دانشگاه نسل چهارم دانشگاه شبکه‌ای و هم افزاست

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر عاملی با اشاره به دانشگاه نسل چهار، به معنای دانشگاهی شبکه‌ای و هم‌افزا تصریح کرد: اگر این دانشگاه‌ها از ظرفیت دانش ملی و جهانی برای استقرار تمدن نوین اسلامی بهره ببرد، در این مسیر با امیدواری گامی به جلو بر می‌داریم.

دکتر سعیدرضا عاملی، ضمن تبریک «روز علم برای صلح» گفت: یکی از قابلیت‌های بزرگ علم و دانش ایجاد امنیت، سلامت و صلح در جامعه است. اگرچه کشور‌هایی عامل جنگ در جهان، بعد از اعمال و اقدامات ظالمانه، سخن از صلح می‌زنند؛ همچنین بسیاری از نهاد‌های صلح در جهان، مستند به بنیاد‌های جنگ‌اند، ولی به هرحال علم از نظر «اندیشه اسلامی» نور است و راهگشای حل معضلات، مشکلات و ایجاد آسایش و آرامش برای جهانیان است.

 

 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر رسالت سنگین حوزه علم تصریح کرد: اگر دانشگاه‌های جدید، هدفشان متعالی باشد؛ خروجی‌شان تعالی بخش است. اگر علم آموزی بلا شرط و تنها علم مد نظر باشد؛ دانشگاه صرفا تبدیل به علم برای علم می‌شود بنابراین راهگشایی دانشگاه، برای تامین هدف‌های متعالی به ثمر نمی‌رسد لذا سخن از دانشگاه نسل چهار، به معنای دانشگاهی شبکه‌ای و هم‌افزا است، اما هر دانشگاهی با این خصوصیت راهگشا نیست؛ لذا اگر دانشگاه نسل چهار (شبکه‌ای و هم‌افزا)، از ظرفیت دانش ملی و جهانی برای استقرار تمدن نوین اسلامی بهره ببرد، در این مسیر با امیدوراری گامی به جلو می‌گذاریم.

در بخش دیگر جلسه؛ دکتر عاملی ضمن تشکر از گزارش سرانه پزشک از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت و نیز دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی، اظهار داشت: واقعیت جامعه ایران این است که تقاضا و استعداد ورود به رشته‌های پزشکی از سوی دانشجویان به عنوان یک فاکتور مهم، در حد بالایی است. همچنین ظرفیت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی را از ۲۸ دانشگاه به ۵۷ دانشگاه علوم پزشکی افزایش داده‌ایم البته اگر به یک معنا دانشگاه‌های مستقل را هم لحاظ کنیم، ظرفیت بیش از این رقم می‌شود.

 

 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: جامعه دانشگاهی کشور از دهه ۸۰ به بعد در راستای دانش پکپارچه حرکت کرده است. بر این معنا تاکید داریم که رشته‌ها بر هم تاثیرگذار هستند. امروز با ظهور فناوری‌های جدید، نقش رشته‌های مهندسی در پزشکی تاثیر به سزایی دارد؛ ایران با جدایی رشته‌های پزشکی از سایر رشته ها، جزو کشور‌های استثنایی قرار دارد که باید هم‌افزایی بین رشته‌های علوم پزشکی و سایر علوم را به عنوان یک موضوع گریزناپذیر در دستور کار قرار داد. بر همین مبنا، دانشگاه نسل چهار را به لحاظ هم افزایی رشته‌ها، دانشگاه شبکه‌ای می‌گوییم.

 

 استاد دانشگاه تهران، با جمع بندی نظرات اعضاء حاضر در جلسه؛ مبنا را بر افزایش پذیرش ۳۰۰۰ دانشجوی پزشکی سالیانه و در پنج سال متوالی ذکر کرد و افزود: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، پیشنهاد‌های خود را درباره افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی از ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ به ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور ارایه دهد.

پس از طرح بحث طی دو جلسه ستاد نقشه جامع علمی کشور، موضوع افزایش حداقل ۳۰۰۰ دانشجوی پزشکی به رای گذاشته شد و در جلسه ۱۵۵ ستاد نقشه به اتفاق آراء به تصویب رسید که متعاقبا در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به رای گذاشته خواهد شد.

وی با اشاره به نظر برخی اعضا مبنی بر اینکه دانشجو با پرداخت شهریه، خدمات و امکانات مناسب دریافت نمی‌کند، گفت: بالاخره این دانشجو مزیتی نسبت به دانشجویی که خدمات رایگان دریافت می‌کند، باید داشته باشد. درواقع نوع مزایای دانشگاه‌های دولتی، مشوق گونه برای دانشجویانی است که خدمات رایگان دریافت می‌کنند؛ لذا تقویت بخش خصوصی و غیر دولتی به خصوص دانشگاه آزاد اسلامی مهم است.

 

دکتر زلفی‌گل؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: شورای عالی انقلاب فرهنگی اصل تاسیس و کارکردش این است که فراتر از تعارض منافع و مسائل سیاسی باید موضوعات را پیگیری بکند. هر چه زودتر دو وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزاتخانه علوم با هم ادغام شوند، جلوی ضرر‌های بیشتر گرفته خواهد شد. بحث سلامت، تنها به جسم انسان برنمی‌گردد بلکه سلامت روحی هم مدنظر است. همچنین سلامت جسمی فقط در حوزه پزشکی نیست بلکه تغذیه هم در این مقوله جای دارد بنابراین با فاکتور تغذیه، دانش کشاورزی، دامپزشکی هم در سلامت انسان نقش دارد.

وی ضمن بیان اهمیت تجهیزات و تکنولوژی در بحث سلامت تصریح کرد: با این پیش زمینه رشته‌های مهندسی را از رشته‌های پزشکی نمی‌توان جدا کرد. همچنین اگر بحث سلامت روح را لحاظ کنیم، سلامت روحی دیگر در مقوله پزشکی نمی‌گنجد بلکه به رشته‌های علوم انسانی، رشته روانشناسی و علوم دینی برمی‌گردد. درواقع شخصیت علمی باید متوازن باشد. شخصیت را مثل جورچینی در نظر بگیرید که اگر تکه‌های آن را از جدا کنید، شالوده‌ی آن از حالت متوازن می‌افتد. تحقیقات بین رشته‌ای، چند رشته‌ای همگی کنار گذاشته شده است؛ حال چه زمانی این گسستگی اصلاح خواهد شد! مگر می‌توان رشته داروسازی را از شیمی و داروسازی را از بیوشیمی جدا کرد! مگر می‌توان رشته انگل شناسی پزشکی را از دامپزشکی و کشاورزی جدا کرد.

وزیر علوم گفت: اگر دانشگاه‌های وزارت بهداشت و وزارت علوم در کنار هم قرار بگیرند، رتبه بندی دانشگاه‌های ایران در ابعاد بین المللی فرق خواهد کرد. درخصوص بخش ظرفیت‌های پزشکی؛ یک استاندارد جهانی نسبت پزشک عمومی با جمعیت وجود دارد. اگر طبق آمار جهانی، ایران از استاندارد‌ها جهانی در سرانه پزشکی عقب است بنابراین باید در عمل به این میزان دست یابد.

 

دکتر منصور کبگانیان؛ قائم مقام ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی به گزارش کوتاهی از جلسات پیشین، در زمینه فلسفه ورود به سرانه پزشک در چهار محور؛ بحران پیری جمعیت کشور، بازنشستگی پزشکان، سرانه پایین پزشک در مناطق محروم، افول گردشگری سلامت پرداخت و اظهار داشت: طبق گزارش‌ها؛ ایران در حوزه پزشکی و دندانپزشکی در منطقه و گروه ۲۰ جزو شش کشور آخر جهان است و این آمار جای نگرانی دارد.

وی اظهار داشت: در یک وضعیت مطلوب اگر بخواهیم خودمان را همپای کشور‌های منطقه کنیم؛ باید رقم ۱۰۰ پزشک در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت به ۱۸۰ پزشک در ۱۰۰ هزار نفر برسد. همچنین اگر بخواهیم در ۱۰ سال آینده در گروه کشور‌های پیشرفته جهان محسوب شویم، باید این رقم را به ۳۰۰ هزار پزشک برسانیم. برمبنای این موضوع چند پیشنهاد برای خروج از بحران داده شد که طی ۵ سال آینده باید حداقل سالی ۳۰۰۰ هزار نفر به ورودی دانشگاه‌های پزشکی و در رشته دندان پزشکی هم حداقل ۵۰۰ نفر سالانه افزوده شود البته در این ظرفیت‌ها، ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی لحاظ نشده است.

 

دکتر محمدرضا مخبر دزفولی؛ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: باید شرایط کشور را در قالب قبل انقلاب و بعد از انقلاب و آینده‌ای که در آن ادعای تمدن نوین اسلامی داریم، ببینیم. اگر تحقق تمدن فرامنطقه‌ای (تمدن اسلامی) را با این دیدگاه در نظر بگیریم که کُر مرکزی و قلب آن، علم و فناوری است و پزشکی و علوم مرتبط با آن جزو متن این جریان هستند؛ بنابراین دیگر دور ایران یک خط جغرافیایی نمی‌کشیم بلکه برای جمعیت منطقه آسیای میانه، منطقه خاور دور، آفریقا و آمریکای لاتین کادرسازی نه! بلکه به بشریت قصد خدمات رسانی داریم و جامعه خودمان هم از این موهبت برخوردار خواهد شد. سوال این است آیا جامعه ایران، خدمات خوبی از سرویس پزشکی دارد! وزارت بهداشت به این سوال، پاسخشان منفی است. اگر این اتفاق نیفتاده، چه مولفه‌های نقش آفرینی می‌کند؟ یادمان باشد موثرترین نقش را «نیروی انسانی» ایفا می‌کند. آیا نیروی انسانی با ضریبی که به تجهیزات، تخت، فضا‌های فیزیکی و... داده‌ایم، کافی است؟ بنابراین باید فکری برای این مسئله کرد.

وی ضمن اشاره به تاریخچه وزارت بهداشت در قبل از انقلاب اسلامی اذعان کرد: دوستان با انگیزه انقلابی همت کردند تا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در ممزوج کردن آموزش و خدمات شکل بگیرد که در این راستا بیمارستان‌های غیرآموزشی در خدمت آموزش گرفته شوند؛ بنابراین نظام جمهوری اسلامی در این راستا با نظام پزشکی کشور همکاری کرد.

 

دکتر محمدمهدی طهرانچی؛ رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به مسیر تفکیک آموزش پزشکی از آموزش علوم و نیز به گزارشی از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دانشگاه آزاد اسلامی پرداخت و افزود: این تفکیک بعد از سال‌ها معایب و محاسنی داشت، اما امروز دوباره در همان نقطه قرار گرفته ایم؛ لذا پیشنهاد می‌کنم شورای عالی انقلاب فرهنگی دو ماه مهلت دهد تا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان مسئول و دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان بخش غیردولتی؛ بسته حوزه تحول در حوزه پزشکی را به شورا بیاورند.

 

دکتر جاسبی؛ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن اشاره به مسئله بغرنج «توزیع پزشک» در سطح ایران بیان کرد: سرانه پزشک عمومی و متخصص در تهران با برخی از استان‌های دیگر، چون سیستان و بلوچستان و کرمان قابل مقایسه نیست. برخی از پزشکان را شاید بتوانیم با فاکتور‌ها و الزاماتی به شهر‌های دیگر بفرستیم، اما نمی‌توانیم این رشد را، استوانه‌ای پیش ببریم؛ باید به صورت هرمی تعداد بیشتری پزشک به بدنه پزشکی تزریق کنیم تا شهر‌های بیشتری از امکانات پزشکی برخوردار شوند.

در این جلسه دکتر ابوالفضل باقری فرد؛ معاون آموزشی و دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی وزارت بهداشت و دکتر جلیل کوهپایه‌زاده؛ دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی به ارائه گزارشی در زمینه سرانه پزشک عمومی و تخصصی در ایران پرداختند.

همچنین در این جلسه؛ ضمن تکریم و قدردانی از زحمات دکتر قدسی پور در سمت معاونت نظارت و ارزیابی راهبری ستاد نقشع جامع علمی کشور؛ دکتر کریم زاهدی با حکم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به این سمت منصوب شد.

براساس این گزارش؛ در جلسه ۱۵۵ ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور مصوبه افزایش حداقلی پذیرش ۳۰۰۰ دانشجوی پزشکی به ظرفیت موجود کشور طی بازه زمانی حداقل ۵ سال به تصویب رسید. همچنین مصوبه دوم با ماده واحده «تقویت بخش خصوصی و غیردولتی به ویژه در دانشگاه آزاد از طرق مختلف با اصلاح قوانین و مقررات مربوطه» به تصویب رسید. لازم به ذکر است؛ درباره سهمیه افزایش پذیرش دانشجوی دندان پزشکی نیز، جلسه بعد تصمیم‌گیری خواهد شد.

جلسه ۱۵۵ شورای ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور به ریاست دکتر سعیدرضا عاملی؛ دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.