بیماری دیابت علاوه بر علائم آشکار علائم پنهانی هم دارد که باید از آن آگاه شوید.
آیا ممکن است دیابت نوع دوم داشته باشید، اما ندانید؟ تقریبا ۹ درصد از آمریکاییها دیابت نوع دوم دارند و حدود ۲۵ درصدشان این موضوع را نمیدانند. آمار مبتلایان به پیش دیابت نیز بالاست. تقریبا ۳۰ درصد از آمریکاییها پیش دیابت دارند و ۸۴ درصدشان ناآگاهند. ضمنا تعداد افرادی که هر دو عارضه را دارند رو به افزایش است و دلیل احتمالی آن را میتواند افزایش آمار چاقی دانست.
علائم پیش دیابت و دیابت خفیف نوع دوم نامحسوساند
ما در مورد دیابت نوع دوم زیاد شنیدهایم، اما در مورد پیش دیابت کمتر میدانیم؛ عارضهای که در آن سطح گلوکز خون بالاتر از حد نرمال است، اما هنوز در رِنج دیابتیک قرار نمیگیرد. اما دچار پیشدیابت باشید، ریسک ابتلا به دیابت نوع دومتان طی دو سه سال آینده به میزان چشمگیری بالاست، مگر اینکه تغییراتی در سبک زندگیتان ایجاد نمایید تا این ریسک را کاهش دهید.
درمان پیش دیابت که به آن مقاومت به انسولین هم میگویند از طریق تغییراتی در سبک زندگی مانند اصلاح رژیم غذایی، کاهش وزن و ورزش امکانپذیر است، اما اول باید بدانید که به این عارضه دچارید! دیابت خفیف نوع دوم نیز ممکن است با تغییرات در سبک زندگی درمان شدنی باشد، خصوصا با کاهش وزن.
دیابت نوع دوم و پیش دیابت میتوانند از جهت علامتدار بودن یا بیعلامت بودن بیماریهای خاموش محسوب شوند، اما بر اساس چگونگی آسیبهایی که به بدن انسان میزنند ابدا خاموش نیستند! دیابت نوع دوم به مرور زمان میتواند تقریبا به هر عضوی از بدن آسیب بزند، خصوصا کلیهها، رگها، قلب و شبکیه چشم. مطالعات نشان میدهند آسیب وارد بر رگهای خونی حتی در مرحله پیش دیابت هم میتواند رخ دهد.
احتمالا با شایعترین علامتهای دیابت یعنی تکرر ادرار، افزایش احساس تشنگی، گرسنگی و خستگی آشنا هستید. اینها مشهودترین نشانههایی هستند که آگاهتان میکنند چیزی درست کار نمیکند. اما دیابت میتواند علائم زیرکانهتری هم داشته باشد که شما آنها را ناشی از علتهای دیگری مثلا زیاد کار کردن و خوب نخوابیدن بدانید. در این مطلب نگاهی میکنیم به این علائم که باید در موردشان مطلع باشید.
گزگز پاها
دیابت حتی دیابت خفیف که علامت بارزی ندارد میتواند به صورت خاموش به عصبهای محیطی آسیب بزند. آسیب عصبی ناشی از دیابت در پاها شایعتر است که البته دستها نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند. علاوه بر گزگز ممکن است بیحسی و درد و ضعف و عدم تعادل را نیز تجربه کنید.
نوروپاتی دیابتیک چقدر شایع است؟ از هر ۱۰ نفری که دیابت دارند، ۷ نفر به نوروپاتی یا آسیب عصبی دچار میشوند. در برخی از افراد، این اتفاق میتواند اولین علامت باشد که اگر نادیده گرفته شود میتواند به از دست دادن حس در پاها و حتی مشکل در راه رفتن منجر شود.
دیابت، معمولترین علت نوروپاتی اعصاب محیطی است، اما علتهای دیگری هم میتوانند وجود داشته باشند، مانند کمبود مواد مغذی، مصرف دارو، سموم، شیمی درمانی سرطان و .... به هر حال نوروپاتی علامتی است که حتما باید بررسی شود. اگر متوجه شدید دیابت دلیل نوروپاتی شماست میتوانید با کنترل قند خون یا متوقف کردن آسیب عصبی، علائم را بهبود ببخشید.
وقتی سطح قند خونتان بالاست ممکن است دچار احساس خستگی، مه مغزی و مشکل در دقت و تمرکز شوید و این اتفاقها در مرحله اولیه دیابت هم میتوانند رخ دهند. چرا دیابت موجب چنین علائمی میشود؟ در دیابت، گلوکز خون به سختی میتواند وارد سلولها شود. مغز دچار کمبود گلوکز میشود و شما احساس خواب آلودگی و خستگی و گیجی و ناکارآمدی میکنید
التیام کُند زخمها
یکی دیگر از پپامدهای دیابت این است که توانایی بدن برای ترمیم زخمها را کاهش میدهد. حتی زخمهای جزئی هم ممکن است به زمان طولانی برای التیام نیاز داشته باشند و همین باعث میشود در معرض عفونت ثانویه قرار بگیرید. دیابت به رگهای حامل اکسیژن و مواد مغذی و دیگر فاکتورهای دخیل در التیام آسیب وارد مینماید؛ بنابراین زخم به کُندی خوب میشود و این احتمال را ایجاد میکند که یک زخم جزئی عفونی شود.
اگر اخیرا سابقهی عفونت زخم را دارید یا متوجه شدهاید مدتی است زخمهایتان دیر خوب میشوند، به پزشک مراجعه کنید و یک آزمایش خون بدهید. دیابت یکی از شایعترین علتهای قطع پا در دنیاست که از دیر خوب شدن یک زخم شروع میشود. پاها به دلیل آسیب عصبی ناشی از دیابت در معرض ابتلا به زخم دیابتیک هستند. در اثر آسیب عصب حس خود را از دست میدهید و متوجه نمیشوید زخم یا بریدگی دارید تا زمانی که به مرحلهی پیشرفته میرسد.
خارش یا عفونتهای قارچی مکرر
خارش و قرمزی میتواند علامت عفونت قارچی باشد. افرادی که دیابت دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای قارچیاند. این قارچها روی پوست بیشتر افراد زندگی میکنند، اما در افرا سالم کمتر ممکن است زیاده از حد رشد کنند و باعث عفونت شوند. خیلی از دیابتیها دچار عفونتهای قارچی مکرر میشوند و نمیدانند دیابت دارند. قسمتهایی از بدن که بیشتر در معرض عفونت قارچیاند شامل واژن و بافتهای اطراف و قسمتهای مرطوب بدن مثلا در تاخوردگیهای پوست میشوند. هر وقت متوجه شدید مکررا به عفونت قارچی دچار میشوید به پزشک مشورت کرده و وضعیت قند خونتان را چک کنید.
تاری دید
دیابت به شبکیه چشم در پشت چشمها آسیب میزند. شبکیه انتقال دهندهی سیگنالهای نور به مغز است. این اتفاق میتواند منجر به عارضهای به نام رتینوپاتی دیابتی شود که علت معمول از دست دادن بینایی در افراد دیابتی است. بالا بودن قند خون میتواند در پشت عدسیهای محافظی که چشمها را میپوشانند نیز التهاب ایجاد نماید و باعث تاری دید شود. اگر مشکل بینایی دارید حتما به پزشک مراجعه کرده و این مسئله را مطرح کنید.
خستگی و مه مغزی
وقتی سطح قند خونتان بالاست ممکن است دچار احساس خستگی، مه مغزی و مشکل در دقت و تمرکز شوید و این اتفاقها در مرحله اولیه دیابت هم میتوانند رخ دهند. چرا دیابت موجب چنین علائمی میشود؟ در دیابت، گلوکز خون به سختی میتواند وارد سلولها شود. مغز دچار کمبود گلوکز میشود و شما احساس خواب آلودگی و خستگی و گیجی و ناکارآمدی میکنید. مشکل در به خاطر سپردن چیزها نیز میتواند از علائم اولیه دیابت باشد.
کلام پایانی
دیابت بیماری است که خیلی از افراد نمیدانند به آن مبتلا هستند. نسبت به پنج علامت گفته شده در دیابت خاموش آگاه باشید و اگر با آنها روبرو هستید به پزشک مراجعه کنید. سطح کنترل نشدهی گلوکز خون میتواند به هر عضوی از بدن آسیب بزند.
پس آگاه و سریعالعمل باشید! ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی میتواند ریسک دیابت نوع دوم را کاهش دهد؛ اما هر چه زودتر متوجه شوید و سطح قند خونتان را تحت کنترل بگیرید، آسیبهای بلندمدت کمتری خواهید دید.