سیاست شهرک سازی صهیونیستها در اراضی فلسطینیان در حالی همچنان ادامه دارد که بر اساس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد، این اقدام، غیرقانونی است.
در همین زمینه، یک مرکز حقوقی در اراضی اشغالی اعلام کرد، کار ساخت یک شهرک در شهر الخلیل توسط پیمانکاران و ارتش رژیم صهیونیستی در حال پیگیری است.
کمیته‌های مقاومت فلسطین نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن شهرک سازی صهیونیستها اعلام کردند: ادامه شهرکسازی و توسعه‌طلبی‌های رژیم صهیونیستی در اراضی کرانه باختری، دلیلی قاطع بر گسترش این غده سرطانی و تلاش برای تحمیل معیار‌هایی است که موجب به حاشیه رانده مسأله فلسطین و نابودی آن خواهد شد.
این بیانیه می‌افزاید: تصویب طرح جدید شهرک سازی نشأت گرفته از سکوت و بی اعتنایی رژیم‌های عربی به مسأله فلسطین و همکاری آن‌ها با تل آویو است.
کمیته‌های مقاومت فلسطین تاکید کردند که اجرای طرح شهرکسازی جدید رژیم صهیونیستی باطل و مردود بوده و نقض صریح قوانین بین‌الملل و قطعنامه‌های شورای امنیت است.
در این نوشتار اهداف صهیونیست ها از شهرک سازی در مناطق فلسطینی و تداوم اشغالگری بررسی می‌شود.
اهداف صهیونیستها از شهرک سازی
پس از اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی، این رژیم به دلیل محدودیت سرزمینی همواره از فقدان عمق راهبردی رنج می‌بُرد بنابراین در طراحی راهبردهای امنیتی رژیم صهیونیستی، تلاش بر این بوده که راهی برای جبران این ضعف و در نتیجه غلبه بر احساس نا امنی پیدا شود. در این زمینه رژیم صهیونیستی شهرکسازی را به عنوان راهبرد خود انتخاب کرد و در جهت عملی کردن آن گام برداشت.
هدف بعدی رژیم صهیونیستی از تصرف اراضی و شهرک سازی، ممانعت از تشکیل کشور فلسطینی در آینده است. تل آویو با احداث شهرک‌های مختلف و همچنین ایجاد مقر‌های نظامی در این مناطق بسیاری از اراضی فلسطینی‌ها را مصادره کرده و ارتباط و پیوستگی جغرافیایی مناطق فلسطینی را از بین می‌بَرد. این اقدامات موجب شده است تا بخش‌های وسیعی از کرانه باختری به واحد‌هایی پراکنده تبدیل شوند؛ واحد‌هایی که فاقد هرگونه ارتباط جغرافیائی با یکدیگر هستند.
در واقع می‌توان گفت که شهرک سازی‌های رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی موجب از هم گسستگی وحدت اراضی اشغالی می‌شود و این همان موضوعی است که امید‌ها برای تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس را از بین می‌بَرد. البته گروه‌های مقاومت فلسطین تاکنون با سلسله اقدامات خود مانع از تحقق ازهم گسستگی جغرافیایی اراضی اشغالی شده اند، اما با این حال، تداوم شهرک سازی ها، وحدت اراضی فلسطینیان و به تبع آن، تشکیل دولت مستقل را به شدت تهدید می‌کنند.
رژیم صهیونیستی در اجرای طرح‌های شهرک سازی و اسکان یهودیان در داخل سرزمین‌های اشغالی و مناطق پرجمعیت فلسطینی اهداف دیگری از جمله سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، اقتصادی، مردم شناختی و مصادره منابع آبی از طریق شهرک سازی را نیز دنبال می‌کند.
مصادره منابع آبی فلسطینیان
رژیم صهیونیستی با گسترش شهرکسازی در اراضی فلسطینیان به دنبال سلطه کامل بر حوضه‌های آبی زیر زمینی در کرانه باختری رود اردن است. در حال حاضر حوضه های آبی سرزمین فلسطین به پنج قسمت به شرح ذیل تقسیم می‌شود:
۱. حوضه غربی: این حوضه از مناطق غربی استان جنین آغاز می‌شود و تا مناطق جنوب غرب استان الخلیل ادامه می‌یابد. بیشتر منابع تغذیه زیرزمینی این حوضه از باران‌های موسمی است که در محدوده کرانه باختری می‌بارند. مقدار این بارش‌ها بیش از ۹۵ درصد از انرژی تجدیدپذیر آبی این حوضه است و میزان آن، نزدیک به ۳۶۲ میلیون متر مکعب در سال می‌باشد، درحالی که سهم فعلی فلسطینیان از این آب‌ها از ۲۰ میلیون متر مکعب در سال یعنی ۵.۵ درصد تجاوز نمی‌کند که این مقدار نیز از طریق پمپاژ چاه‌های باقی مانده و کم عمق کشاورزی به دست می‌آید.
۲. حوضه شمال شرقی: این حوضه در منطقه شمال شرقی کرانه باختری قرار گرفته و تقریباً تمام آب‌های سرازیرشده از استان‌های نابلس، جنین و طوباس به سمت شمال و شمال شرقی را شامل می‌شود. محدوده جغرافیایی آن تا داخل دشت مرج ابن عامر، منطقه «بردله» و بخش‌های وسیعی از مناطق اغوار شمال شرقی ادامه می‌یابد. بیشتر منابع تغذیه زیرزمینی این حوضه از بارش باران‌هایی است که در داخل محدوده کرانه باختری می‌بارند و به بیش از ۹۰ درصد کل انرژی تجدیدپذیر آبی سالانه، یعنی نزدیک به ۱۵۸ میلیون متر مکعب می‌رسد. فلسطینیان از این حوضه آبی فقط نزدیک به ۳۳ میلیون متر مکعب یعنی ۲۰ درصد آن بهره مند می‌شوند. صهیونیستها با گسترش شهرک‌نشینی در این مناطق، نزدیک به ۱۲۵ میلیون متر مکعب یعنی ۸۰ درصد آب این حوضه را که بیشتر آن از چشمه‌های منطقه الجلبون و بیسان تأمین می‌شوند، بهره‌برداری می‌کند.
۳. حوضه شرقی: این حوضه به طور کامل در محدوده کرانه باختری قرار دارد و شامل تمام آب‌های سرازیر شده از مناطق شمالی استان‌های جنین، طوباس، نابلس، رام الله، بیت لحم تا دورترین نقطه در جنوب استان الخلیل می‌شود که به سمت شرق می‌روند. میزان انرژی آبی سالانه آن نزدیک به ۱۷۵ میلیون متر مکعب است که بخش عظیمی از آن یعنی ۵۵ میلیون متر مکعب به دلیل شوری بسیار زیاد، غیر قابل استفاده است و به بحر المیت می‌ریزد.
۴. حوضه زیرزمینی ساحلی: این حوضه از جنوب حیفا تا نقب امتداد دارد و بخش عظیمی از آن در داخل خاک مصر قرار می‌گیرد. حوضه ساحلی در اعماق زیر سطحی شرق به ارتفاعات کوهستانی ممتد تا جنوب بئر السبع می‌رسد. به عبارت دیگر لایه‌های آبدار زیر سطحی که در داخل نوار غزه قرار دارند، مقدار آب این حوضه به ۱۲۰ میلیون متر مکعب در سال می‌رسد. مقدار آب شیرین تجدیدپذیری که فلسطینیان از این حوضه ساحلی استفاده می‌کنند، از ۴۵ میلیون متر مکعب تجاوز نمی‌کند و این میزان آب از بارش باران‌های نوار غزه است. یعنی سهم فلسطینیان از آب‌های شیرین تجدیدپذیر این حوضه ۹ درصد و مابقی در اختیار صهیونیستها قرار می‌گیرد.
۵. حوضه الکرمل: این حوضه شامل تمام مناطق کوهستانی کرمل و حیفا است که تا داخل دشت مرج ابن عامر ادامه می‌یابد و انرژی تجدیدپذیر آبی آن در سال، به ۴۷ میلیون متر مکعب می‌رسد. میزان آب این حوضه به طور کلی در طرح‌های آبی اسراییل مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب این حوضه از باران‌های محدوده حوضه و نیز آب‌های دره‌ها و سیل‌های موسمی که از مناطق شمال غربی کرانه باختری سرازیر می‌شوند، تأمین می‌گردد.
کدام کشور‌ها به شهرک سازی صهیونیستها کمک می‌کنند؟
دفتر حقوق بشر سازمان ملل چندی پیش در گزارشی، اسامی ۱۱۲ شرکت را منتشر کرد که به صهیونیست ها در شهرک سازی بر اراضی فلسطینیان کمک می‌کنند.
بر اساس این گزارش، شرکت هایی از کشور‌های آمریکا، هلند، انگلیس، فرانسه، تایلند و لوکزامبورگ به صهیونیست ها در شهرک سازی بر اراضی فلسطینیان کمک می‌کنند.
قطعنامه های بی خاصیت سازمان ملل
از منظر حقوق بین الملل، رژیم صهیونیستی به رژیمی متجاوز شناخته می‌شود که مناطق فلسطینی نشین را به اشغال درآورده است. بر مبنای این حقوق، رژیم صهیونیستی یک سلسله وظایف را به عنوان اشغالگر، در ارتباط با شهروندان فلسطینی و همین طور شهر‌ها و سرزمین‌های فلسطین به عهده داشته است، اما سران رژیم صهیونیستی با زیر پا گذاشتن قوانین و معاهدات بین المللی، سرزمین‌های اشغالی را تصاحب و در آن‌ها تغییرات کاربری ایجاد و به صورت غیر قانونی اقدام به احداث شهرک‌های صهیونیستی کرده اند. این اقدامات رژیم صهیونیستی از هیچ حمایت قانونی در مجامع بین المللی و حقوق بشر و حقوق جنگ برخوردار نیست.
صهیونیستها در احداث این شهرک‌ها، حقوق، پیمان‌ها و قرارداد‌های بین المللی را نقض کرده اند و در عرف حقوقی و قوانین بین المللی، ناقض حقوق بشر، حقوق جنگ و معاهدات بین المللی هستند.
ساخت شهرک‌های صهیونیستی در اراضی فلسطینیان، نقض پیمان‌های لاهه و پیمان چهارم ژنو درباره حمایت از حقوق شهروندان است. احداث شهرک‌های مسکونی برای اشغالگران در تمامی قوانین و منشور‌های بین المللی ممنوع بوده و مغایر با مبانی بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد است.
منشور چهارم ژنو در سال ۱۹۴۹ فهرست بلند بالایی از موارد ممنوعه ضد نیرو‌های اشغالگر را برشمرده که از جمله آن‌ها ممنوعیت اسکان ساکنان دولت اشغالگر در مناطق اشغال شده است.
بسیاری از قوانین بین‌المللی از جمله قطعنامه‌های شورای امنیت یا مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز در راستای همین منشورها، شهرکسازی صهیونیستی در قدس و کرانه باختری رود اردن و تمامی منطقه فلسطین اشغالی را ممنوع اعلام کرده و توقف این روند و تخریب شهرک‌های احداث شده را خواستار شده اند.
قطعنامه ۴۶۵ شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۱۹۸۰ توقف و برچیدن شهرک‌های یهودی نشین در سرزمین‌های اشغالی را خواستار شد. قطعنامه‌های ۴۴۶، ۴۵۲، ۲۵۲ و چندین قطعنامه مشابه دیگر نیز همگی چنین مفادی داشتند، اما قطعنامه‌های زیادی نیز بوده که توسط آمریکا وتو شد، زیرا به زعم کاخ سفید با منافع رژیم صهیونیستی همخوانی نداشته است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سوم دسامبر ۲۰۲۰ نیز پنج قطعنامه را در یک روز علیه رژیم صهیونیستی تصویب کرد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در یکی از این قطعنامه‌ها، شهرکسازی صهیونیستی و سایر اقدامات یکجانبه را با هدف تغییر ترکیب جمعیتی، شخصیت و وضعیت قدس و به طور کلی سرزمین اشغالی فلسطین از جمله ساخت دیوار غیرقانونی دانسته و خواستار توقف فوری آن شده است.
با این وجود، محافل بین المللی به علت فشار لابی‌های صهیونیستی و دولت‌های تاثیرگذار بر آن‌ها از جمله آمریکا تلاش جدی و قطعنامه‌های لازم الاجرایی برای مقابله با این روند در دستور کار قرار نداده اند و رژیم صهیونیستی همچنان به توسعه شهرکسازی بر فراز دامنه کوه‌ها یا مکان‌های دارای منابع آبی غنی ادامه می‌دهد.
جمع بندی
سیاست شهرکسازی رژیم صهیونیستی در اراضی فلسطینیان با هدف توسعه اشغال اراضی، ایجاد عمق راهبردی، ممانعت از تشکیل کشور فلسطینی در آینده، از هم گسستگی وحدت اراضی فلسطینیان و مصادره منابع آبی فلسطینیان انجام می‌شود.
تداوم شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی و بی‌توجهی مقامات این رژیم به قطعنامه‌های سازمان ملل بیانگر این مسئله است که صهیونیستها به دنبال اشغال کامل سرزمین فلسطین هستند.
هرچند سازمان ملل مخالفت خود را با گسترش شهرکسازی توسط رژیم صهیونیستی اعلام کرده، اما هیچ سیاست بازدارنده‌ای تاکنون در برابر این رژیم اتخاذ نکرده است؛ بنابراین اگر مجامع بین المللی برخورد قاطعی با این اقدام شوم نکنند، این رژیم نامشروع همچنان به اشغال اراضی فلسطینیان ادامه خواهد داد.
خشم فلسطینیان از تداوم سیاست شهرک سازی صهیونیستها در اراضی اشغالی، در نهایت می‌تواند به انتفاضه جدید منجر شود تا بار دیگر حقانیت مسأله فلسطین را به رخ افکار عمومی منطقه و جهان بکشاند.
تنظیم و نگارش: محمدرضا تقی زاده