فشار خون یکی از بیماریهای خطرناک است. مبتلایان به این بیماری در معرض خطر هستند و باید سبک زندگی و رژیم غذایی خود را با توجه به آن تغییر دهند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز مهاباد، افزایش فشار خون میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد. این بیماری میتواند به دلایل ژنتیکی، رژیم غذایی و عادات غذایی ناسالم یا مصرف سیگار و سبک زندگی ناسالم به وجود بیاید. به طور کلی میتوان دلایل افزایش فشار خون را به دو دسته غیر قابل کنترل و قابل کنترل تقسیم کرد.
عوامل غیرقابل کنترل افزایش فشار خون
سن
افزایش سن باعث سخت تر شدن رگها و کاهش کارکرد کلیه ها می شود که هر دو باعث افزایش فشار خون می گردند. بیش از ۶۵ درصد آمریکایی های بالای شصت سال دارای فشار خون بالاتر از نرمال می باشند. باید توجه داشت که متاسفانه افزایش چاقی در کودکان و نوجوانان، باعث کاهش سن ابتلا به فشار خون گردیده است. بر اساس آمار مشاهده شده ابتلا به فشار خون در جوانی و میانسالی نیز افزایش یافته است.
جنسیت
قبل از ۵۵ سالگی مردان شانس بیشتری برای ابتلا به فشار خون دارند، ولی پس از این سن، شانس زنان نسبت به مردان افزایش می یابد.
ژنتیک
کسانی که یک نفر از اقوام درجه یک آنها به بیماری فشار خون مبتلا می باشد، شانس بالاتری برای ابتلا به فشار خون دارند. این موضوع با تحقیقات ژنتیکی اثبات گردیده است. این افراد به طور ژنتیکی به علت عملکرد متفاوتی که سیستم تنظیم میزان نمک در کلیه هایشان نسبت به سایر افراد دارد، به نمک و سدیم حساسیت بیشتری دارند، که این موضوع خطر ابتلا به فشار خون را در آنها افزایش می دهد.
علل افزایش فشار خون ثانویه
فشار خون ثانویه زمانی اتفاق میافتد که فرد بر اثر یک بیماری دیگر به فشار خون نیز مبتلا میشود. بیماریهای قلبی و تنگی عروق، بیماریهای کلیوی و البته مشکلات تیروئید از علل افزایش فشار خون ثانویه هستند.
عوامل قابل کنترل فشار خون بالا
برخی از علل افزایش فشارخون بالا قابل کنترل هستند. این یعنی شما با تحت کنترل داشتن بعضی عادات غذایی و رفتاری خود میتوانید خطر ابتلای خود را به فشار خون بالا کنترل کنید. بعضی از این عوامل قابل کنترل فشار خون شامل موارد زیر هستند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی پرنمک و دارای سدیم زیاد و پتاسیم کم، از دیگر عوامل افزایش فشار خون بالا هستند. باید توجه داشت که امروزه منشا اصلی سدیم اضافی در رژیم های غذایی، غذاهای فرآوری شده و فست فودها می باشند. برعکس سدیم، پتاسیم باعث کاهش فشار خون می گردد و به همین جهت پیروی از رژیم های سرشار از پتاسیم برای جلوگیری از ابتلا به فشار خون و یا کنترل آن تقریبا در اکثر موارد توصیه می گردند.
علت افزایش فشار خون بعد از غذا نیز بالا رفتن میزان سدیم بدن است. سدیم باعث میشود بدن مایعات را در خود نگه دارد و در نتیجه فشار خون فرد بالا برود. افزایش میزان سدیم بدن مهمترین علت افزایش فشار خون بعد از غذا است.
ورزش و تحرک بدنی
نداشتن فعالیت بدنی و ورزش نکردن باعث سخت تر شدن رگها و افزایش فشار خون می گردد. این موضوع با واسطه افزایش وزن
نیز می تواند خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهد.
چاقی و اضافه وزن
داشتن اضافه وزن باعث افزایش بار کاری قلب و کلیه ها و آسیب به آنها می گردد.
از آنجا که این دو ارگان نقش اساسی در کنترل فشار خون دارند، اختلال در عملکرد آنها می تواند به افزایش فشار خون بیانجامد. در افراد چاق معمولا میزان کلسترول و تری گلیسرید خون هم بالاست که منجر به سخت شدن رگها و افزایش فشار خون می گردد.
سیگار و الکل
ماده نیکوتین موجود در سیگار باعث تنگ شدن رگها، بالا رفتن ضربان قلب، غلیظ شدن خون و نهایتا افزایش فشار خون می گردد. سیگار کشیدن همچنین باعث تولید ماده مونوکسید کربن در خون می گردد که به شدت میزان اکسیژن خون را کاهش می دهد و قلب برای جبران آن باید بر میزان کار خود بیافزاید، که این موضوع نیز به سیستم قلبی – عروقی آسیب وارد مینماید. نوشیدن بیش از حد الکل هم احتمالا با اثر بر سیستم اعصاب مرکزی بدن که میزان ضربان قلب و انقباض و انبساط رگها را در کنترل خود دارند، باعث افزایش فشار خون می گردد.
علت افزایش فشار خون در جوانان
جوانان در سنین 20 تا 30 سالگی معمولا سلامت جسمانی بالایی دارند.
فشار خون بالا در جوانان دلایل متفاوتی دارد. برای مثال یک علتافزایش فشار خون در جوانان بالا بودن هورمون هایپرآلدوسترونیسم است. این هورمون موجب بالا رفتن سطح سدیم در بدن و افزایش فشار خون میشود. از دیگر دلایل افزایش فشار خون جوانان میتوان به بیماریهای کلیوی و تنگی عروق اشاره کرد که میتواند موجب فشار خون بالا شود.
علت افزایش فشار خون لحظه ای
افزایش فشار خون لحظهای یک دلیل اصلی و مهم دارد. استرس منجر به تولید ادرنالین و کرتیزل شده و فشار خون شما را بالا میبرد. پس شما میتوانید با کاهش میزان استرس خود اصلیترین علت افزایش فشار خون لحظهای را از بین ببرید.
سایر عوامل
علاوه بر عوامل ذکر شده، داشتن دیابت و بیماریهای کلیوی نیز آسیب زا هستند. همچنین مصرف بعضی داروها نظیر ایبوپروفن و کمبود ویتامین D می توانند شانس ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند.