کلیه وظایف و اختیاراتی که بر عهده استانداران محول گردیده است فرمانداران نیز همان وظایف و اختیارات را (به استثنای قائم مقام شورای شهر) در شهرستان محل ماموریت خود دارا هستند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز یزد، استاندار یزد پس از کش و قوس‌های فراوان معرفی شد تا سکان هدایت استان پس از محمدعلی طالبی، در اختیار مهران فاطمی قرار گیرد.
این تغییر و تحول به استانداری محدود نبوده و در آینده‌ای نزدیک شاهد تغییر بسیاری از مسئولان استان و روی کار آمدن چهره‌های جدیدی خواهیم بود.
یکی از این پست‌ها که در همه شهرستان‌ها وجود دارد، فرمانداری است که از اهمیت فراوانی نیز برخوردار بوده و در روز‌ها یا هفته‌های آتی با تکریم برخی یا همه فرمانداران کنونی و معرفی فرمانداران جدید مواجه می‌شویم.
اما مهمترین وظایف فرماندار چیست و یک فرماندار که مسئول اول شهر است، چه اختیاراتی برعهده دارد؟
وظایف و مسئولیت‌های استانداران و فرمانداران در هشتادمین جلسه مورخ ۱۳۷۷/۷/۲۸ شورای عالی اداری در اجرای مفاد تبصره ۳۱ قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ۲۴ ماده و ۱۶ تبصره مورد تصویب قرار گرفت. برابر ماده ۲۴ مصوبه فوق «کلیه وظایف و اختیاراتی که بر عهده استانداران محول گردیده است فرمانداران نیز همان وظایف و اختیارات را (به استثنای قائم مقام شورای شهر) در شهرستان محل ماموریت خود دارا هستند».
فرمانداران در قلمرو ماموریت خویش به عنوان نماینده عالی دولت، مسئولیت اجرای سیاست‌های عمومی کشور در ارتباط با وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه هایی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می‌نمایند، نهادهای انقلاب اسلامی، نیرو‌های انتظامی، شورا‌های اسلامی شهر و شهرداری‌ها و موسسات عمومی غیر دولتی را عهده دار خواهند بود.
مسئولیت برقراری و حفظ نظم و امنیت شهرستان، هدایت و تشکیل مرتب جلسات شورای تامین و نظارت بر حسن اجرای مصوبات آن، پیش بینی و پیشگیری معضلات امنیتی شهرستان و تعیین و تدوین اولویت‌ها و سیاست‌های امنیتی و فراهم آوردن موجبات اجرای طرح‌ها و سیاست‌های عام امنیتی و انتظامی، مصوبات مراجع قانونی، دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌های امنیتی برعهده فرماندار است.
فرماندار می‌تواند پیشنهاد تشکیل موقت یا دائم یا انحلال رده انتظامی شهرستان را بدهد، باید از هرگونه تردد و نقل و انتقالات غیرمجاز جلوگیری کند، برای مبارزه با مواد مخدر، قاچاق سلاح، مواد منفجره و کالا و ارز برنامه ریزی داشته باشد و بر تردد و اقامت و تابعیت اتباع و نمایندگی‌های خارجی و آوارگان نظارت کند.
تشکیل و هدایت شورا‌هایی نظیر آموزش و پرورش، حفاظت از منابع طبیعی، هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، تنظیم بازار و شورای اداری برعده فرماندار است. او باید همه پرسی و انتخابات‌ها را برگزار و نظارت کند، برای تقسیمات کشوری مطالعه و پیشنهاد داشته باشد و زمینه مناسب رشد و ارتقای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بانوان و همچنین رشد و پیشرفت آموزش و پرورش، ورزش همگانی، بهداشت عمومی و آموزش عالی و تحقیقات را فراهم سازد.
حفظ و حراست از ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و گسترش فرهنگ اصیل اسلامی، پیشگیری از منکرات و مفاسد اجتماعی، فراهم آوردن زمینه‌های عدالت اجتماعی و فقرزدایی، کنترل و مهار بحران‌های ناشی از حوادث و بلایای طبیعی، نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات، نظارت بر همه ارگان‌های دولتی و موسسات عمومی غیردولتی و نظارت بر حفظ و حراست از منابع طبیعی و محیط زیست از دیگر وظایفی است که قانون برعهده فرماندار قرار داده است.
همچنین مدیران و مسئولان ادارات شهرستان به پیشنهاد فرماندار نصب و عزل می‌شوند، طرح‌هایی نظیر آمارگیری، سرشماری و آمارگیری کارگاهی و ریشه کنی فلج اطفال توسط فرماندار انجام می‌گیرد و انجام مراسم تشریفات (استقبال، پذیرایی، مشایعت) از مقامات عالی رتبه داخلی و خارجی که رسما به شهرستان سفر می‌کنند نیز به عهده فرماندار است.