خشکه کاری شالی در لرستان

به گزارش خبر گزاری صداو سیما؛ مرکز لرستان، وقتی از زمین تشنه هم می شودخوشه های طلایی شالی را چید.طلایی شدن خوشه‌های سبز شالیزار‌ها با آب کم هم امکان پذیر شده است.
ریشه نامش با رنج است، اما قصه کاشت و برداشت شالی همان قدر که سخت و پر زحمت است، شیرین و زیباست؛ سخت است مثل دستان پینه بسته و پر از زخم و خراش شالیکاران، شیرین است و عطر دل انگیز شالیزار‌هایی که با مهربانی شالیکاران خوشه‌های سبز شالی، طلایی می‌شود .

۲۵هزار تُن برنج سفید از شالیزارهای لرستان 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان گفت: ۲۵هزار تُن برنج سفید امسال از سطح ۹ هزار و ۷۰۰ هکتار از شالیزار‌های استان برداشت شد.
 به طور متوسط از هر هکتار شالیزار ۴.۷ تُن شلتوک و حدود ۵۵ درصد آن برنج سفید تولید می‌شود.
جواد صالحان می‌گوید:امسال سطح زیر کشت برنج در لرستان ۲هزار هکتار و تولید برنج حدود ۱۰هزار تُن نیز کاهش داشته است. 
سال زراعی گذشته حدود ۱۲ هزار هکتاراز شالیزار‌های استان کشت شده است.
شهرستان دورود با سطحی معادل ۶ هزار هکتار بیشترین سطح زیر کشت برنج را دارد.۶۰ درصد برنج لرستان در این شهرستان تولید می‌شود
 طارم، دم سیاه، هاشمی و علی کاظمی ارقام کشت شده برنج در لرستان است.
۵۰ واحد شالیکوبی فعال در استان وجود دارد.

خشکه ‎کاری شالی در لرستان 

 کشت شالی به روش خشکه کاری کشتی جایگزین و یکی از روش‌های مدیریت مصرف آب به ویژه در مناطقی که بر اثر خشکسالی سال‌های اخیر با کمبود شدید آب مواجه هستند، است. مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
کشت برنج از ابتدای کِشت تا زمان برداشت همیشه به صورت غرق‌آب است. اما در خشکه کاری از روش غرق‌آب استفاده نمی‌شود و برنج مانند محصولات گندم و جو آبیاری می‌شود و با کشت خشکه کاری در مصرف آب صرفه‌جویی خواهد شد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان می‌گوید: اجرای سایت الگویی و پایلوت خشکه کاری برنج از دوسال پیش در استان لرستان آغاز شده که تا کنون نتایج خوبی داشته است.
آقای صالحیان افزود: پس از بررسی نتایج توسط کارشناسان مراکز تحقیقات و در صورت محقق شدن نتایج مطلوب مصرف آب و قیاس با کشت رایج و مرسوم، مباحث آموزشی و ترویج آن بین کشاورزان و اجرایی کردن آن در مزارع با توجه به مشکلات، چالش و بحران آب در استان، در برنامه‌های سازمان قرار خواهد گرفت.
وی گفت: با بیان اینکه خشکه کاری برنج در دورود و دو منطقه از خرم‌آباد اجرا شده است، افزود:در روش غرقابی هر هکتار ۲۰ هزار متر مکعب آب مصرف می‌شود، و در روش خشکه کاری به نصف می‌رسد.
 حفظ خاک، کاهش مصرف سموم، کاهش آفات و بیماری‌ها، کاهش مصرف آب و کاهش هزینه تولید از مزایای روش خشکه‌کاری برنج است.
 باتوجه به کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی‌های اخیر برای سال زراعی جاری باید حداکثر ۳۰ درصد زمین‌های زراعی استان به محصولات آبدوستی نظیر برنج، چغندر و سیب زمینی اختصاص یابد.

مشکلات شالیکاران لرستان

شالی کوبی‌های لرستان سبوس استحصالی از برنج را به نفع خود به فروش می‌رسانند.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی لرستان گفته: کشاورزان مایل به بهره برداری از سبوس نیستند و واحد‌های شالیکوبی به نفع خودشان بهره برداری می‌کنند.
مرادی افزود: هر کشاورزی که مطالبه‌ی سبوس را از شالی کوبی کند باید شالیکوبی سبوس را در اختیار کشاورز قرار دهد
سبوس برنج متعلق به کشاورز است و ضروری است دستگاه‌های متولی برای تضییع نشدن حق کشاورزان نظارت بیشتری بر کار شالیکوبی‌های استان داشته باشند.
شالیکوبی‌های لرستان سبوس برنج شالیکاران را صاحب می‌شوند.
بر اساس قانون، سبوس استحصالی از برنج کشاورزان در شالی کوبی‌ها متعلق به شالیکاران است.

 برای شالیکار کشت  شالی جایگزینی ندارد

کشت شالی یکی از پر سودترین و پر درآمدترین زراعتهاست، زراعتی که از نظر کشاورزان با دیگر محصولات قابل مقایسه نیست و جایگزینی ندارد.
نیاز سالانه کشور به این محصول استراتژیک حدود سه میلیون تُن در سال است که براساس گزارش وزارت جهاد کشاورزی حدود ۲.۵ میلیون تُن برنج در سالجاری از شالیزار‌های کشور برداشت شده که ۹۰ درصد از آن سهم سه استان شمالی است.
با کاشت برنج ۱۲۰ میلیون تومان در یک هکتار محصول برداشت می‌شود. وقتی غذای اصلی همه ما برنج است و در بازار به دنبال برنج می‌گردیم نمی‌شود چیز دیگری را جایگزین کنیم.
 شالیکاران می‌گویند با کاشت نخود و عدس و گندم و سیب زمینی هیچ وقت نمی‌توانیم به منافعمان برسیم.
شالیکاری با وجود پرسود بودن دغدغه‌ها و مشکلات فراوانی دارد، از کمبود نیروی انسانی در مرحله کشت و نشاء گرفته تا قیمت گزاف سم، کود و انواع آفت‌کش‌ها که هرکدام سبب می‌شود قیمت تمام شده افزایش یابد.

خشکه کاری برنج؛ صرفه جویی با صرفه 

در این روش کاشت بذر خشک را به وسیله ردیف کار گندم به فاصله ۲۵ سانت به عمق یک تا دو سانت در زمین کاشته می‌شود.
در کاشت خشکه کاری ریشه شالی حدود ۳ سانت نم داشته باشد کفایت می‌کند و بذر خشکه به خوبی رشد می‌کند.
در این روش کشت دیگر نیازی به نشاکاری نیست و هر نوع رقمی از برنج را می‌توان با استفاده از آن کاشت. 
با مدیریت مصرف آب در روش خشکه کاری هزینه کشاورزی کاهش و استفاده آب هم نصف می‌شود 

شالیکاران لرستانی چشم انتظار حمایت

 مشکلات شالیکاران قد همه خوشه‌های طلایی و شاید بیشتر از دانه‌های برنجی باشد که روی سفره‌های همه ما می‌آید 
سالهاست که روز از نو برای کشاورزان و شالیکاران لرستان نو می‌شود، اما روزی و ثمره تلاش و زحمتشان در جیب دلالان و واسطه‌ها می‌رود، بهتر است بگویم سالیان سال که با دست‌های پر از درد و رنج می‌کارند و ما می‌خوریم.
کشاورزی چرخه‌ای مداوم است که هر ساله تکرار می‌شود؛مسئولان باید برای رفع مشکلات کشاورزان و شالیکاران توجه ویژه داشته باشند.
وقتی کشاورزی دستان پینه بسته اش را به زمین می‌زند و برکت به بار می‌آورد و ساقه های شالی با دسترنج شالیکاران رزق حلالی بر سفره‌های مردم می شود،باید دستان پینه بسته کشاورزان را بوسید و تمام قد از کشاورزان و شالیکاران حمایت کرد.

ویراستار:آقای مرادی
نویسنده:خدیجه میری