۲ هزار بانوی کارآفرین زنجانی، عشق و اقتصاد را با همت و اراده به هم گره میزنند.
او یاد گرفته نقشه زندگی اش را چنان بکشد، که گره های نامیمون زندگی ، نتواند نقش را نقشه برآب کند .
آراسته خانم 50ساله داستان من، از آن دست زنانی هست، که ازکودکی روی پا خود ایستاده ، درپستی و بلندی زندگی خم به اَبرو نیاورده است.
.او می گوید : دوفرزند دختر و پسردارم ،همسرم کشاورزاست ،ازچند سال پیش که معلم به روستا آمد توانستم خواندن و نوشتم را بیاموزم ،احساس می کنم از وقتی می توانم بخوانم و بنویسم اعتماد بنفسم بالارفته است .
او با ریختن یک فنجان چای خوش رنگ ،ما را مهمان می کند و ادامه می دهد: بچه که بودم دوست داشتم ، مدرسه برم و معلم بشوم ،اما نشد، نه در روستا معلم بود و نه والدینم اجازه می دادند به مدرسه شبانه روزی بروم ، من و سه خواهرم درکناردامداری ،فرش هم می بافتیم ، در طول 17 سال که درخانه پدرم بودم ، دست کم 50 تخت فرش بافتم .
بهاردختر20 ساله آراسته خانم، تلاش های بی وقفه وفداکاری مادررا تحسین می کند.
بعدازگفتگو با آراسته خانم که آراستگی زندگی اش هم به آراستگی خانه اش هست به سمت زنبورستان می رویم .
زنبورستان، نماد اقتصاد مقاومتی در یک روستا
روستای سعید آباد در 45 کلیومتری زنجان است با 268 خانوار که پیشه شان کشاورزی و دامداری است .
آراسته خانم لباس مخصوص زنبورستان را می پوشد وما به خاطر وجود بیماری کرونا لباس نمی پوشیم و ترجیح می دهم ،با همان لباسهای خود وارد زنبورستان بزرگ خانم کارآفرین شوم .
زنبورستان در نزدیکی روستاست ،10 جوان جویای نام ، وردست آراسته خانم هستند که هم بیمه شدند وهم حقوق مکفی می گیرند ،ازهمه مهم ترکار یاد می گیرند .
اینجا اگر به سن باشد ،همه شاید بین 20 تا 30 سال داشته باشند ، البته درکنارشان خانواده آراسته هم پابه کارند .
کارآفرینی ،زن و مرد نمی شناسد
کارآفرینی سن و سال یا جنسیت نمیشناسد.هرفردی بهطور بالقوه میتواند کارآفرین باشد.
آراسته بانودرزمین دو هکتاریش با 4 کندو زنبورعسل، کارش روسال 1395 آغاز کرد، و حالا با همت واراده بی بدیلش 45 هزار کندو عسل دارد .
موسی محمدی ،همسر آراسته با تحسین همت والای همسرش می گوید: سالانه به طورمیانگین 2 و نیم تا 3 تن عسل برداشت می کنیم ،که درنوع خود بی نظیر است.
عسل ها روی دستمان نمی ماند
آقای محمدی می گوید: عسل تولیدی این زنبورستان بسیار با کیفیت است ،به طوری که بسیاری از همسایه ها و اهالی روستا مشتری دائمی ما هستند، ازشهر زنجان و شهرهای دیگرهم سفارش داریم .
او در خصوص عسل طبیعی و با کیفیت این چنین توضیح می دهد :عسل طبیعی به دلیل این که حرارت نمیبیند، حتما در بازه زمانی بین یک تا سه ماه شکرک میزند.تولید کنندگان به 90 درصد عسلهای موجود دربازار حرارت میدهند تا ازشکرک زدن آنها جلوگیری کنند، چون اکثر مردم با ویژگیهای عسل طبیعی آشنا نیستند و عسل شکرکزده خریداری نمیکنند.
موسی محمدی می گوید: عسل با کیفیت باید روان بوده و غلظت کمی داشته باشد. از آنجایی که قندهای موجود درعسل طبیعی کوچک مولکول هستند، اگر ظرف این عسل را کج بگیریم به راحتی از ظرف پایین سرازیرمیشود ،ولی عسلی که از خوراندن شکر به زنبور تولید شده باشد قندآن درشت ملکول است و غلیظ به نظر میرسد.
بعد از گفتگو با آقا موسی به همراه آراسته ،مشغول درست کردن دود شدیم ،دود زنبور را از کندو دور می کند ، تا بتوان عسل از کندو خارج کرد .
هنگام خارج کردن عسل ازشانه و موم ،هرزنبوری که روی شانه می افتاد ، آراسته به آرامی آن را برمی داشت و رها می کرد ،ومی گفت : این زنبورها برکت ورونق را به زندگی مان آوردند، علاقه ی عجیبی به آنها دارم ،نیش آنها برایمان نوش است .
تسهیلات خوداشتغالی، گامی مهم در کارآفرینی
خانم آراسته محمدی دوسال متوالی به عنوان کارآفرین برتر روستایی انتخاب شده است .
اوازتسهیلات خود اشتغالی می گوید: صندوق کارآفرینی امید تمرکز خود را بر روی اشتغالزایی روستاییان قرار داده تا نرخ بیکاری آنها را کاهش داده و به مشاغل روستایی رونق ببخشد.
آراسته خانم در هنگام خارج کردن عسل وریختن داخل دیگ بزرگ می گوید:50 میلیون تومان وام کم بهره ،با بازپرداخت بلند مدت ازصندوق کارآفرینی امید سال 97 دریافت کردیم ،که همان مبلغ، استارت طرح توسعه زنبورستان رو زد ،البته قصد داریم بعداز اتمام اقساطش مجدد از تسهیلات این صندوق برای توسعه اشتغالزایی بیشتر استفاده کنیم .
بعدازخداحافظی با کارآفرین خستگی ناپذیر ،اززنبورستان خارج می شوم،از دور روستا آرام است ،ازهر جنجال ، قیل و قال ، دود و دم رهایی دارد،انگاراینجا همه یارو یاور یکدیگرند .
یاد حرف آراسته افتادم که می گفت : سالانه کمک هزینه چند عروس درروستا را تقبل می کند، تا مالش تطهیرشود.
آدمهای اینجا به هم نزدیکترند ...
هنگام بازگشت ازروستای سعیدآباد ، تابلوی مرغداری نظرمان را جلب کرد ،نزدیکتر که شدیم ، نگهبان مرغداری با گشاده رویی گفت که صاحب کارخانه اینجا نیست .اگر سوالی دارید من نمی دانم ، آدرس منزل صاحب مرغداری را گرفتیم و به سمت روستای قارختلو رفتیم .(فاصله از روستایی سعید آباد سه کیلومتر)
بعداز 10دقیقه و کلی پرس وجو منزل فوزیه خانم را پیدا کردیم .
وقتی همت زنانه گُل میکند
روایت فوزیه اسماعیلی 65 ساله ؛ از بازتوانی تا کارآفرینی، شنیدنی است .
فوزیه مارا با آغوش باز می پذیرید ،وقتی خودمان را معرفی می کنیم .
وارد خانه روستایی و زیبایش شدیم .از یک دالان کوچک که رد می شدیم ، دو اتاق مهمان در سمت راست و چپ دالان بود ،که از گوشه پنجره آبی رنگ فرش های دست بافت خودنمایی می کرد و بافت زیبا ،خانه روستایی را دو چندان می کرد .
بعد از گذر از دالان به حیاط دل باز رسیدیم .در ته حیاط یه اتاق بزرگی بود که یک دارقالی حدود 12 متری داشت ،و نوه های کوچک و بزرگش آنجا به صف بودند ،به گفته خود نوه ها ،نه از روی اجبار، بلکه از روی ذوق و علاقه ،فرش می بافند.
فوزیه با معرفی نوه های شیطونش می گوید : دوپسر ودو دختر دارم که هرچهارتای آنها ازدواج کردند وفعلا 6 نوه دارم ، اینجا باهم زندگی می کنیم ،با هم کار می کنیم و باهم چرخ زندگی مان را می چرخانیم .
بعدازصرف چایی که صحبتم با فوزیه خانم گل انداخته بود گفت: غیر فرش بافی کار دیگری هم داریم ، معمولا بعدازظهرها عروس هام انجام می دهند .
به اتاق خیاطی رفتیم ، چند چرخ خیاطی و تعداد زیادی سرویس پارچه ای آشپزخانه دوخته شده ، در گوشه ای اتاق بود .
فوزیه می گوید: روزانه 5 دست ازاین سرویس ها درست می کنیم وآخرماه به دست مشتریها می رسانم ،حدود یک میلیون و500 هزارتومانی درآمد عاید عروس هایم می شود.
باوری که در قلب فوزیه جوانه زد .
فوزیه می گوید : دو سال پیش 20 تا جوجه از یک دوره گرد خریدم ، چند ماه بعد اون جوجه ها ، مرغ و خروس، جوانی شدند ازهمان مرغ هاو خروس ها ،حدود 10تا 20 جوجه کردند ، این روند تخم گذاری ودرآمدن جوجه ها ،جرقه، کارآفرینی زندگی ام زده شد .
ازهمان موقع به فکر، ایجاد یک واحد مرغداری افتادم ،بعدازکلی دوندگی کار اداری و مجوز و دریافت وام خود اشتغالی ،توانستم ،مرغداری را ایجاد کنم ،درزمینی که از پدرم به ارث رسیده بود .
به اتفاق فوزیه بانو زن توانمند روستایی ،راهی مرغداری شدیم .
اودرمسیرمرغداری ،ازتلاشهایش و موانعی که برسرایجاد مرغداری پیش رویش بود می گوید: بسیاراذیت شدم ؛سنگ اندازی می کردند ، اما ازبچگی یاد گرفتم که هرگز میدان را خالی نکنم .محکم ایستادم ،با خودم می گفتم ،تا این مرغداری را راه اندازی نکنم آرام و قرارنمی گیرم .
بعداز حدود10 دقیقه به مرغداری رسیدیم.
صفرتا صد ساختن مرغداری تا جوجه ریزی کاربزرگی است .
فوزیه می گوید:برای راه اندازی مرغداری کوچک فرقی نمی کند، که مرغ ها را در سالن یا انباری و یا باغچه پرورش دهید،همه این مکان ها باید مجهز به تجهیزاتی از قبیل، دانخوری، آبخوری، هیتر، رطوبت ساز، فن تهویه و لانه برای مرغ های تخم گذار باشد.
فوزیه می گوید:این سوله 6 عرض و 14متر طول دارد با12 هزار جوجه گوشتی .
اومی گوید: بعدازوزن گیری استاندارد ؛ 45 روزه جوجه ها روانه بازارمی شوند.
اوازدرآمد خود بسیارراضی است ، دراین دوسال خوب ،قلق کاردستش آمده است .
فوزیه خانم می گوید: دراین مرغداری ، برای 5 نفر به صورت مستقیم ،15 نفر به صورت غیر مستقیم شغل ایجاد شده است .
من فوزیه را زنی نام آور و نان آور دیدم ، زنی کارآفرین و موفق روستایی که در تحقق اقتصاد مقاومتی دریک روستای کوچک کاری می کند کارستان ؛ هم 6 جوان در مرغداریش مشغول به کار است ،هم توسعه روستا را به ارمغان می آورد .
فوزیه می گوید: مرغ ها بعداز رسیدن به وزن استاندارد، به کشتارها می فرستم /یکی از مشترهای دائمی بنده ، موسسه خیریه روزبه ،هتل ها ورستوارن های زنجان است .
بعدازخداحافظی با فوزیه خانم که نماد یک زن کارآفرین شکست ناپذیر است .
با خودم می اندیشم که مردان و زنان کارآفرین موفق زیادی دردنیا وجود دارند که با توجه به ایدههای ذهنیشان دست به عمل میزنند وزندگی مرفه و خوبی برای خود وسایرین ایجاد میکنند.
موسسه خیریه روزبه زنجان ،که یکی ازمشتری دائمی مرغداری فوزیه خانم است .
موسسه خیریه استاد روزبه زنجان، حامی زنان و خانواده های آسیب پذیربا هدف توانمندسازی ازطریق مهارت آموزی وحمایت دراردیبهشت 79 تاسیس شد .
فرح جمالی یک مادر،یک پزشک داروسازونخستین کارآفرین اجتماعی کشوروموسس موسسه روزبه زنجان است .
اومی گوید:اعتقاد دارم که نباید ماهی دهیم ،بلکه باید ماهی گیری را بیاموزیم .
دکترفرح جمالی می گوید: کارآفرین اجتماعی به این معنی است که در کنارایجاد اشتغال ،یک معضل اجتماعی هم حل شود .
اومی گوید: کمک به اقشارآسیب پذیرجامعه و ایجاد اشتغال در موسسه و خانه ،ازهدف های اصلی ایجاد این موسسه است.
.درحال حاضردر موسسه روزبه 120نفربه صورت مستقیم درزمینه خیاطی ومنسوجات بافتنی ،بسته بندی موادغذایی ، طبخ غذاهای گرم روزانه ، صنایع دستی مشغول به کار هستند .
فرح جمالی محوراولویت موسسه روزبه زنجان را ارائه آموزش های اشتغال محوراعلام می کند.
شاهزاده سوار بر اسب سفید، آرزوهای خود باشید
خانم دکترمی گوید: زنان ایران زمین ازدیرباز نقش ویژهای درمدیریت اقتصادی خانه، خانواده و تنظیم دخل و خرجشان داشته اند.
او می گوید: همواره به مددجویان می گویم ،شاهزاده سوار بر اسب سفید، آرزوهای خود باشید.
ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است
مریم رضایی 35 ساله با دست گلی به دیدارخانم دکتر آمده است ،می گوید: برای تشکر و قدردانی آمدم،وخود را مدیون راهنمایی ومساعدت خانم دکتر می دانم .
فرصتی شد با او وارد گفتگو شوم .
مریم سر آشپز می گوید :به علت از کار افتادگی همسرم و مشکل مالی که برایمان پیش آمد ،درموسسه روزبه زنجان مشغول به کارشدم .4 سال در موسسه ، فوت وفن راه اندازی یک کسب و کارخانگی را آموختم از همه مهمتر اعتماد بنفس پیداکردم .
او درحالی که بغض راه گلویش را بسته می گوید:بعداز مدتی کاردرموسسه تصمیم گرفتم ،مستقل شوم .توانستم با معرفی برخی از دوستان ،وام خود اشتغالی بگیرم وپارکینیگ منزل استجاری روتبدیل به یک آشپزخانه کردم .
مریم می گوید: اول کار، دست تنها بودم و دخترم که دانشجوست ،همراهی ام کرد.
او می گوید:بعداز مدتی با استقبال شهروندان ازغذای خانگی ،چند نفربه جمع ما اضافه شد ،اکنون یک واحد بزرگ را اجاره کردم ،خداروشکرراضی ام به رضای خدا .
مریم می گوید:من هرگز فراموش نمی کنم ،شعارموسسه روزبه را، ماهی گیری را بیاموزیم ،عادت ماهی گرفتن از دست دیگری را باید ترک کرد .
اشتغال 731 بانوی زنجانی در شرکت شهرکهای صنعتی
مدیر عامل شرکت ،شهرک های صنعتی استان زنجان می گوید: بانوان کارآفرین 211 واحد تولیدی و صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی استان راه اندازی کردند .
عباسی میگوید:بانوان درشهرک های صنعتی استان در حوزه های شیمیایی ،نساجی ،خدماتی ،فلزی،برق الکترونیک ،سلولزی و صادرات فعالیت می کنند .
او میافزاید :برای توسعه مشاغل خانگی هم تسهیلات حمایتی ویژه به بانوان کارآفرین در شهرکهای صنعتی استان پرداخت میشود.
همت بانوان زنجانی برای رونق تولید
جعفری رئیس جهاد دانشگاهی استان زنجان هم ازآموزشها درچهاررسته شغلی قالیبافی، فیروزهکوبی وقلمزنی روی مس درجهاد دانشگاهی استان به منظور توانمندی سازی بانوان برای ورودبه بازارکار خبر می دهد .
با اجرای طرح ملی توسعه مشاغل خانگی درکشور ،ثبتنام از متقاضیان راهاندازی کسب و کارهای خانگی در استان توسط جهاددانشگاهی زنجان با ظرفیت ۱۸۰۰ نفر کلید خورده است .
ایجاد بانک اطلاعاتی از بانوان فعال در عرصه تجارت و تولید
رئیس کانون زنان بازرگان استان زنجان هم می گوید:حمایتهای علمی، تخصصی، مشاورهای و حقوقی از زنان تولیدکننده و بازرگان در دستور کار کانون زنان اتاق بازرگانی استان است.
حسنی می گوید:بانک اطلاعاتی از بانوان فعال در عرصه تجارت و تولید در استان تشکیل می شود تا با شناسایی فعالان دارای ایده و علاقهمند به تجارت این عرصه بتوانیم گامهای عملیاتی در حمایت و تشویق آنها، رفع موانع کسب و کار و تجارت، اطلاعرسانی سمینارها، نمایشگاهها و جشنوارههای مرتبط برداشته شود.
موانع پیش روی کارآفرینی واستارتاپ ها
استاد دانشگاه ومشاور کسبوکارو کارآفرینی درمصاحبه با دنیای اقتصاد، سه عامل را بهعنوان موانع مهم محیطی درحوزه محیط کسب وکار و کارآفرینی در کشور نام برده است: نخست ،نهادسازی در حوزه کارآفرینی.دوم باور کارآفرینی ونکته سوم نبود یک قانون جامع کارآفرینی است.
دکتر مسلم خانی می گوید: اگر ایمان و اعتقاد به اینکه گره اشتغال کشورازمسیرکارآفرینی حل میشود به وجود نیامده و بنابراین کارآفرینی را بهعنوان امری زینتالمجلس در برنامهریزیها مینگرند.
او می گوید: مقررات دست و پاگير اداري، توقف به خاطر حفظ استانداردها، خانواده و نگرش جامعه به کار، نداشتن توجه لازم به کارآفريني و توليد، نبود روحيه کار گروهي، نبود آموزش کافی و بیمه ،مالیات از دیگر موانع کارآفريني در ايران است .
کارشناسان حوزه کسب و کارو استارتاپ ها معتقدند:افزایش خدمات دولتی از قبیل تسهیلات بلندمدت و یا ارائه زمین ارزان قیمت برای زنان برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی آنها،حمایت ازمحققین زن در بخش های پژوهش ، فناوری وفرهنگ سازی برای حضور درعرصه های اجتماعی و تلاش درمشارکت دادن هرچه بیشتر آنان درفعالیت کارآفرینی می تواند زنان کارآفرین را دراقتصاد پررنگ تر کند، اما کانون گرم خانواده نباید تحت الشعاع اشتغال آنها قرار گیرد.
كارآفرینی نیازمند حمایت است
۹۰۰ نفر از هم استانیها از طریق تسهیلات صندوق کارآفرینی امید استان زنجان برای خود شغل ایجاد کردند.
برای اشتغال این تعداد از زنجانیها ۸۳۸ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است.
مدیرصندوق کارآفرینی امید استان زنجان، صندوق کارآفرینی امید، به عنوان نهاد حمایتی وتنها موسسه مالی تخصصی است که در حوزه اشتغال بویژه کسب و کارهای خرد فعالیت میکند.
عبداللهی این صندوق را تنها موسسه مالی در حوزه اشتغال می داند و می گوید: این صندوق حامی کسب و کارهای خرد و کوچک، توسعه زنجیره های تولید، توزیع و فروش محصولات، فعالیت و تولیدات شرکت های دانش بنیان، صندوق های خرد محلی زنان روستایی، توسعه تولید صنایع دستی، گردشگری و بوم گردی در استان به شمار می رود.
مدیر صندوق کارآفرینی استان زنجان گفت: از زمان (۱۳۹۷) اجرای طرح اشتغال در حوزه روستایی تاکنون برای یک هزار و ۱۷۰ نفر با پرداخت بیش از ۹۶۶ میلیارد رال، وام شغل ایجاد شده است.
زن، کارآفرینی، تاب آوری، اقتصاد مقاومتی
امروز زنان ایرانی همه جا از خانه تا مزرعه، ازمجامع بین المللی تا میادین ورزشی، از هیات دولت تا کرسی دانشگاه، از حوزه نشر و تألیف تا رسانه ها و از حوزه هنرتا فرهنگ حضور دارند.
حال با خود می اندیشم آراسته ،فوزیه ، فرح جمالی و مریم بانو نمونه ای از بانوان خودباوراین خطه هستند که توانستند وارد کارستان ابتکار و نوآوری شوند با وجود سنگ اندازی ها و موانع بزرگ.
گزارش مکتوب از مریم محمدی خبرگزاری صداوسیما –زنجان