آخرین روز ماه صفر مصادف با سالروز شهادت حضرت علی بن موسی الرضا امام هشتم شیعیان (ع) است.
امام هشتم شعیان جهان همواره در زمان عمر با برکت خود با سخنان گهربارش درصدد سعادت مردم در دنیا و آخرت بود.
نامهای امام
نام ایشان (علی) است، ولی بر اساس شیوهای که در میان اعراب مرسوم است، به وی (ابوالحسن) میگفتند. این گونه اسمها را (کنیه) مینامند.
علاوه بر نام و کنیه، گاه عنوان دیگری نیز به افراد میدهند که آن را (لقب) میگویند. امام هشتم دارای لقبهای متعددی است. از جمله معروفترین این القاب، (رضا)، (عالم آل محمد)، (غریب الغرباء)، (شمس الشموس) و (معین الضعفاء) است. نامیدن هر فرد به این نامها، یعنی اسم، کنیه و لقب دلیل خاصی دارد.
گفته اند که وی را به این جهت (رضا) لقب داده اند که خدا از او راضی است. دوران کودکی و نوجوانی و جوانی امام در مدینه گذشت. اخلاق نیکو، دانش فراوان، ایمان و عبادت بسیار از ویژگیهایی بود که امام را مشخص میساخت.
از خوش اخلاقی امام سخن بسیار گفته اند. در این جا به چند نمونه آن اشاره میشود که امام در برخورد با مردم به چه نکات ریزی دقّت میکرده است. همه اینها برای ما درس (چگونه زیستن) است:
ـ هیچ گاه با سخن خود، دیگران را آزار نداد.
ـ سخن هیچ کسی را قطع نکرد.
ـ به نیازمندان بسیار کمک میکرد.
ـ با خدمتگزاران خود بر سر یک سفره مینشست و غذا میخورد.
ـ همیشه چهرهای خندان داشت.
ـ هرگز با صدای بلند و با قهقهه نمیخندید.
ـ هنگام نشستن، هرگز پای خود را در حضور دیگران دراز نمیکرد.
ـ در حضور دیگران هرگز به دیوار تکیه نمیزد.
ـ به عیادت بیماران میرفت.
ـ در تشییع جنازهها شرکت میجست.
ـ از مهمانان خود، شخصا پذیرایی میکرد.
ـ وقتی بر سر سفرهای میرسید، اجازه نمیداد تا به احترام او از جای برخیزند.
ـ به پاکیزگی بدن، موی سر و پوشاک خود بسیار توجه داشت.
ـ بردبار و شکیبا بود.
اینها گوشهای از اخلاق امام هشتم علی بن موسی الرضا (ع) بود. آیا با داشتن این اخلاق و رفتار نباید خدا از او راضی و خرسند باشد؟ و آیا سزاوار نیست که او را (رضا) بنامند؟ آیا کسی که خدا از او خشنود است، مردم از او خرسند نیستند؟ این گونه هست که نام (رضا) برای آن امام بزرگوار برازنده و سزاوار است.
شخصیت معنوی امام
ـ شبها کم میخوابید و بیشتر شب را به عبادت میپرداخت.
ـ بسیاری از روزها را روزه میگرفت.
ـ سجده هایش بسیار طولانی بود.
ـ قرآن بسیار تلاوت میکرد.
ـ به نماز اول وقت پایبند بود.
ـ غیر از هنگام نماز هم به مناجات به خدا انس داشت.
در میان نقل قولهای گوناگون درباره روز و ماه و سال شهادت امام رضا (ع)، مشهورتر آن است که حضرت در روز جمعه، آخر ماه صفر سال ۲۰۳ هجری قمری به شهادت رسیده، در حالی که ۵۵ سال از عمر مبارک امام سپری شده است.
محل شهادت امام هم به گفته همه تاریخ نویسان، شهر توس و محل دفن ایشان نیز در باغ حمید بن قحطبه در سناباد بوده که بعدها (مشهد الرضاـ محل شهادت امام رضا علیه السلام) نام گرفته و اینک به نام مشهد شهرت دارد.