تپش قلب به عنوان یک آگاهی و حس کلی از ضربان قلب تعریف میشود که ممکن است خیلی آرام، خیلی سریع و یا نامنظم باشد.
برخی بیماران اغلب موارد، در شب و هنگامی که بر روی تخت خود دراز کشیدهاند و هیچ موضوع دیگری حواسشان را پرت نمیکند، احساس میکنند که قلبشان برای لحظهای نبض ندارد. اما در بعضی افراد به صورت ناگهانی ضربان قلب برای چند دقیقه کوتاه، بالا میرود؛ به عبارتی آنها دچار تپش قلب کوبنده خواهند شد.
علت تپش قلب ناگهانی
تاکی کاردی زمانی اتفاق میافتد که قلب شما ناگهان خیلی سریع شروع به تپیدن کند. اگر در اثر ورزش، استرس یا تب اتفاق بیفتد، معمولاً جای نگرانی نیست و نیازی به درمان ندارد. اما اگر ادامه داشته باشد، یک نوع آریتمی به نام تاکی کاردی فوق بطنی است که حتما میبایست برای درمان آن به متخصص قلب مراجعه کنید.
درد قلب
انجام فعالیت بیش از حد در روز
استرس
مصرف کافئین، الکل، تنباکو یا قرصهای رژیمی
تغییرات هورمونی مرتبط با دوران قاعدگی، حاملگی و یائسگی
فشار خون پایین
واکنش بدن نسبت به بعضی داروها مثل قرصهای تیروئید، داروهای سرماخوردگی و یا داروهای آسم
تپش قلب همچنین ممکن است بهدلیل انواع مختلف آریتمی قلبی نیز اتفاق بیفتد. این نوع تپش قلب با توجه به موقعیت و نوع ضربان قلب دستهبندی میشود که بعضی از انواع متدوال آن به شرح زیر است:
تاکیکاردی فوق بطنی
این بیماری، ضربان قلب سریعی است که در بالای بطنها (حفرههای پایینی قلب) ایجاد میشود. از علائم این مشکل میتوان به ضربان خیلی سریع یا نامنظم و سرگیجه اشاره کرد.
فیبریلاسیون دهلیزی
یکی از شایعترین انواع آریتمی، فیبریلاسیون دهلیزی است که باعث ضربان قلب سریع و نامنظم میشود.
فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است که همراه با علائمی مثل تپش قلب یا تنگی نفس باشد؛ یا اینکه بیمار هیچ نوع علامتی را تجربه نکند. این نوع آریتمی یکی از علل شایع بروز سکته مغزی میباشد.
تاکیکاری بطنی
تاکی کاردی بطنی در واقع ضربان قلب سریعی که در بطنها (حفرههای پایینی قلب) بهوجود میآید. این نوع از آریتمی قلبی ممکن است باعث از دستدادن هوشیاری فرد و در بعضی مواقع حتی منجر به ایست قلبی یا مرگ ناگهانی شود.
تشخیص تپش قلب کوبنده بی خطر
◼ هولتر مانیتور، دستگاهی قابل حمل است که میتوانید آن را بهمدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در جیب یا یک کیسه در اطراف گردن یا کمرتان حمل کنید. الکترودها قفسه سینه شما را به سیمهای مانیتور وصل میکنند تا ریتم قلب شما را ثبت کند.
◼ مانیتور پایش رویداد یا event monitor میتواند ریتم قلب را برای مدت طولانیتری (حدود یک ماه) ثبت کند. البته در این روش بیمار هر زمان که احساس کند ضربان قلب غیر طبیعی دارد، مانیتور را فعال میکند.
درمان تپش قلب کوبنده
مراقبتهای پیشگیرانه (برای تپش قلب خفیف)
سعی کنید سیگار کشیدن، مصرف کافئین بیش از حد و الکل را از رژیم روزانه خود حذف کنید. نفسکشیدن عمیق و یوگا را تمرین کنید، خواب کافی داشتهباشید و بهطور منظم ورزش کنید. بهطور کلی روزانه برنامههای منظمی را برای رسیدگی به سلامتیتان داشتهباشید.
مصرف دارو
پزشک ممکن است داروهای ضد آریتمی مثل بتابلاکر و یا مسدودکننده کانال کلسیم قلب را برایتان تجویز کند. هر دو این داروها سابقه خوبی دارند. در بعضی مواقع این داروها خیلی مؤثر عمل نمیکنند و داروهای آریتمی قوی تری نیاز است تا بهطور مستقیم بر روی کانالهای پتاسیم و سدیم قلب تأثیر بگذارند.
اَبلیشین قلب
در این روش سیمهایی بلند قابل انعطاف (کاتتر) را از طریق رگهای موجود در پا وارد قلب میکنند تا محل ایجاد ضربان غیر طبیعی را بررسی کنند. سپس با ارسال امواج رادیویی، مسیر غیر عادی مورد نظر را از بین میبرند. این روش در شرایطی بسیار مؤثر است که پزشک نوعی از آریتمی را در قسمت مشخصی از قلب (مثل تاکیکاردی فوق بطنی) تشخیص داده است.
دیگر روشها شامل کاردیوورژن (شوک الکتریکی به قلب که میتواند منجر به از بین رفتن نامنظمی قلب شود) و دیفیبلاتور کاشتنی (نوعی باطری است که درون قلب کار گذاشته میشود. این دستگاه میتواند نامنظمیهای قلب را تشخیص داده و در صورت لزوم با ایجاد شوک هایی، آنها را برطرف کند) میشود.
گاهی بهترین درمان محکم زدن قلب، آرامش است!
در بیشتر مواقع، تپش قلب بهخاطر محرکهایی اتفاق میافتد که ارتباطی با قلب ندارند و با توصیههای خانگی درمان میشوند. برای مثال، اگر زمانی که مضطرب هستید و استرس دارید، افزایش ضربان قلبتان را احساس میکنید، تکنیکهایی مثل: مدیتیشن و تنفس عمیق میتوانند بهطور قابل توجهی تپش قلبتان را کاهش دهند.
همچنین، اگر بهخاطر مصرف بعضی محرکها احساس کردید که ضربان قلبتان در قفسه سینه محکم میزند، کاهش مصرف محصولات حاوی تنباکو و کافئین میتواند شما را آرام کند. اگر داروی خاصی مصرف میکنید، در مورد تپش قلبتان با پزشک صحبت کنید تا مشخص شود که دلیل تپش قلب کوبنده شما، داروهایتان است یا دلیل دیگری دارد.
دریافت مایعات کافی و رژیم غذایی هم نقش مهمی را ایفا میکنند. کمبود آب و سطح پایین پتاسیم میتواند ضربان قلب را تحریک کند. اگر قند خون پایینی دارید، مصرف بیش از حد غذاهای سرشار از کربوهیدراتها و غذاهای فرآوریشده میتواند احتمال تپش قلب را در شما افزایش دهد.