کاهش ۵۰ درصدی بارشها نشان از روزهای سخت صنعت آب برای تامین این مایه حیات است که آن را میتوان در نالههای امروز کرخه دید.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما؛ کم آبی و حتی بی آبی موضوع جدیدی برای ایران، کشور خشک و نیمه خشک ما نیست حالا بروز شدیدترین خشکسالی نسبت به ۵۰ ساله گذشته در سال ۹۹ این تشنگی را در ایران بیشتر هم کرده است، اما موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که این کم آبیها را در نالههای بزرگترین سد خاکی خاورمیانه و ایران و یکی از بزرگترین سدهای خاکی جهان، در کرخه بشنوید.
این روزها از کرخه خبر میرسد که آب این سد ۲۰ ساله به کمتر از تراز نرمال رسیده و از دریاچه بزرگ آن با ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب ذخیره آبی حتی به اندازه ادامه حیات آن هم چیزی باقی نمانده است.
تراز نرمال در یک سد یعنی میزان حجم آبی که برای حفظ سازهی سد در مخزن آن باقی میماند ذخیرهای که نباید از آن استفاده کرد و این درحالیست که که شنیدهها حاکی از نشست بدنه سد کرخه به دلیل برداشت بی رویه از مخزن این سد است.
وقتی به آمارها نگاه میکنیم وضعیت مصرف میگوید کشاورزی با ۹۲ درصد برداشتها از منابع آب، بزرگترین مصرف کننده در کشور محسوب میشود و البته سد کرخه را نیز همین برداشتها که برای انجام کشتهایی عجیب صورت میگیرد به این روز رسانده است. حالا چرا این بزرگترین مصرفکننده، به برداشتهایش بدون توجه ادامه داده و میدهد؟ پاسخ اینجاست که آب بخش کشاورزی رایگان و بدون پرداخت هزینه به کشاورز تحویل داده میشود و همین موضوع کافی است تا نه تخریب کرخه مهم باشد و نه تمام شدن سفرههای آب زیرزمینی اهمیتی پیدا کند.
بزرگترین رودخانههای کشور در استان خوزستان جاری است که بخش عمدهای از آب این رودخانهها پشت بزرگترین سدهای کشور برای تامین آب شرب، صنعت، تولید برق و البته کشاورزی جمع شده است. بیشترین کشت در این استان را خرما، گندم و نیشکر به خود اختصاص میدهند این رویه ادامه داشت تا اینکه با بروز بارشها و سیلابهای قابل توجه در سال ۹۸ و پر آب شدن زمینهای کشاورزی، مجوزی صادر شد که از آن سال تاکنون میزان خروجی سدهای این استان را ۵ برابر کرده است.
بارشهای سال آبی ۹۷-۹۸ زمینهای کشاورزی این استان را به دلیل سیلابهای شدید بصورت باتلاقی درآورد که این موضوع با درخواست کشاورزان سبب ابلاغ مجوز کاشت برنج در این استان شد البته این مجوز فقط برای یکسال بود، ولی در سال ۹۸ بیشتر از ۱۸۳ هزار هکتار را زیر کشت برد و کم کم این رقم از ۲۰۰ هزار هکتار هم گذشت درحالی که بارشهای سال ۹۸ در سال بعد تکرار نشد؛ درخواست کشاورزان برای ادامه کشت برنج به دلیل سود حاصل از محصول زراعی، فشار بر ذخیره سدها را به قدری افزایش داد که حالا میشود نالههای کرخه را به وضوح شنید.
حالا نه فقط کشاورزی، بلکه صنعت و شرب هم با مشکل تامین مواجه شده است و البته دیگر نمیشود از نیروگاههای برق آبی این سدها استفاده کرد و این یعنی خاموشیهای تابستان که شامل حال همهی مردم ایران از شمال تا جنوب کشور شد.
تنشهای شکل گرفته برای تامین آب برای کشت تابستان مسئولان را مجبور به رها سازی آب از سدها کرد و حالا برنج تولید شده، اما حال سد کرخه خوب نیست از سویی دیگر پیش بینیهای هواشناسی میگوید پاییز امسال بارشها کمتر از نرمال خواهد بود بنابراین ورودی سدها افزایش نخواهد داشت و همین رویه یعنی روند کاهشی ذخیره پشت سدها ادامه دارد.
آسیه سلیمی - خبرنگار خبرگزاری صداوسیما