نکاتی درباره خرید خودرو دست دوم

به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، خرید یک خودروی دست دوم، شبیه هندوانه سربسته‌ای است که به لحاظ فنی باید خیلی دقت کرد. در مراحل بعدی نیز تنظیم قولنامه، تعویض پلاک و تنظیم سند قرار دارد که در آن‌ها هم مراحل اجرایی و حقوقی قابل اعتنایی وجود دارد. اگر قصد خرید خودروی دست دوم را دارید.

خرید خودرو دست دوم
قبل از هر چیز بهتر است به چند مزیت و عیب خودروی دست دوم اشاره کنیم. خرید خودروی دست دوم، غیر از قیمت پایین‌تر آن، چند حسن دارد.

اولین حسن آن، هزینه بیمه کمتر است. به عنوان مثال بیمه یک پراید کارکرده تمیز، ممکن است تنها در حدود ۵۰۰ هزار تومان باشد که در مقایسه با بیمه مدل‌های بالاتر، کاملاً به صرفه است. از طرف دیگر خودرو‌های کارکرده، در اصطلاح افت قیمت از مرحله دست اول به بعد را طی کرده که همین موضوع باعث می‌شود برای خرید آن هزینه نسبتاً کمتری بپردازید.

قدرت انتخاب و چانه زنی بیشتر نیز سومین نکته مثبت خرید یک خودروی دست دوم است. اما از طرف دیگر، باید توجه داشته باشید که عمده‌ترین عیب خرید یک خودروی دست دوم، تاریخچه پنهان آن هاست.

یکی از فعالان بازار، در گفتگو با دخل و خرج، توصیه اکید می‌کند که در مراحل اولیه توافق با فروشنده خودروی دست دوم، خیلی ارزش دارد که معامله را به شرط بازدید کارشناس بدنه و موتور انجام دهید.

این کار، تا حد زیادی شما را از سابقه خودرو مطمئن می‌کند. کارشناسان رنگ و بدنه خودرو با دریافت هزینه ای، به شما دقیقاً می‌گویند که آیا بدنه خودرو دارای رنگ اولیه است یا در اثر ضربه، رنگ شدگی دارد.

همچنین قسمت‌های پنهان از دید مانند شاسی، آیا ایرادی دارند یا خیر؟ به عنوان مثال در مراجعه میدانی دخل و خرج در فرایند فروش یک خودروی پی کی معلوم شد که شاسی خودرو دچار پارگی جزئی شده است.

موضوعی که حتی مالک خودرو از آن بی اطلاع بود. وی صادقانه تاکید می‌کرد که خودرو تصادف از جلو نداشته و به احتمال زیاد، این نقیصه در اثر عبور از جا‌هایی همچون پل‌های کوچک پیاده رو و برخورد کف خودرو با خیابان به وجود آمده است.

خرید خودروی دست دوم معایب دیگری هم دارد که از آن جمله می‌توان به احتمال اتمام دوره گارانتی خودرو و محدودیت احتمالی تامین قطعات (برای خودرو‌های مدل پایین یا از رده خارج) اشاره کرد.

جست وجوی خودروی دست دوم
امروزه جست وجوی خودروی دست دوم کار ساده‌ای است. مطمئن‌ترین گزینه آگهی‌ها و نیازمندی‌های روزنامه هاست. مراجعه به بنگاه‌های خرید و فروش خودرو نیز راه دیگر برای خرید خودروی دست دوم است.

البته با توسعه وب سایت ها، اپلیکیشن‌ها و کانال‌های اطلاع رسانی مجازی، می‌توان از طریق مجازی نیز برای خرید خودروی دست دوم اقدام کرد.

با این حال باید بدانید که به عنوان مثال خرید از مراکزی همچون نمایشگاه‌های خودروی عضو اتحادیه مربوط، رسمی ترین، مطمئن‌ترین و کم دردسرترین راه است.

این که می‌گوییم مطمئن ترین، به خاطر این است که به اصالت مالکیت خودرویی که از این مراکز می‌خرید، می‌توانید اطمینان داشته باشید. البته باید اذعان کرد که هزینه‌های شما مقداری بالاتر خواهد رفت.

جمعه بازار‌های خودرو نیز در برخی شهر‌ها همچون مشهد، محل اجتماع فروشندگان و خریداران خودرو در یک مکان است که می‌تواند به شما در جست وجوی راحت‌تر خودروی مد نظرتان کمک کند. در این مراکز، کار‌هایی از قبیل کارشناسی خودرو نیز انجام می‌شود.

راه‌هایی برای کاهش بیم و تردید‌های قیمتی
معمولاً خریداران خودروی دست دوم در خصوص واقعی بودن قیمت این خودرو‌ها دچار تردید می‌شوند. در این زمینه بهترین راه، مراجعه به مراکز کارشناسی است. جدول روبه رو، مراحل تست‌های کارشناسی خودرو را نشان می‌دهد.

طبیعی است که انجام این مراحل بسته به نوع و مدل خودرو، متفاوت خواهد بود.

اما غیر از مراجعه به مراکز کارشناسی رنگ و بدنه و موتور، سایت‌هایی وجود دارند که می‌توانند شمایی کلی از قیمت خودرو را با لحاظ کردن فاکتور‌هایی از قبیل سال ساخت، میزان کارکرد، میزان رنگ شدگی، میزان بیمه و میزان تخفیف بیمه به شما بدهند.

با جست وجویی در اینترنت می‌توانید این سایت‌ها را پیدا کنید و قیمت خودرویی را که به شما پیشنهاد شده است، با آن‌ها بسنجید.

البته این روزها، به نظر می‌رسد قیمت پیشنهادی مالکان خودرو از قیمت‌های کارشناسی فاصله گرفته است. به عنوان مثال، یکی از مراجعان به جمعه بازار مشهد، در گفتگو با دخل و خرج اظهار کرد که مالک یک خودروی پراید، قیمت پیشنهادی خود را چندین میلیون بالاتر از قیمت کارشناسی بیان کرده است.

در هر حال از منظر اقتصادی باید ریشه این رفتار فروشندگان در بازار خودروی دست دوم را شکل گیری توهم غیر واقعی قیمتی دانست. موضوعی که این روز‌ها بازار خودرو را تا حدی قفل کرده است.

کارشناسان بازار معتقدند که این قیمت‌های غیر منطقی تا چندی بعد، فروخواهد نشست.

تنظیم قولنامه و ۵ نکته مهم
قولنامه اولین اقدام ضروری پس از موافقت اولیه برای خرید یک خودروی دست دوم است. یعنی بعد از این که به هر نحو برای خرید خودرو رضایت اولیه کسب کردید، باید حتماً به تنظیم قولنامه اقدام کنید.

در مفاد قولنامه باید به مواردی از جمله نکات زیر اشاره شود:

*مشخصات کامل و جامع خودروی خریداری شده از جمله رنگ، مدل، دوگانه سوز بودن یا فقط بنزینی بودن خودرو، وسایل موجود در خودرو و …

*قیمت تمام شده خودرو که خریدار پرداخت می‌کند.

*زمان تحویل دادن خودرو از طرف فروشنده به همراه مدارکی مانند (بیمه شخص ثالث، کارت سوخت و …)

*زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو

*مسئولیت و تکلیف فروشنده به مواردی مانند پرداخت بدهی‌ها و جریمه‌ها و عوارض سالانه شهرداری

*تعیین زمان برای حضور و مراجعه دو طرف در دفتر خانه

*دیگر مواردی که برای به پایان رساندن قرارداد نیاز است.

تنظیم قولنامه خرید خودرو
از سوی دیگر باید توجه داشت که انجام مراحل حقوقی به خصوص برای خرید خودروی دست دوم، بسیار حساس و دقیق است. به طوری که وجود هر گونه ایراد یا مسئله ممکن است شما را با مشکل مواجه کند. برای همین، کارشناسان حقوقی توصیه می‌کنند که برای پیشگیری از این مشکلات بهتر است:

۱- معامله در بنگاه‌های معتبر و دارای تابلوی اتحادیه و جواز کسب انجام شود.

۲- تمام مدارک از قبیل اصل سند، کارت خودرو، کارت سوخت، گواهی عدم خلافی که تاریخ یک روز قبل از معامله را داشته باشد، تصویر قولنامه‌های قبلی، فرم وکالت تعویض پلاک، معاینه فنی به تاریخ یک روز قبل از معامله هنگام تنظیم قرارداد، مبایعه نامه از فروشنده دریافت شده و به خریدار تحویل داده شود.

۳- مبلغی (بسته به نوع خودروی معامله) از کل مبلغ معامله تا اتمام مراحل معامله و تنظیم سند نزد خریدار باقی بماند تا بتواند ریسک‌هایی از قبیل به پایان نرسیدن قرارداد از سوی فروشنده و نیز تسویه برخی بدهکاری‌های قانونی فروشنده خودرو نظیر خلافی و … را پوشش دهد.

۴- اگر خودروی خود را امانت برای فروش نزد بنگاه یا نمایشگاه می‌گذارید دقت کنید تاریخ و کیلومتر طی شده خودرو را هنگام تحویل خودرو به بنگاه رسید کنید و با مهر و امضای بنگاه نزد خود نگه دارید.

۵- هنگام معاوضه دو خودرو همیشه دو قولنامه یا مبایعه‌نامه جدا برای این‌کار تنظیم کنید تا در صورت انجام نشدن تعهدات یک طرف، طرف دیگر مشکلی نداشته باشد.
تعویض پلاک
پس از تنظیم قرارداد خصوصی میان فروشنده و خریدار، اولین مرحله برای معامله خودرو این است که طرفین (خریدار و فروشنده) به مراکز تعویض پلاک مراجعه و با تحویل مدارک و مستندات، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای صاحب جدید خودرو کنند.

به طور کلی می‌توان سه مرحله کلی را برای تعویض پلاک در نظر گرفت:

*تایید اصالت خودرو
تسویه وجوه قانونی شامل خلافی
* تعویض فیزیکی پلاک
از نگاهی نزدیک تر، آن چه در مرکز تعویض پلاک با آن مواجه خواهید شد، تقریباً به صورت زیر است:
۱- پرداخت ورودی پارکینگ مرکز تعویض پلاک و دریافت برگه نوبت دهی
۲- مراجعه به غرفه مد نظر در ساختمان اداری طبق شماره برگه ورودی و دریافت پوشه مدارک
۳- گذاشتن مدارک مورد نیاز (که در ادامه آمده است) در پوشه و ارائه به کارشناس حقوقی غرفه مربوط جهت بررسی نهایی
۴- دریافت کاغذ مربوط به بازدید خودرو که افسر حاضر در تعویض پلاک در آن جا خودروی شما را دیده و آن را تایید می‌کند
۵- دریافت کاغذی برای پرداخت خلافی خودرو و پرداخت آن توسط دستگاه POS مرکز تعویض پلاک
۶- واریز وجه تعویض پلاک برابر تعرفه
۷- پس از تایید نقل و انتقال و سند مالکیت (برگ سبز خودرو)، برگه‌ای برای فک پلاک دریافت می‌کنید و پس از آن پلاک قدیم را تحویل انبار پلاک داده و پلاک جدید دریافت می‌کنید.
۸- برای خروج از پارکینگ، پس از نصب پلاک، برگه ورودی را تحویل داده و خارج می‌شوید.

مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو
موارد فوق، مراحل اجرایی تعویض پلاک بود. با این حال در صورتی که مدارک را همراه خود داشته باشید، این مراحل به اندازه کافی شفاف هستند که در مرکز تعویض پلاک دچار سردرگمی نشوید.

اما قبل از رفتن به مرکز تعویض پلاک خودرو، مدارک زیر که شامل مدارک خریدار و فروشنده است، باید تهیه شود. (البته برخی از موارد فوق، مانند معاینه فنی توافقی بوده و ممکن است خریدار یا فروشنده آن‌ها را تهیه کنند.)

مدارک فروشنده خودرو
*اصل سند فروش کارخانه سازنده (تولیدداخل)
*اصل کارت شناسایی وسیله نقلیه
*اصل سند مالکیت وسیله نقلیه که توسط ناجا صادرشده است
*اصل شناسنامه جدید یا کارت ملی متعاملین یا نمایندگان قانونی آن‌ها
*حضورفروشنده وخریداریانماینده قانونی آن‌ها
*ارائه برگ عدم خلافی
*ارائه اصل فیش پرداخت بهای پلاک براساس تعرفه و نیز رسید بانکی *هزینه نقل و انتقال خودرو و هزینه پست جهت ارسال کارت مشخصات خودرو

مدارک خریدار خودرو
*شناسنامه، کارت ملی یا سند احراز هویت
*قبض آب، برق و گاز که حاکی از محل احراز سکونت باشد
*ارائه اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر
*ارائه اصل کارت معاینه فنی معتبر (خودرو‌های شخصی و دولتی که بیش از چهار سال از مدل آن سپری شده باشد و خودرو‌های عمومی که بیش از یک سال از مدل آن‌ها سپری شده باشد)

هزینه تعویض پلاک خودرو
در مجموع می‌توان گفت اصل هزینه تعویض پلاک بر عهده خریدار است و طبق پرس و جو‌های میدانی، این هزینه در مجموع هزینه تعویض پلاک، هزینه پست کارت مشخصات خودرو به خریدار و هزینه نقل و انتقال خودرو رقمی در حدود ۱۵۰ هزار تومان است. همچنین برخی هزینه‌های دیگر مانند پرداخت خلافی خودرو، عوارض سالیانه شهرداری و هزینه انتقال سند با فروشنده است.

نکات مهم در هنگام تعویض پلاک
۱- در هنگام صدور برگه سبز خریدار باید هزینه‌ای برای صدور کارت خودرو و همچنین پست بپردازد که این مبلغ تنها از طریق کارت بانکی قابل پرداخت است؛ بنابراین در زمان مراجعه به مراکز تعویض پلاک حتما کارت بانکی حاوی پول همراه داشته باشید.
۲- در زمان تعویض پلاک نیازی به تسویه حساب عوارض شهرداری وجود ندارد.
۳- خلافی خودرو از طریق دستگاه POS موجود در مرکز تعویض پلاک پرداخت می‌شود. این دستگاه‌ها مجهز به بارکد خوان هستند؛ بنابراین نیازی به تسویه خلافی پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک وجود ندارد.
۴-به گزارش همراه مکانیک، زوج یا فرد بودن پلاک به هیچ عنوان انتخابی نیست و کاملا به صورت تصادفی است.

انتقال سند خودرو
اگر چه راهنمایی و رانندگی، برگ سبزی را که در مراکز تعویض پلاک صادر می‌شود، به عنوان سند مالکیت خودرو می‌شناسد، اما با در نظر گرفتن برخی مسائل حقوقی، در نهایت بهتر است انتقال مالکیت خودرو را تا انتهای مرحله انتقال سند نیز انجام دهید تا دچار دردسر‌های احتمالی بعدی نشوید.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، برای این کار و بعد از انجام تعویض پلاک خودرو، باید هر دو طرف معامله یعنی هم خریدار و هم فروشنده به دفتر خانه مراجعه و سند قطعی خودرو را تنظیم کنند. برای تنظیم کردن انتقال سند خودرو مدارکی باید آماده باشد.

این مدارک عبارتند از:
*برگ سبز جدید یعنی شناسه خودرو و تاییدیه انتقال خودرو یعنی صادره در مرکز تعویض پلاک خودرو
*اصل مدارک شناسایی خریدار و فروشنده
*برگه کمپانی که به آن بنچاق قبلی نیز گفته می‌شود که به نام فروشنده است.
*بیمه نامه شخص ثالث
*کارت سوخت خودرو
*برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری
*همچنین در خرید و فروش خودرو‌های وکالتی، باید دفتر خانه مهلت تعویض پلاک خودرو را در وکالت نامه‌ای که تنظیم شده است، درج کند.

هزینه‌های متغیر انتقال سند
هزینه‌های ناشی از انتقال سند خودرو در دفتر خانه‌های تمام کشور برابر است. زیرا آن‌ها را براساس جداول مالیاتی تنظیم می‌کنند. هزینه‌های انتقال سند خودرو شامل دو بخش است:

هزینه حق الثبت و مالیات نقل و انتقال که مخصوص دولت است و هزینه حق التحریر که مخصوص دفترخانه است.

این هزینه‌ها برای هر خودرویی با مدل‌های متفاوت یکسان نیست. همچنین هزینه‌ای که برای دولت است، از طرف فروشنده باید پرداخت شود.

اما هزینه‌ای که مخصوص دفتر خانه است بر عهده هر دو طرف است، مگر در شرایطی که خریدار و فروشنده بر خلاف شرایط گفته شده توافق کرده باشند.

منبع: وب سایت خبرگزاری دانشجو