سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست با اشاره به تخریب و کشتار حیات وحش بیرون از مناطق حفاظت شده گفت: قانون جامع حفاظت از تنوع زیستی کشور تدوین میشود.
وی ادامه داد: یکی از دلایلی که نتوانستیم یوزپلنگ را نجات دهیم این بود که زیستگاههای های این گونه تکه تکه شده بود. در مورد دیگر گوشتخواران بزرگ و دیگر گونهها نیز همین مساله وجود دارد و پیچیدهترین و سختترین معادله حفظ تنوع زیستی ما در مناطق آزاد است که ابزار قانونی مناسبی برای حفاظت از آن نداریم.
سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست اعلام کرد: به دنبال این هستیم که قانون جامع حفاظت از تنوع زیستی کشور را تدوین کنیم تا هر دستگاهی که در طبیعت کار میکند و به تنوع زیستی آسیب میزند مسئولیت خود را بپذیرد.
وی ابراز داشت: شکار غیرمجاز چالش بعدی ماست و بر اساس آمار در هر سال هزار تا ۲ هزار لاشه پستانداران بزرگ جثه از متخلفان ضبط میشود، این عدد کمتر از ۱۰ درصد تخلفی که اتفاق میافتد و اگر این رقم را با شکار غیر مجاز جمع بزنیم که چیزی حدود ۲۰ هزار مورد در هر سال است، نشان میدهد که چالش ما در حوزه شکار چقدر بالاست، در حالی که جمعیت حیات وحش (کل، بز، قوچ و میش) حدود ۲۰۰ هزار رأس که طی سالهای گذشته برآورد شده که این عدد با توجه به میزان شکار موجود افزایشی نبودهاند.
اکبری گفت: شکار غیر مجاز تابع قواعد خاصی نیست که نر یا مسن را شکار کنند و بنابراین ضربه بزرگی را به حیات وحش میزند.
سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه سالانه صدها هزار کشاورز به خاطر حمله حیات وحش به مزارع خسارت میبینند، و ما به جای تأمین منافع به آنها خسارت وارد میکنیم، گفت: باید تنوع زیستی را به سمت درآمدزایی ببریم تا منافع جوامع محلی را تأمین کنیم.
وی گفت: نمیتوانیم منافع جوامع محلی را نادیده بگیریم و باید برای برگشت منافع به سمت حفاظت مشارکتی برویم و آموزش هم بدون این مساله نتیجه ندارد.
اکبری توجه به بیماریهای حیات وحش و واکسیناسیون آنها، افزایش سطح مناطق حفاظت شده، همکاری جدی با سمنها و دانشگاهها برای آموزش فراگیر را از دیگر برنامههای این معاونت عنوان و به مساله درآمدزایی از منابع زیستی نیز اشاره کرد و گفت: میتوانیم با توسعه اکوتوریسم، برگشت عادلانه منافع شکار و شفافیت هزینه کرد آن از طریق اطلاع رسانی عملکرد صندوق محیط زیست، پیش برویم.
اکبری گفت: شکار برای این اتفاق میافتد که جمعیتها را بهتر حفظ کنیم بنابراین با ارزیابی و سرشماری و گزارش هزینه کردهای شکار در این باره تصمیم گیری میکنیم، اما درباره شکار پرنده با مکانیزم حاضر سازمان موافق نیستم، چون ارزیابی ما دقیق نیست، اما در این شرایط به تعداد مراجع کنندگان، پروانه صادر میکنیم که به جمعیت آسیب میزند و باید این مساله نظاممند شود تا بتوانیم ذخایر را مشخص کنیم.
وی ادامه داد: در تمام دنیا استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای حفاظت اتفاق میافتد و این مساله در کشور ما که بالای ۸۰ درصد زیستگاههای در مناطق آزاد واقع شده است بیشتر حائز اهمیت است چراکه ما که نمیتوانیم به همه مناطق دسترسی داشته باشیم و عمده شکار کشف شده هم در مناطق آزاد است.
از قرقهای اختصاصی برای حفاظت کمک میگیریم
سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست با بیان اینکه نحوه مدیریت قرقهای اختصاصی اشکال دارد، گفت: با این وجود نباید صورت مساله را پاک کنیم و، چون در این صورت مناطق آزاد را کنار میگذاریم.
وی درباره افزایش تعداد مجوز احداث قرقهای اختصاصی گفت: به دنبال این هستیم که از تمام روشهای حفاظتی کمک بگیریم که یکی از آنها قرقهای اختصاصی است که از سال ۱۳۴۶ پیش بینی شده بود و بسیار مترقیانه بوده است چراکه که متکی بر دولت برای همیشه نمیتوان حیات وحش را حفظ کرد.
اکبری افزود: قرقهای اختصاصی نه واگذاری عرصه است و نه دائمی است و نه حق مالکیت برای قرق دار ایجاد میکند، بلکه کمک میکند که با روشهای مختلف بتوانیم مناطق آزاد را با سطح و کیفیت بهتر حفظ کنیم.
وی درباره معضل سگهای ولگرد نیز گفت: سگهای ولگرد و بی صاحب، مخزن ویروس هاری هستند و به انسان و حیات وحش آسیب میزنند و غذ دهی به آنها دست بردن چرخه زندگی آنهاست و معضلاتی را ایجاد میکند.
اکبری افزود: مدیریت سگهای بلاصاحب تابع دستور وزارت کشور با سازمان شهرداریها و دهیاریها است و سازمان محیط زیست اجازه ورود به این مساله را ندارد.
وی در پاسخ به سوال درباره بازگشت مرجعیت کنوانسیون تنوع زیستی به سازمان محیط زیست گفت: هرچند وزارت جهاد کشاورزی به لحاظ جایگاه و افراد شرایط بهتری را برای راهبری موضوعی دارد، اما در استانها و مجموعههای جهاد کشاورزی عمدتاً رویکرد حمایت از کشاورزی است و خروجی از این مساله دیده نمیشود و بازگشت مرجعیت این کنوانسیون به سازمان محیط زیست در حال بررسی است و امیدواریم نتیجه کارکردی از موضوع بگیریم.
سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست افزود: در حوزه شکار میخواهیم تصمیم گیری منطقی داشته باشیم، چراکه گاهی شکار خودش کمک به حفاظت است.
اکبری در پاسخ به این سوال که افزایش سطح مناطق حفاظت شده تحت نظارت سازمان محیط زیست در شرایطی که امکان مدیریت آن در سازمان وجود ندارد نبه چه دلیل انجام میگیرد، توضیح داد: وقتی منطقهای حفاظت شده اعلام شود دیگر امکان واگذاری و امکان اجرای طراحهای توسعهای ندارد و این ابزار قانونی خود به نوعی مدیریت است.
وی افزود: در مدیریت مناطق حفاظت شده اشکالات اساسی وجود دارد، اما با افزایش مناطق جلوی تغییر کاربریها را میگیریم.
سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست درباره میزان تلفات حیات وحش بر اثر ابتلا به تب نشخوار کنندگان نیز توضیح داد: سال ۹۹ حدود ۷۰۰ رأس امسال از حیات وحش بر اثر ابتلاء به این بیماری تلف شدهاند و در سال جاری تاکنون ۲۱۳ رأس در ۱۰ کانون تلفات طاعون داشتهایم و قطعاً تلفات بیشتر است.
وی درباره تأمین خسارت کشاورزان و پوشش بیمهای نیز گفت: خسارت حیات وحش بالاتر از پوشش بیمهای و چندین برابر بودجه سازمان است و همیشه وجود داشته است، قبلاً خود کشاورز مقابله میکرد، اما الان اجازه نمیدهیم و باید به سمت مدیریت با برگشت درآمد، مثل شکار تروفه یا مشارکت، رونق گرفتن اکوتوریسیم برویم، اما بیمه حمله حیات وحش به دام به دلیل رقم پایین مورد استقبال قرار نگرفته است.