«بام اندود» یکی از آیینهای قدیمی مردم خراسان جنوبی است که در این آیین همزمان با فصل سرما و با خواندن موسیقیهای سنتی مردم نسبت به گل کردن بام خانههای خود اقدام میکنند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان جنوبی، بام اندود نامی است که از ۱۰۰سال پیش بر تلاش انسانها برای حفاظت از سقف پناهگاه و مسکن خود در برابر باران و برف گذاشته شده است.
بام اندود یکی از رسوم قدیمی مردم خراسان جنوبی است که بیشتر جنبه عمرانی دارد و بام اندود کردن بیشتر در منازل سنتی و قدیمی انجام میشود.
در گذشته خبری از خانههای جدید و پشت بامهای سیمانی و ایزوگام نبود و جنس خانهها و سقف از خشت و گل و کاه بود و اندود کردن پشت بام با کاه، گل و آب انجام میشد که البته امروز نیز در بعضی خانههای قدیمی و گلی این روش مشاهده میشود.
گل کردن پشت بام برای جلوگیری از نفوذ آب باران به ساختمان را در گویش محلی «بام اندود» مینامند و برای اجرای آن از مصالحی همچون خاک رس، کاه، گل و در بعضی از نقاط از خاکستر استفاده میکنند، اما مصالح اصلی آن آب، کاه و خاک است.
در این مراسم چند روز مانده به شروع فصل بارندگی اهالی برای بام اندود کردن منازل خود برنامه ریزی میکردند و این کار هم اکنون در روستاهایی که بیشتر منازل آن خشت و گلی است، رونق دارد.
در این روش از چند روز قبل گل مخصوص که از خاک رس تهیه میشود را با کاه دانه درشت مخلوط کرده و روز بعد همه بیل به دست کار را با ذکر و یاد خداوند آغاز میکنند.
البته خواندن موسیقی و شعرهای خاص و هماهنگی در کارها آیین بام اندود خراسان جنوبی را نسبت به سایر استانها متمایز کرده است.
انجام عمل بام اندود که به منزله ایزوگام کردن بام منازل است، از سنتهای قدیمی مردم کویر است که حتی در تابستان نیز، مانع ورود گرمای شدید به خانه شده و منازل را سرد نگه میدارد. سنتی که مفهومی بزرگ از همدلی را در خود دارد.