حزب الله لبنان یکی از جنبش‌های موفق در جهان اسلام است که پیروزی‌های چشمگیری را در عرصه‌های مختلف از جمله سیاسی و امنیتی کسب کرده است.
از مهمترین اهداف کشور‌های غربی برای شکل دهی و تثبیت مهندسی امنیتی جدید منطقه غرب آسیا، تلاش و ایجاد اجماع نسبی برای مهار و نابودی جنبش‌های اسلامی یا حداقل تبدیل آنها به یک نهاد سیاسی است که در طرح «غرب آسیای جدید» که به طور رسمی توسط «کاندولیزا رایس» جایگزین «طرح غرب آسیای بزرگ» شد، نیز بدان اشاره شده است.
آمریکا در این طرح تلاش می‌کند تا با تاکید بر سه مقوله رادیکالیسم اسلامی، تروریسم و تسلیحات کشتارجمعی و ایجاد تصویر غیرواقعی از طریق رسانه‌های صوتی و تصویری، زمینه‌های شکل گیری اجماع نسبی در نظام بین المللی را علیه جنبش‌های اسلامی مانند حزب الله لبنان فراهم کند.
جنبش مقاومت اسلامی حزب الله لبنان یکی از جنبش‌های موفق اسلامی در منطقه غرب آسیا است که در سال‌های اخیر با پیروزی بر توطئه‌های دشمنان، به یک قدرت غیر قابل انکار و تاثیر گذار از لحاظ سیاسی و امنیتی تبدیل شده است.
در این نوشتار اقدامات حزب الله لبنان در عرصه سیاسی و امنیتی بررسی می‌شود.
تاریخچه شکل گیری
بیروت پایتخت لبنان با حمله ارتش رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۸۲، بدون هیچ مقاومتی به اشغال این رژیم جعلی و نامشروع درآمد.
مدخل ورودی در جنوب بیروت در منطقه‌ای به نام خلده، شاهد اولین مقابله و مقاومت جدی با تجاوز صهیونیست‌ها بود؛ عده‌ای از جوانان مذهبی شیعه که خود را پیروان امام خمینی (ره) می‌نامیدند، با اسلحه سبک و با شعار الله اکبر توانستند راه را بر صهیونیست‌ها ببندند. بعد از آن، مقاومت‌هایی نیز در درون بیروت، دانشکده علوم، ضاحیه و حومه جنوبی آن مشاهده شد.
شمال لبنان عمدتاً سنی نشین و منطقه بقاع و مرکز آن یعنی شهر بعلبک عمدتاً شیعه نشین است لذا اسلام گرایان سُنی در شهر طرابلس در شمال لبنان مستقر شدند و به رهبری شیخ سعید شعبان جنبش توحید اسلامی را به وجود آوردند.
مجموعه‌های اسلامگرای شیعه نیز در شهر بعلبک مستقر شدند و در نهایت با وجود این واقعیت که هر یک درک خاصی از نحوه برخورد با جامعه و رویداد‌های لبنان داشتند با هم ادغام شدند؛ این مجموعه‌های متفرق اسلام گرا در دو موضوع اشتراک نظر داشتند و آن اعتقاد به ولایت فقیه و پیروی از امام خمینی و مقابله با رژیم صهیونیستی بود.
در نهایت به دلیل ضربات سهمگین نیرو‌های حزب الله لبنان به رژیم صهیونیستی، این رژیم منحوس از شهر صیدا فرار کرد و حزب الله در ۱۶ فوریه ۱۹۸۵ با صدور بیانیه ای، هویت، راهبرد و برنامه‌های ایدئولوژیک خود را اعلام کرد.
اهداف حزب الله لبنان در این بیانیه اینگونه اعلام شد؛ اخراج نهایی رژیم صهیونیستی از لبنان، اخراج نهایی آمریکا، فرانسه و هم پیمانان آنها از لبنان، محاکمه عادلانه فالانژ‌ها برای جرایمی که با تحریک آمریکا و رژیم صهیونیستی در حق مسلمانان و مسیحیان مرتکب شده اند و اعطای حق تعیین سرنوشت به ملت لبنان با آزادی کامل.
در اولین کنگره سراسری حزب‌الله لبنان، شیخ صبحی طفیلی به عنوان دبیرکل انتخاب شد؛ دو سال بعد سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل جدید این حزب تعیین شد. بعد از شهادت سید عباس موسوی، شورای حزب‌الله لبنان، سید حسن نصرالله را به عنوان دبیرکل حزب انتخاب کرد.
فرار رژیم صهیونیستی
در ۲۵ می ۲۰۰۰ ارتش رژیم صهیونیستی پس از ۲۲ سال اشغال، از مناطق جنوب لبنان عقب‌نشینی کرد، این عقب‌نشینی به دلیل حملات سخت جنبش مقاومت اسلامی حزب الله لبنان صورت گرفت.
بعد از شکست خفت‌بار ارتش رژیم صهیونیستی از مقاومت در سال ۲۰۰۰ و اخراج تحقیرآمیز اشغالگران از جنوب لبنان، جنگ ژوئیه ۲۰۰۶ معروف به جنگ ۳۳ روزه که در راستای تلاش صهیونیست‌ها برای جبران شکست قبلی آغاز شد، دومین شگفتی حزب‌الله و ناکامی رژیم اشغالگر را رقم زد.
حزب الله لبنان همچنین به درخواست دولت سوریه وارد نبرد با تروریست‌های داعش شد و در نهایت توانست در قالب محور مقاومت بر تروریست‌ها پیروز شود.
فعالیتهای سیاسی
حزب الله نقش برجسته‌ای در صحنه سیاسی لبنان ایفا می‌کند؛ این جنبش برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در انتخابات مجلس لبنان شرکت کرد و موفق شد ۱۲ کرسی را کسب کند. در سال ۱۹۹۶، ۱۰ کرسی و در سال ۲۰۰۰، هشت کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس لبنان را به دست آورد و در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵ در سطح کشور به تنهایی ۱۴ کرسی و در جنوب لبنان تمام ۲۳ کرسی را در ائتلاف با جنبش امل کسب کرد و برای اولین بار «محمد فنیش» را به عنوان وزیر آب و انرژی به کابینه لبنان فرستاد.
پس از سال ۲۰۰۵ حزب‌الله لبنان در شمار گروه‌های هشت مارس قرار گرفت؛ گروه هشت مارس در پی گردهمایی سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در بیروت و به‌دنبال مخالفت با خلع سلاح این گروه، حمایت از سوریه و مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی شکل گرفت؛ جبهه متحدی که برگرفته از حزب‌الله، حزب اَمَل و حزب مسیحی آزاد بود و بعد‌ها جریان‌های دیگری مانند جماعت اسلامی لبنان، جنبش توحید اسلامی (اهل تسنن) و حزب دموکرات لبنان (دروزی) به آن اضافه شدند.
هم‌زمان با حمایت کشورهایی چون آمریکا، فرانسه، عربستان سعودی و مصر، جریان چهارده مارس در لبنان شکل گرفت که خواستار خروج سوریه از لبنان و خلع سلاح مقاومت شد. جریان المستقبل (سنی)، حزب الکتائب و نیرو‌های لبنانی (مسیحی) و جریان سوسیالیست ترقی‌خواه لبنان (دروزی) اصلی‌ترین گروه‌های طرفدار این جریان بودند.
در انتخابات مجلس ژوئن ۲۰۰۹ لبنان نیز تمامی کاندید‌های حزب‌الله به پارلمان راه یافتند و در انتخابات ششم مه ۲۰۱۸ هم حزب‌الله لبنان و متحدانش در مجموع کرسی‌های بیشتری را در مجلس بدست آوردند.
در روابط سیاسی نیز حزب الله ارتباطات گسترده‌ای با جهان اسلام و سایر ملل داشته و گرچه از سوی رژیم‌های استعمارگری چون آمریکا و رژیم صهیونیستی به عنوان سازمانی تروریستی شناخته می‌شود، اما از حمایت مردمی در بیشتر کشور‌های اسلامی برخوردار است.
فعالیتهای اجتماعی
حزب الله در لبنان منشأ خدمات اجتماعی بسیاری بوده است؛ طبق گزارشات سی. ان. ان این جنبش وظیفه یک دولت را اجرا می‌کند، از تأسیس بیمارستان گرفته تا مدارس بازپروری و ویژه محرومان.
همچنین طبق گزارش سال ۲۰۰۶ دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل متحد، حزب الله نه تنها از بال‌های نظامی و سیاسی برخوردار است، بلکه در برنامه توسعه اجتماعی لبنان مانند ساخت بیمارستان، کلینیک و مدرسه نیز حضوری فراگیر دارد.
احداث مؤسسه جهاد سازندگی برای بازسازی خرابی‌های ناشی از تجاوزات رژیم صهیونیستی و بلایای طبیعی، تأمین آب آشامیدنی حاشیهٔ جنوبی بیروت، فعالیتهای کشاورزی، احداث جمعیت اسلامی بهداشت و مراکز درمانی و بیمارستانی متعدد، ارائه خدمات آمورشی و کمک آموزشی به دانش‌آموزان، تأسیس بنیاد شهید برای ارائه خدمات به خانواده‌های شهدا، تأسیس کمیتهٔ امداد خیریه اسلامی برای حمایت از محرومان، تامین سوخت برای همه لبنانی‌ها از جمله فعالیتهای اجتماعی حزب الله لبنان است.
حل بحران سوخت لبنان
مردم لبنان در دو سال اخیر با افت شدید ارزش پول ملی کشورشان (لیر) در برابر ارز‌های خارجی، گرانی قیمت کالاها، کمبود سوخت، قطعی کامل برق لبنان به دلیل تمام شدن سوخت نیروگاه‌های برق این کشور، شیوع ویروس کرونا و فساد برخی از سیاست‌مداران این کشور که از اعضای کابینه «سعد الحریری» نخست وزیر پیشین لبنان بودند، رو به رو هستند؛ مردم لبنان در اعتراض به این وضعیت، بار‌ها تظاهرات کرده اند و بهبودی وضعیت اقتصادی و معیشتی کشورشان را خواستار شده اند.
در این وضعیت نامناسب لبنان، حزب الله هشدار داد که در صورت رفع نشدن مشکلات و نیاز‌های مردم، خود به صورت مستقل وارد میدان خواهد شد و به مردم کمک خواهد کرد.
سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در روز عاشورای سال جاری (۱۹ اوت ۲۰۲۱) در سخنانی با هدف حل مشکلات مردم این کشور اعلام کرد که لبنان از ایران سوخت می‌خرد.
دشمنان مردم لبنان به ویژه صهیونیست‌ها بار‌ها اعلام کردند که نمی‌گذارند این محموله‌ها به لبنان برسد؛ در این زمان سیدحسن نصرالله به دشمنان هشدار داد کشتی‌های حامل سوخت خریداری شده از ایران، خاک لبنان محسوب شده و در صورت تعرض به آنها، حزب الله پاسخ کوبنده‌ای خواهد داد.
در نهایت با رسیدن سالم محموله‌های سوخت ایران به لبنان و توزیع عادلانه آن بین اقشار مختلف مردم این کشور و نَه صرفا حامیان مقاومت، پیروزی دیگری در کارنامه حزب الله ثبت شد و مردم لبنان با قدردانی از این اقدام ایران و حزب الله لبنان، دانستند که حزب الله جهت رفع نیاز‌های مردم لبنان، نگاهی ملی دارد.
جمع بندی
جنبش حزب الله لبنان یکی از جنبش‌های موفق در جهان اسلام است که علاوه بر ایستادگی بر مواضع داخلی و منطقه‌ای خود نظیر پیروی از ولایت فقیه، مبارزه با رژیم صهیونیستی، حمایت از محور مقاومت و حمایت از دولت قانونی سوریه، درک بالایی از تحولات امنیتی، سیاسی و اجتماعی دارد.
حزب الله لبنان با پذیرش موضوع چندفرهنگی و چندقومی در لبنان، وارد کارزار سیاسی این کشور شده است و با بهره گیری از ابزار‌های مدرنی نظیر انتخابات و ارائه خدمات اجتماعی، راه خود را برای تأثیرگذاری بر فعالیتهای اجتماعی و سیاسی در لبنان و منطقه باز کرده است.
حزب الله با حضور قدرتمند خود در عرصه سیاسی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی توطئه‌های مختلف محور صهیونیستی - آمریکایی - عربی را در طول سال‌های گذشته در داخل و خارج از لبنان تا به امروز خنثی کرده است.
بررسی عملکرد حزب الله لبنان از زمان تاسیس تاکنون نشان می‌دهد این جنبش مقاومتی در سطح داخلی به دنبال حل مشکلات با نگاه ملی گرایانه و در سطح منطقه‌ای هم به دنبال ایجاد ثبات و امنیت با تاکید بر اخراج بیگانگان از منطقه غرب آسیا است.
تنظیم و نگارش: محمدرضا تقی زاده