انحصارشکنی ثمره خودکفایی...

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز اراک، داستان از آنجا شروع می شود که در یکی دو سال اخیر کمبود ذرت و سویا و انحصار آن در دست یک وارد کننده خاص سبب بروز مشکلات فراوانی برای کارخانه های تامین خوراک طیور واحدهای کوچک و بزرگ مرغداری در سراسر کشور و به ویژه در استان مرکزی می شود.
تولید کنندگان صنعت مرغ و تولید خوراک طیور کشور می گویند: در این صنعت باید همه چیز را به جان خرید؛ این بدان معناست که شب دراز است و قلندر بیدار و در عین حال مسیر رسیدن به هدف و قله شکوفایی این صنعت پویا سخت گذر و پرخطر است.
ولی اکنون با همه فشارهای وارد شده به پیکر صنعت مرغ کشور از سوی رانت ها و انحصارگران داخلی هنوز هم هستند معدود کارخانه هایی که با چنگ و دندان برای بقای خود و کمک به اقتصاد کشور مقاومت می کنند و با همه تلاش خود سعی می کنند چرخ تولید از حرکت بازنماند.
تولید خوراک طیور تنها با نصف ظرفیت...
اما از سوی دیگر متاسفانه بیشمارند واحدهای تولید مرغ کشور که تحت فشار دلالان سودجو کمر خم کرده و به ورطه نابودی افتاده اند.
اکنون 600 واحد تولیدی خوراک طیور در ایران تنها با نیمی از ظرفیت خود فعالیت می کنند.
جالب است بدانید اگر این واحدها با 100 درصد ظرفیت کار کنند می توانند 23 میلیون تن خوراک طیور در سال تولید کنند.
انحصار؛ معادله ای مبهم...
در بازاری که انحصار واردات با ارز دولتی دست فردی خاص باشد و معروف است به دلال بازار خوراک دام و طیور، دیگر بقا برای واحدهای کوچک و بزرگ مرغداری و کارخانه های خوراک طیور به هیچ وجه امکان پذیر نیست.
در آغاز به سراغ تولید کننده خوراک طیور در زرندیه رفتم تا برای پیگیری موضوع دستم پر باشد.
میرمهدی با بغض گلویش که به سختی پنهانش می کرد، اما به وضوح در چشمانش هویداست می گوید: ذرت و سویا، 80 درصد مواد تشکیل دهنده خوراک طیور است و هزینه های سنگین تولید و گرانی قیمت برای مصرف کننده سبب شده نه چیزی به جیب تولید کننده برود و نه در جیب مصرف کننده بماند.
دلالان از خدا بی خبر، برنده اصلی...
او می افزاید: ارز دولتی اختصاص یافته هم نه به جیب مصرف کننده می رود نه تولید کنند و در این بین دلال دندان گرد است که صاحب همه چیز می شود.
تولید کنندگان فعال در این صنعت معتقدند کمبود جوجه یک روزه حلقه مفقوده دیگر صنعت مرغداری ایران است.
از کارگران این واحد تولیدی نشانی یکی از مدغداران ورشکسته را گرفتم و مسیر پیگیری گزارشم را از زرندیه به خمین تغییر دادم.
سوله ها خالی از صدای تولید...
نامش رضایی است و تا پارسال یک واحد 5 هزار قطعه ای مرغ گوشتی در روستای ریحان شهرستان خمین داشته، اما حالا تنها سالن های خالی از صدای تولید از او باقی مانده آن هم به علت نبود جوجه یک روزه اجداد که اصلی ترین چالش این واحد تولیدی بوده است.
از همان ابتدای ورودم فضایی پر از رخوت و رکود بر وجودم حاکم شد به طوری که انگار صد سال از توقف تولید در آن گذشته است.
بیشتر از هر چیزی از وجود این همه امکانات فراوان و سوله بزرگ، اما بدون استفاده تعجب کردم..!
با خود گفتم چرا آن همه تکاپو و تلاش برای تولید به یکباره به رکود و ورشکستگی منجر شده..؟
نگهبان این واحد تولیدی ورشکسته که قیافه متعجبم را دید و زمزمه هایم را شنید مرا از خبری تلخ آگاه کرد که برآشفتم و کلی غصه خوردم.
او گفت: فشارهای اقتصادی و روانی ناشی از ورشکستگی، جان صاحب این واحد تولیدی را گرفت و یکی دو ماه پیش بر اثر سکته درگذشت.
باتلاق بی کفایتی...
متاسف شدم و با خود گفتم پاسخ سوال و چرایی این ظلم فاحش که اینک در ذهنم نقش بسته را در کجا بیابم؟ و مهمتر از آن چه کسانی باید جوابگو باشند؟
پاسخم را در جیب دلالان بی رحم و بی انصاف جست و جو کنم!
یا در جلسه های مکرر و بی حاصل برخی مسئولان که جز چند مصوبه ناکارآمد، کاری از دستشان بر نمی آید!
واقعا در چرخه معیوب صنعت مرغداری کشور چه می گذرد؟
به راستی چه راهی پیش روی تولید کنندگان برای گذر از موانع متعدد و بزرگ وجود دارد؟
آنان چطور می توانند در این باتلاق بی کفایتی، چرخ تولید را بچرخانند؟
چرا مسئولان به فکر چاره نیستند؟
کمبود نهاده علت توقف تولید در مرغداری‌های ساوه...
نمونه ای دیگر از خسارت های جبران ناپذیر کمبود نهاده های طیور، اینبار گریبان تولید کنندگان مرغ شهرستان ساوه را گرفته است.
این موضوع سبب شد شهریور امسال تولید در 35 درصد مرغداری‌های این شهرستان متوقف شود.
رئیس شبکه دامپزشکی شهرستان ساوه در اینباره می گوید: اکنون 35 درصد از مجموع مرغداری‌های راه‌اندازی شده این شهرستان غیر فعال شده است.
به گفته دکتر داوود سرمدی مشکلات اقتصادی به ویژه سرمایه در گردش، کمبودهای زیرساختی در تولید و بسته‌بندی و از همه مهمتر مشکل تامین نهاده‌های دامی سبب شده بخشی از مرغداری‌های این شهرستان از چرخه تولید خارج شوند.
لزوم اهتمام مسئولان به شعار سال...
اکنون سوال مهمتری که مطرح می شود آن است که چرا جریان حمایت از صنعت تولید خوراک طیور در کشور با توجه نامگذاری امسال با عنوان سال تولید، پشتیبانی ها و مانع‌زدایی ها و تاکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر برداشتن موانع از پیش پای تولید در کشور و همچنین تاکید فراوان رییس جمهور مبنی بر مبارزه جدی با مفسدان اقتصادی همچنان کند پیش می رود؟
بی تردید هنوز مسئولان مربوط راهبردهای موثر و کارآمد برای ترسیم نقشه راه طراحی و تدوین نکرده اند، وگرنه نباید کار به جایی برسد که عده ای سودجو و مفسد اقتصادی بتوانند به راحتی با ایجاد انحصار، نبض بازار را به دست گرفته و ضمن پر کردن جیب هایشان از زحمت تولید کنندگان سبب ورشکستگی این صنعت شوند.
حلقه مفقوده...
کارشناسان جهاد کشاورزی معتقدند زنجیره های تولید حلقه های مفقوده صنعت مرغداری ایران است و سبب کاهش 25 درصدی هزینه های تولید و مصرف می شود.
یکی از بزرگترین زنجیره های تولید این صنعت در شهرستان زرندیه استان مرکزی فعال است.
از خانواده توکلیان می گویم؛ برادرانی که 45 سال پیش عزمشان را جزم کردند و در یک واحد کوچک مرغ گوشتی کار خود را شروع کردند.
انحصار، بلای جان صنعت مرغ...
مدیرعامل این زنجیره می گوید: در کشور مشکل تامین نهاده هایی مثل ذرت و سویا وجود دارد و انحصار آن در دست یک نفر سبب شده بیشتر تولید کنندگان نتوانند با قیمت متعارف آن را خریداری کنند.
به گفته توکلیان برای تامین خوراک زنجیره تولید نیاز به فعالیت کارخانه تولید خوراک طیور داشتیم که اکنون با راه اندازی یک واحد به ظرفیت 72 هزار تن ضمن تامین 100 درصدی نیازمان، خوراک بیش از 300 مرغداری در کشور را هم تامین می کنیم.
او افزود: بهره گیری از فناوری روز دنیا در تهیه و پخت دان مرغ سبب شده تا ضریب تبدیل تا یک و نیم درصد کاهش یابد و برای رشد مرغ، دان کم تری هم صرف شود.
کمبود جوجه یک روزه مشکل مهم تولید...
مدیرعامل بزرگترین زنجیره تولید صنعت مرغ ایران در شهرستان زرندیه استان مرکزی می گوید: کمبود جوجه یک روزه اجداد از دیگر مشکلات مهم تولید کنندگان است که با راه اندازی مزرعه مرغ مادر در زرندیه استان مرکزی، حلقه دیگر این زنجیره به چرخه تولید وصل شد.

از 250 هزار قطعه مرغ مولد مادر گوشتی این زنجیره هر روز تعداد زیادی تخم مرغ نطفه دار جمع آوری می شود و به سالن های جوجه کشی ارسال می شود.
این زنجیره تولید، 60 واحد تولیدی مرغ گوشتی را پوشش می دهد و 750 هزار قطعه مرغ گوشتی هم در این واحدها مراحل رشد و پرورش را پشت سر می گذارند.
سالانه یک میلیارد جوجه یک روزه در کشور تولید می شود.
انحصارشکنی و خوکفایی با چاشنی خودباوری...
اکنون مدیران و کارکنان پرتلاش بزرگترین زنجیره تولید صنعت مرغ ایران در شهرستان زرندیه استان مرکزی با همدلی و خود باوری، با وجود همه تهدیدها، فشارها و کارشکنی های روزافزون دلالان سودجو
توانستند ورق را برگردانند و با تکیه بر توان و اندیشه خود با انحصارشکنی در تولید نهاده های طیور و تامین نیاز داخل به آن، کمر انحصار را بشکنند و با ثبت افتخاری دیگر در دفتر افتخارات اقتصادی استان مرکزی و کشور خودکفایی را در تولید خوراک طیور واحدهای کوچک و بزرگ مرغداری کشور رقم بزنند.

پیشنهاد...

اگرچه صنعتگران این بخش در استان مرکزی با خودباوری و تدوین برنامه های توسعه این صنعت توانستند با از بین بردن انحصارگری به طور کامل دست واسطه های ظالم را کوتاه و کام خود و هزاران نفر از کارکنان خود و کارخانه های پایین دستی را در کشور شیرین کنند، اما هنوز هم فراوانند واحدهای صنعتی تولید نهاده های طیور در کشور که همچنان زیر فشارهای بی رحمانه دلالان قامت خم کرده و تاب مقاومت ندارند.

به نظر می رسد مدیران این واحدهای صنعتی که تعدادشان کم نیست باید هرچه زودتر آستین همت بالا زده و با الگوگیری از صنعتگران تولید نهاده های طیور در زرندیه استان مرکزی با اقدامات جسورانه و هوشمندانه نسبت به رهایی از بند انحصارگران این صنعت در کشور اقدامات عاجل  انجام دهند. 

حرف آخر...
در این چرخه معیوب که دلالان بی رحم همیشه چوب لای چرخ آن می گذارند چه راهی پیش روی تولید کنندگان وجود دارد که بتوانند بدون دغدغه و فشارهای انحصارگران، تنها به توسعه و بالندگی این صنعت بپردازند؟
اگرچه نقش حمایتی دولت در این زمینه می تواند بسیار مهم، تاثیرگذار و البته تعیین کننده باشد، اما اگر در این برهه از سوی دولت پشتیبانی ها و مانع زدایی ها صورت نگیرد در زمانی نه چندان دور این صنعت به رکود کامل خواهد رفت و بسیاری از واحدهای تولیدی آن به ورطه نابودی افتاده و نامشان در فهرست دیگر کارخانه های ورشکسته قرار خواهد گرفت.
نکته مهم دیگری که حتما باید به طور ویژه مورد توجه مسئولان کشور قرار گیرد آن است که با وجود فعال بودن 22 هزار واحد مرغ گوشتی و 500 واحد مرغ مادر تخم گذار در ایران ضرورت دارد با تکمیل زنجیره تولید در هر یک از واحدهای صنعتی بزرگ و کوچک تولید نهاده های طیور کشور دقیقا مطابق با موفقیت بزرگ و بی نظیری که در زرندیه استان مرکزی رقم خورده است ضمن کاهش هزینه های تولید و مصرف می توان با قطع دست دلالان دندان گرد و واسطه ها، از یک سو مانع از افزایش بی رویه قیمت مرغ در بازار شد و از سوی دیگر سبد غذایی خانوارهای متوسط و ضعیف جامعه را به خوبی تامین کرد و در نتیجه فشار روانی حاصل از تورم روز افزون به این قشر هم تا حدودی کاهش می یابد./

نویسنده: سید احمد طباطبایی