادارات دولتی اجازه داده که این شرایط را برای خانمهای کارمند دارای فرزند زیر شش سال با توجه به مقررات مربوطه فراهم کنیم. اما معتقدم که میتوان از شرایط کرونا استفاده کرد و اجازه بدهیم که خود دستگاهها متناسب با شرایط و متناسب با آئین نامه ها، دورکاری داشته باشند.
وی در نهایت، جمع بندی کرد که دولت اجازه بدهد تا دانشگاهها با توجه به منابع و شرایط خود، بازگشایی را بتدریج انجام بدهند، اجازه دورکاری و اجازه استفاده از آموزش مجازی داشته و تحولی در نظام آموزشی اتفاق بیافتد، ضمن آنکه دانشگاهها در مدیریت بحرانهایی مانند کرونا، بصورت "ماموریت محور" مشارکت مداخله، اساتید تحقیق کنند و یافته و شواهد علمی برای مدیریت بحران تولید شود.
رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی افزود: با سپردن رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ به این دانشگاه، ماموریت ما مشخص شد و در زمینه حوزههای اجتماعی، مطالعات بسیار خوبی انجام دادیم و نتایج آن را برای مدیران ارشد دولت فرستادیم و حجمی از نتایج مطالعات ما در سیاستگذاری دولت، دخالت داده شد.
دکتر خانکه همچنین در پاسخ به سئوال خبرنگاری در خصوص میزان تاثیر یافتههای علمی رصدخانه در تصمیم گیریهای دولت، گفت: تصمیم گیری مدیران ارشد، متاثر از فاکتورهای مختلف و متعدد است و یافتههای رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ هم، یک فاکتور در این تصمیم گیری هاست. به عنوان مثال، ما یافتههای علمی خود در حوزه واکسیناسیون را برای مقام عالی وزارت بهداشت فرستادیم و ایشان متاثر از مطالعه ما و مطالعات دیگر، در ستاد کرونا توصیههایی داشتند که شاید به دلیل پیچیدگی پدیده و چند فاکتوری بودن آن که بخشی از آنها در اختیار وزارت بهداشت نیست، عملی نشده است.
وی در عین حال، تاکید کرد: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، با وزارت بهداشت و مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ارتباط خوبی دارد و توانستیم که توصیههای علمی خود را انتقال بدهیم و درصد زیادی از آنها اعمال شده است.