گزارش مکتوب؛ ویلا‌هایی که در باغ‌های سبز چای گیلان، سبز می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز گیلان ؛ "اینجا ویلا، آنجا ویلا، همه جا ویلا سبز شده "این صحبت‌های آقا تیمور چایکار لاهیجانی است که ما را به باغ‌های چای سرسبز در ارتفاعات لاهیجان برد تا ویلا‌هایی را که در دل باغ‌های همیشه سبز چای سبز شده نشان دهد.

سراغ یکی از ویلا‌های نیمه ساز منطقه می‌روم که در حال ساخت است و بنا‌ها مشغول کارند.
از یکی از کارگرانی که مشغول سنگ کاری بود، می‌پرسم: صاحب این ویلا کیست؟
او دست از کار کشید و گفت: این ویلا متعلق به یک اهوازی است.
دور محوطه این ویلا باغ چای بود و کنار دیوارش هم باقی مانده بوته‌های چای معلوم بود، اما وقتی از کارگران پرسیدم ویلا مجوز ساخت دارد، تابلویی را نشان دادند که مشخصات طرح روی آن نوشته شده بود.
به املش رفتم که بیشترین باغ‌های چای گیلان و ایران را در خود جای داده است.

اهالی یکی از روستا‌های این شهرستان نشانی یک ویلای بسیار مجلل را که در دل باغ‌های چای سبز شده بود، دادند.
یکی از اهالی گفت: ۲ سال است که این ویلا را ساخته اند و متعلق به یکی از مسولان عالی رتبه کشور است، ما که پول نداریم چنین ویلا‌هایی بسازیم و اگر هم بخواهیم یک آلونک درست کنیم مسئولان می‌گویند غیرمجاز است و تخریبش می‌کنند.
یکی از کسانی که خواست نامی از او برده نشود و در این ساخت و ساز‌ها هم دستی داشت، از دور زدن قانون گفت و اینکه پرونده ۹۹ درصد ساختمان‌هایی که در روستا‌ها ساخته می‌شود به کمیسیون ماده ۹۹ میرود؛ بنا‌هایی که مجوز ۴۰ تا ۵۰ متر زیربنا دارند باتوجه به ارتباط و پارتی و قدرت و پست و مقام صاحبان شان به راحتی میتوانند اضافه بنا بگیرند و بیشتر هم تهران می‌آیند و اضافه بنا می‌گیرند.

کاهش ۱۲ هزار هکتاری باغ‌های چای کشور
بررسی‌ها نشان می‌دهد در ۲۰سال گذشته وسعت باغ‌های چای کشور با افت و خیز‌های فراوان از ۳۴ هزار هکتار به ۲۲ هزار هکتار کاهش یافته است.
رییس سازمان چای می‌گوید: از این مقدار ۶ هزار هکتار باغ چای رها شده و ۶ هزار هکتار هم تغییر کاربری یافته است.
اما چه عاملی باعث می‌شود چایکاران باغ‌های ارزشمند چای را بفروشند؟
آقای سلیمانی یکی از باغداران لاهیجانی با اشاره به هزینه بالای تولید چای گفت: دستمزد چیدن یک کیلو چای هزار و۵۰۰ تومان است و هزینه‌های کود، هرس و حمل ونقل را هم باید اضافه کرد و چیزی جز ضرر عایدمان نمی‌شود.
وی افزود: این باغ چای یک هکتاری من که می‌بینید در بهترین منطقه و در بام سبز لاهیجان قرار دارد و قیمت هر مترش بیش از ۳و نیم میلیون تومان است و اگر آن را بفروشم و پولش را بانک بگذارم سودش برایم کافی است، ولی حالا برای تأمین مایحتاج زندگیم مانده ام و شرمنده خانواده ام هستم به نظر من راحت‌ترین راه این است که ما دیگر نباید کشاورزی و چایکاری کنیم.
رییس اتحادیه شرکت‌های تعاونی چایکاران کشور هم می‌گوید: وقتی چایکاری صرف نداشته باشد، باید باغش را رها کند و بفروشد؛ رویه‌ای که همین حالا هم هست.
میر بلوک افزود:من به عنوان رییس اتحادیه اگر همین الان برای باغم مشتری بیاد جلوی چشم شما امضا می‌کنم و می‌فروشم.
وی لب به گلایه گشود و گفت: مشکلات صنعت چای برمی گردد به دو دهه پیش، درست زمانی که طرح اصلاح ساختار چای کلید خورد؛ طرحی که اگر چه برای سرو سامان دادن صنعت چای بود، اما این صنعت را به روز سیاه نشاند و چای را برای چایکار غیر اقتصادی کرد.

رییس سازمان چای هم می‌گوید: از سال ۱۳۷۹ که طرح اصلاح ساختار چای اجرا شد قرار بود بخش خصوصی وارد میدان شود و فعالیت کند و اوضاع بهتر شود این در حالی است که سطح بهره برداری باغ‌های چای تا سال۹۲ حدود ۶۰ درصد کاهش یافت و به ۱۵ هزار هکتاررسید.
نایب رئیس سندیکای کارخانجات چای شمال هم می‌گوید: در طرح اصلاح ساختار ۴ سال چای تولید کردیم، اما سازمان چای در مقابل، چای ارزان خودش را در رقابت با ما فروخت و در نتیجه چای ما راهی انبار‌ها شد و در سال ۸۳ دیگر قادر به باز کردن انبار‌های خود نبودیم و انبار‌های ما پر چای سنواتی بود.

صادق حسنی افزود: حدود ۱۳۵هزارتن چای تولیدی مان در ۵ سال اصلاح ساختار راهی انبار‌ها شد و این در حالی ست که واردات چای خارجی هم آزاد شد و ذائقه مردم تغییر کرد و به خاطر سود بالای واردات به تولید داخل توجهی نشد.
او گفت: دولت در سال ۸۳ با پرداخت هکتاری۷۰۰ هزار تومن به چایکاران از آن‌ها خواست که برگ سبز چای را برداشت نکنند تا تولید چای نداشته باشیم که اینکار فاتحه چای ایرانی را خواند این محصول را به روز سیاه نشاند.
براساس آمار‌ها تولید چای از حدود ۷۰ هزارتن در سال ۷۹ به کمتر از ۲۰ هزارتن در سال ۹۲ رسید و چایکاران به علت بالا بودن هزینه‌های تولید، پایین بودن بهای برگ سبز چای و ناکافی بودن تسهیلات ارزان قیمت برای بهزراعی باغ‌های خود را رها کردند.

تلاش‌ها برای رونق تولید چای
رییس سازمان چای می‌گوید: در سال‌های اخیر با حمایت دولت از صنعت چای تولید این نوشیدنی پر مصرف ایرانی به حدود ۳۰ هزارتن رسید و سطح بهره‌برداری باغ‌ها ۷ هزار هکتار افزایش یافت و به حدود ۲۲ هزار هکتار رسیده است.
حبیب جهانساز افزود: باید باغ‌های موجود چای را اصلاح و بهزراعی کنیم که نیاز به سرمایه گذاری‌های و تسهیلات ارزان قیمت دارد و باید در این زمینه دولت توجه ویژه‌ای به چای و چایکاری داشته باشد.

*نویسنده: مریم دورباش