روزی به نام روز جهانی استاندارد

سرانجام پس از مذاکره‌های طولانی برای تأسیس سازمان بین المللی استاندارد با حروف اختصاری ISO به منظور یکپارچه کردن تدوین استاندارد در سراسر جهان، ایجاد تسهیلات در تجارت بین المللی، حمایت از تولید کننده و مصرف کننده و توسعه همکاری‌های علمی، فناوری، اقتصادی و ... توافق شد.

 

درپی تشکیل این سازمان و درک بیشتر مردم دنیا از اهمیت استاندارد در زندگی بشر، ۲۳ سال بعد مجمع عمومی سازمان بین‌المللی استاندارد در سال ۱۹۶۹ روز ۱۴ اکتبر مطابق با ۲۲ مهر را به نام روز جهانی استاندارد نامگذاری کرد و با پذیرفتن سازمان ملل روز جهانی استاندارد اعلام شد تا اهمیت و ارزش فراوان استاندارد برای جهانیان بیش از بیش آشکار شود.

 

این سازمان که اکنون مقر آن در ژنو سوییس است، مهمترین سازمان جهانی برای تهیه کلیه استاندارد‌های رشته‌های مختلف به استثنای دو رشته برق و الکترونیک و مواد دارویی است. 

 

تاریخچه سازمان ملی استاندارد در ایران

سازمان استاندارد خیلی سال قبل از نامگذاری روز جهانی استاندارد، در ایران شکل گرفته بود. درواقع سال ۱۳۰۴ شمسی نخستین حرکت مدون در ارتباط با استاندارد و استاندارد نویسی در ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاس¬ها آغاز شد.

 

سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۳۲ به لحاظ اهمیت یافتن نظارت بر ویـژگی‌ها و کیفیت کالا‌های صادراتی و وارداتی هسته‌های تکامل یافته در موسسه به صورت یک اداره در وزارت بازرگانی شکل گرفت که در زمینه کنترل کالا‌های وارداتی، صادراتی و تولیدات داخل کشور فعالیت کند.

 

سال ۱۳۳۹ قانون " اجازه تاُسیس موسسه استاندارد ایران " در شش ماده به تصویب مجلس وقت رسید و در این سال ایران رسماً به عضویت سازمان بین‌المللی استاندارد پذیرفته شد. 

 

سال ۱۳۴۹ قانون مواد الحاقی به قانون موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل هفده ماده و دو تبصره به تصویب مجلسین وقت رسید. 

طی سال‌های ۱۳۵۳تا ۱۳۷۱ تنها مورد با اهمیت انتقال موسسه استاندارد از وزارت افتصاد و دارایی به وزرات صنایع و معادن بوده است.

 

سال ۱۳۷۱ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت و همچنین در اسفند ۱۳۹۴ طرح تاسیس سازمان ملی استاندارد که دارای ۵ فصل و ۶۱ ماده بوده در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.

 

 

فعالیت‌های سازمان ملی استاندارد ایران باهدف تامین منافع ملی، در پنج حوزه استانداردسازی، ارزیابی انطباق، اندازه شناسی، تایید صلاحیت و فعالیت ¬های پژوهشی استاندارد تعریف می ¬شود. 

 

سازمانی مستقل از سایر سازمان‌ها با اهدافی مهم که برای حفظ منافع همه احاد جامعه تعیین شدند. سازمانی که تاکنون توانسته با برنامه ریزی و تعیین ضوابظ و قوانین مختلف تا حدود زیادی منافع کشور و مردم را تامین کند، اما در برخی موارد هم نتوانسته مقابل شرکت‌های بزرگ و قدرتمند خیلی موفق و مستقل عمل کند. قانون استاندارد ۸۵ گانه خودروسازی در ایران را شاید بتوان یکی از مواردی نام برد که سازمان استاندارد نتوانست خیلی مستقل عمل و اقدام کند. استاندارد‌های ۸۵ گانه‌ای که شاید می‌توانست در افزایش کیفیت و ایمنی خودرو‌های تولید کشور خیلی موثر باشد، اما تاکنون با فشار‌های مختلف خودروساز‌ها کامل اجرایی نشده است.

 

عدم موفقیت سازمانی مستقل مقابل غول‌های خودروسازی ایران که نشان میدهد این سازمان حیاتی باید بیش از این که هست قوی و مستقل باشد.