توانمندیِ شناختی به مهارت‌های مغز اشاره می‌کند که به طور طبیعی رخ می‌دهند و برای انجام وظایف ساده و پیچیده از آن‌ها استفاده می‌شود.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، عموم مردم عبارت‌هایی مانند اینکه «موشک که نمی‌خواهی هوا کنی!» یا «جراحی مغز که نمی‌خواهی انجام دهی!» را معمولاً زمانی به کار می‌برند که می‌خواهند بگویند مسئله‌ای که یک فرد با آن مواجه است، آنچنان سخت و پیچیده نیست که قابل فهمیدن نباشد.
درواقع در این عبارات به صورت تلویحی گفته می‌شود که علوم هوا‌فضا و جراحی مغز افرادی با سطح هوش بالاتر از عموم جامعه را می‌طلبد.
اما نتایج یک تحقیق جدید می‌گوید که علوم هوا‌فضا و جراحی مغز زمینه‌های آنچنان سختی نیستند که عموم جامعه از عهده آن‌ها برنیایند.
محققان از دانشگاه یو سی اِل اِی سطح هوش مهندسان هوا‌فضا و جراحان مغز را اندازه‌گیری کردند و آن را با سطح هوش صاحبان سایر مشاغل و رشته‌ها مقایسه کردند.
نتایج آن‌ها نشان می‌دهد که باوجود باور رایج، مهندسان هوا‌فضا و جراحانِ مغز و اعصاب سطح هوش‌شان برابر با سطحِ هوشِ عموم جامعه است.
برطبق این مطالعه که نتایج آن در نشریه بی‌اِم‌جِی منتشر شده است: به احتمال زیاد از مهندسان هوا‌فضا و جراحان مغز و اعصاب به شکلی غیرضروری بت ساخته شده است و عباراتی مثلِ «به سادگی آب خوردن است» احتمالاً در مورد این مشاغل نیز صدق می‌کند.
این گروه برای انجام مطالعه هوش ۳۲۹ مهندس هوا‌فضا، ۷۲ جراح مغز و اعصاب و ۱۸ هزار و ۲۵۷ نفر از اعضای معمولی جامعه را اندازه‌گیری کرد.
مشارکت‌کنندگان در یک آزمون برخط شرکت کردند که ابعاد متمایز هوش شامل برنامه‌ریزی و استدلال، حافظه کوتاه‌مدت، توجه و پردازش احساسات را بررسی می‌کرد.
سایر عوامل مثل جنسیت، چپ‌دستی و راست‌دستی و تجربه که ممکن است روی میزان هوش افراد تأثیر بگذارد نیز در این آزمایش مورد توجه قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که با وجود اینکه، مهندسان هوا‌فضا در توانمندی‌های فریبِ ذهنی و جراحان مغز‌واعصاب، در حل مسئله معنایی، مهارت بیشتری نسبت به عموم جمعیت دارند، اما هر دو گروه در تمامی ابعاد هوش با سایر افراد جامعه برابر هستند.
وقتی نتایج مهندسان هوا‌فضا با سایر افراد جامعه مقایسه شد، تفاوتِ چشمگیری در ابعاد متفاوت هوش آن‌ها مشاهده نشد.
با‌اینکه جراحان مغز خیلی سریع‌تر از عموم افراد جامعه می‌توانستند مسائل را حل کنند، اما سرعت حافظه آن‌ها در مقایسه با دیگران کندتر بود.
درنهایت، این یافته‌ها نشان دادند که «موشک هوا کردن» و «مغز جراحی کردن» کلیشه‌هایی هستند که با واقعیت فاصله دارند.
محققان این پژوهش اضافه می‌کنند: با وجود این کلیشه‌ها و اينکه جمعیتِ مهندسان هوا‌فضا و جراحان مغز و اعصاب را بیشتر مردان تشکیل می‌دهند؛ باید گفت که این دو گروه در توانمندی‌های شناختی با عموم جمعیت تفاوت دارند که نشان می‌دهد ما نیاز داریم برای داشتنِ متخصصان بیشتر و پر کردنِ خلاء افراد متخصص، کوشش کنیم تا مهارت‌ها و توانمندی‌های شناختی افراد را افزایش دهیم.»
توانمندی‌های شناختی و اثرات آن در موفقیت و زندگی روزمره
توانمندی‌های شناختی مجموعه‌ای از مهارت‌های طبیعی هستند که در درونِ مغز و در سطح عصبی رخ می‌دهند. ما بدون اینکه فکر کنیم از این توانمندی‌ها که شامل گوش دادن، ادراک و توجه به جزئیات است، استفاده می‌کنیم. حواس‌جمعی و ارتقاء توانمندی‌های شناختی می‌تواند به شما کمک کند تا در شغل خودتان فرد موفقی باشید.
چه به دنبال یک شغل جدید باشید و چه بخواهید شغل خودتان را تغییر دهید، دانستنِ اینکه چطور به حافظه‌تان دسترسی پیدا کنید، چطور اطلاعات را پردازش کنید، چطور منطق و استدلال خودتان را به کار بگیرید و چطور تحلیل کنید، به شما در فرایند استخدام شدن کمک می‌کند.
به علاوه، شناخت قوت‌های شناختی‌تان به شما کمک می‌کند مستقیم به سراغ مشاغلی بروید که به اصطلاح در آن‌ها استعداد طبیعی دارید.
در ادامه این نوشتار می‌خواهیم ۵ نوع توانمندیِ شناختی را به شما معرفی کنیم و نشان دهیم که چگونه می‌توانید این توانمندی‌های شناختی را بهبود ببخشید.
توانمندیِ شناختی چیست؟
توانمندیِ شناختی که به آن مهارت شناختی نیز گفته می‌شود به مهارت‌های مغز اشاره می‌کند که به طور طبیعی رخ می‌دهند و برای انجام وظایف ساده و پیچیده از آن‌ها استفاده می‌شود.
مهارت‌های شناختی به این می‌پردازند که هر فردی چگونه اطلاعات را پردازش می‌کند، چگونه الگو‌ها را شناسایی می‌کند و چگونه مسائل را تحلیل می‌کند. این مهارت‌ها را می‌توان با تمرکز بر زمینه‌هایی که نیاز به تقویت شدن دارند، بهبود ببخشید.
انواع توانمندی‌های شناختی
انواع توانمندی شناختی را می‌توان در طبقاتِ توجه، حافظه، منطق، استدلال و پردازشهای شنیداری و دیداری طبقه‌بندی کرد. از آنجایی که این حوزه‌ها به یکدیگر مرتبط هستند، ضعف در یک حوزه ممکن است نشانه‌ای از ضعف در حوزه دیگر باشد. با این حال، حوزه ضعیف به محض شناسایی می‌تواند به کمک تمرین در طی زمان ارتقاء و بهبود پیدا کند.
در ادامه توانمندی‌های شناختی و علائمی که می‌توانند نشان دهند ما در آن‌ها ضعف داریم را مرور می‌کنیم:
۱. توجه
توجه، توانایی فرد در متمرکز ماندن روی یک وظیفه با وجود انواع عوامل برای ایجاد حواس‌پرتی یا داشتنِ چندین وظیفه برای انجام دادن در یک زمانِ واحد است.
تمرکز برای عملکرد‌های قویِ شغلی بسیار مهم است، زیرا می‌تواند بر اثری که شما بر نقشِ خودتان دارید تأثیر بگذارد. توجه به‌طور مستقیم با عملکرد حافظه مرتبط است و به شما کمک می‌کند که حافظه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت‌تان را تقویت کنید.
اگر نمی‌توانید روی یک کار متمرکز بمانید یا به راحتی تمرکزتان را از دست می‌دهید، ممکن است دچار نقص توجه باشید. مدام از این وظیفه به آن وظیفه پریدن، تکرار زیاد اشتباهات یا ناتوانی در تمام کردن طرح ها و برنامه‌ها در موعد مقرر می‌توانند مثال‌هایی از ضعف در این مهارت شناختی باشند.
اگر هر یک از این عادات را تجربه کرده‌اید، ممکن است با تقویت توجه و تمرکزتان بتوانید فایده زیادی را نصیب خودتان بکنید.
۲. حافظه
حافظه، توانایی شما در به یاد آوردنِ اطلاعات اخیر (حافظه کوتاه‌مدت) و اطلاعاتِ مربوط به گذشته‌هاست (حافظه بلندمدت). حافظۀ ضعیف می‌تواند ادراک شما درباره حقایق، وظایف، تاریخ‌ها و زمان‌ها را واژگون کند.
اگر متوجه شده‌اید که نیاز دارید مکرراً مطالب را دوباره‌خوانی کنید یا وسط انجام یک طرح یا وظیفه باید از دیگران بخواهید هدایت‌تان کنند، ممکن است که حافظه کوتاه مدت شما مختل شده باشد. مشکل در به یادآوری اسامی یا به سختی افتادن در به یادآوردنِ داده‌ها و اطلاعات ممکن است نشانه‌هایی از آن باشد که حافظه بلندمدت شما نیاز به تمرین دارد تا بهبود پیدا کند.
۳. منطق و استدلال‌آوری
این نیرو‌های شناختی به توانایی در ارزیابی مسائل و پیدا کردنِ راه‌حل‌ها برای آن‌ها مربوط هستند. مهارت‌های قویِ حل مسئله به‌طور مستقیم ناشی از توانایی شما در کاربرد منطق و استدلال‌آوری است.
آیا شما مدام از دیگران می‌خواهید راهنمایی‌تان کنند که بعد از یک وظیفه چه وظیفه‌ای را انجام دهید؟ احساس خستگی و فروپاشی می‌کنید یا در فهمِ دستورالعمل‌ها مشکل دارید؟ ارتقاء مهارت منطق و استدلال‌آوری می‌تواند به افزایش ظرفیتِ شناختی شما کمک کند تا توانمندی‌تان را برای یافتن راه‌حلِ مسلائل پیچیده ارتقاء دهید.
۴. پردازشهای شنیداری و دیداری
پردازش دیداری و شنیداری شامل تفسیر اطلاعاتی می‌شود که ما از طریق دیدن و شنیدن دریافت می‌کنیم. پردازشهای دیداری و شنیداری در تقاطع سایر وظایف شناختی مانند فهمِ نماد‌ها (مثل حروف و اعداد) و راه‌حل‌های بصری فعالیت می‌کنند. سرعتِ پردازش اطلاعات در این توانایی شناختی بسیار مهم است.
وظایفِ شناختی مثل فهمِ متن‌های نوشتاری، نقشه‌خوانی یا دنبال کردنِ مسیر‌ها ناشی از توانایی فرد در درک اطلاعات است. اگر در پیدا کردنِ مسیر از طریقِ نقشه‌خوانی یا در پیدا کردنِ راه‌حل معادله‌های ریاضی در یک محدوده زمانی مشخص، مشکل دارید، می‌تواند نشانه‌ای باشد از اینکه سرعت پردازش اطلاعات در شما نیاز به بهبود و ارتقاء دارد.
به‌طور کلی، مهارت‌های پردازش شنیداری و دیداری به این معنی است که شما برای فهمِ اطلاعاتِ جدید نیازمندِ صرفِ زمانِ کمتری هستید.
چطور توانمندیِ شناختی‌مان را ارتقاء دهیم؟
ممکن است در برخی از توانایی‌های شناختی بسیار قوی باشید، اما همیشه می‌توانید همه مهارت‌های خودتان را بهبود ببخشید.
توانایی مغز انسان در یادگیری و تکامل یافتن به این معنی است که شما همیشه می‌توانید یک مهارت شناختی را که ممکن است به اندازه سایر مهارت‌های‌تان قوی نباشد، تقویت کنید.
اینجا ۵روش را برای ارتقاء توانایی‌های شناختی معرفی می‌کنیم:
فعالیت بدنی داشته باشید: مطالعات نشان می‌دهند که فعالیت‌های منظم بدنی می‌تواند عملکرد هورمون‌ها را بهبود ببخشد که می‌تواند باعث تقویت حافظه شود. آمادگیِ قلبی-عروقی به این معناست که خون در بدن بهتر جریان پیدا می‌کند که می‌تواند باعث بهبود عملکرد مغز شود.
فعالیت بدنی مهارت‌های حرکتی و هماهنگی را افزایش می‌دهد و ثابت شده که تمرین‌های مقاومتی از مغز محافظت می‌کنند.
چالش‌ها و تجربه‌های جدید را بپذیرید: تجربه جدید نه تنها مهارت‌های پردازش را در شما بهبود می‌دهد، بلکه با قرار دادنِ شما در معرضِ ایده‌های جدید باعث می‌شود که مهارت‌های استدلال‌آوری و تحلیل کردن در شما ارتقاء پیدا کند.
ملاقات با افرادِ متفاوت و کشفِ مکان‌های جدید می‌تواند راه‌های جدید برای فکر کردن، ارتباط برقرار کردن و حل مسئله در اختیار شما بگذارد. این می‌تواند باعث ارتقاء حافظه شما شود، مهارت‌های استدلال‌آوری شما را به آزمون بگذارد و توانایی شما را در پردازش اطلاعات تسریع کند.
مغز خود را با بازی به چالش بکشید: انواعی از بازی‌های فکری برای ورزش ذهنی وجود دارند. این بازی‌ها هم لذت‌بخش هستند و هم می‌توانند ضعف‌های شناختی شما را بهبود ببخشند و به شما کمک کنند خودتان را تقویت کنید. فقط چند دقیقه بازی در روز می‌تواند مهارت‌های پردازش و حل مسئله را در شما بهبود بدهد.
خواب باکیفیت داشته باشید: خواب باکیفیت آن مقدار زمانی را که مغز شما نیاز دارد تا از طریق پردازش اطلاعاتی که در طول روز آموخته‌اید خودش را ترمیم و بازتولید کند، در اختیارش می‌گذارد. خواب مغز را وادار به طبقه‌بندی، ذخیره‌سازی و بخش‌بندیِ اطلاعات می‌کند تا بعد‌ها بتواند آن‌ها را به یاد بیاورد.
استرس‌تان را کاهش دهید: کم کردنِ استرس به مغزتان آن آزادی و فضایی را که نیاز دارد تا عملکرد‌های خود را به بهترین وجه ممکن انجام دهد، در اختیارش می‌گذارد. برای کاهش استرس می‌توانید هر روز بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه مطالعه یا مدیتیشن داشته باشید یا هر هفته زمانی را برای خاموش کردن تمام ابزار‌ها و کنار گذاشتنِ کارتان در نظر بگیرید.
چرا مهارت‌های شناختی اهمیت دارند؟
اکنون شما مهارت‌های شناختی را می‌شناسید و می‌دانید چطور باید آن‌ها را ارتقاء دهید، اما این مهارت‌ها چطور بر شغل شما اثر می‌گذارد؟ اگر تاکنون برای شغلی درخواست داده باشید، ممکن است متوجه شده باشید که برخی از مصاحبه‌های شغلی شامل آزمون‌های ۴ گزینه‌ای، پرسش‌ها و سناریو‌هایی است که توانایی‌های شناختی شما را ارزیابی می‌کند.
کارفرمایایی که برای نقش‌ها و وظایف خاصی که نیازمندِ یک مهارتِ شناختیِ ویژه است، درخواست می‌دهند، ممکن است برای‌شان مهم باشد که داوطلبان در آن مهارت بسیار قوی باشند.
برخی از مهارت‌های شغلی که با توانمندیِ شناختی مرتبط است شاملِ موارد زیر است:
فهم مطالب
فهم مطالبی که در اختیار شما گذاشته می‌شود، می‌تواند بخش مهمی از شغل‌تان باشد. توانایی هضمِ یک مطلب ازطریقِ درک و تشخیص آن به این معنی است که شما در انجامِ وظایف خويش، خودکفا هستید.
تشخیص الگوی وقایع
توانایی تشخیص الگو‌ها به مهارت حل مسئله، پردازش کارآمد و تشخیص فرصت‌ها کمک می‌کند. این مهارت‌ها در هر نقش و سطحی مهم هستند. اگر برای ارتقاء توانایی‌تان در تشخیص الگو‌ها تمرکز کنید می‌توانید در گذر زمان در شغل و مهارت‌تان پیشرفت کنید.
تحلیل مسائل و پیدا کردنِ گزینه‌ها
توانایی تحلیل یک مسئله به این معنی است که شما می‌توانید آن مسئله را به‌طور جداگانه از تمامِ زوایا بررسی کنید و راه‌حل‌هایی را برای آن پیدا کنید و بهترین نتایج را به دست آورید.
با گسترش تفکر خود در تمامی جهات، می‌توانید مهارت‌های خودتان را برای پیدا کردنِ راه‌حل‌های خلاقانه، حتی برای پیچیده‌ترین مسائل شغلی، تقویت کنید.
طوفان ذهنی
بسیاری از نقش‌های شغلی نیازمندِ افرادی هستند که بتوانند با ایده‌ها و راه‌حل‌های خلاقانه از راه برسند. برخی صنایع که مهارت‌های طوفان ذهنی برايشان ارزشمند می باشد شامل هنر، تبلیغات، بازاریابی، فنآوری و بازرگانی است. حل معما‌ها و سایر فعالیت‌های ذهنی می‌تواند به تقویت مهارت‌های طوفانِ ذهنی شما کمک کند.
توجهِ متمرکز
شما ممکن است در شغل خود نیاز داشته باشید چندین وظیفه را با زمان‌بندی‌های متفاوت انجام دهید که هر کدام در سطحِ فوریت با هم تفاوت دارند. با ارتقاء تمرکز خودتان، می‌توانید وظایفتان را الویت‌بندی و برنامه‌های خودتان را سازماندهی کنید.
چنین کاری به شما کمک می‌کند تا اهدافی را که مربوط به شغل‌تان است به دست آورید و این کار احتمال ارتقاء شغلی و سایر فرصت‌های شغلی را برای شما افزایش می‌دهد.
منابع: The Daily Mail & Indeed.com