فقدان سرمایه گذاری لازم برای نوسازی تدریجی باغات شرکت کشت و صنعت مغان در سالیان گذشته ، باعث شده است در حال حاضر عملا نیمی از باغات این شرکت بازدهی اقتصادی نداشته باشند.
برابر آمار اعلام شده از سوی روابط عمومی شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان، بیش از ۱۳۶ رقم و گونه محصولات باغی در این شرکت تولید و روانه بازار مصرف می‌شود که ۷۱ درصد این تولیدات مصرف تازه خوری دارد و ۳۹ درصد به خشکبار تبدیل می شود. اما مشکل اینجاست که بهره وری باغات کشت و صنعت مغان به دلیل سن بالای درختان و فرسود بودن باغات عملا پایین تر از حد انتظار است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون کشاورزی کشت و صنعت و دامپروری مغان گفت: نیمی از باغات کشت و صنعت مغان فرسوده است و نیاز به اصلاح و احیا دارد.
حسن نظیفی اظهار کرد: شرکت کشت و صنعت مغان بالغ بر دو هزار و ۱۵۸ هکتار باغ میوه دارد که نیمی از این باغات نیازمند اصلاح و احیاست یعنی حداقل یک هزار هکتار باغ نیاز به نوسازی دارد.
معاون کشاورزی کشت و صنعت و دامپروری مغان تنوع تولید محصولات باغی این شرکت را یادآور شد و گفت: در کنار رفع دغدغه استهلاک باغات، سعی و تلاشمان بر این است تا از سطح واقعی باغات بهره ده موجود که حدکثر یکهزار و 200 هکتار است به درستی استفاده کرده و تولیدات متنوعی را روانه بازار مصرف کنیم.
نظیفی تبدیل عمده اراضی باغی کشت و صنعت مغان به سیستم آبیاری قطره‌ای و مدرن را یادآور شد و افزود: با تأمین نهاده‌هایی نظیر کود، سم و همچنین آبیاری مناسب و مدیریت مطلوب ، امسال روند تولید باغات مناسب و رو به جلو بوده است. در سال زراعی جاری تولید محصولات باغی کشت و صنعت مغان به بیش از هفت هزار تن رسید در حالی که سال گذشته این میزان کمتر از پنج هزار و ۶۰۰ تن بود که یک رشد ۲۵ درصدی را در حوزه باغات شاهد هستیم. با این وجود در صورت نوسازی تمامی باغات شرکت، حجم تولیدات باغی تا سه برابر می تواند افزایش یابد.
روند کند نوسازی
به گفته روانبخش آگاهی کارشناس کشاورزی، در عملیات نوسازی باغات علاوه بر هرس های معمول، نهال های جوان جایگزین درختان خشک شده یا فسوده می شوند و درباره درختانی که هنوز بهره وری دارند، در صورت نیاز کار پیوندزنی و سرشاخه کاری انجام می شود.
وی گفت: افزایش سن درختان کشت شده در باغ ها و همچنین ارقام قدیمی با عملکرد و بازارپسندی پایین هم از مسائلی است که برای تولید در بخش باغبانی کشاورزی مشکلاتی را ایجاد می کند.
آگاهی ادامه داد: خوشبختانه تمامی ارقام درختی شرکت کشت و صنعت مغان از محصولات بازارپسند هستند اما اکثر درختان پیر شده اند به گونه ای که برخی از درختان شرکت بیش از 40 سال سن دارند.
وی تصریح کرد: مسئولان شرکت کشت و صنعت به درستی کار نوسازی باغات فرسوده را آغاز کرده اند اما اگر مساحت در نظر گرفته شده برای نوسازی سالانه باغات فرسوده کمتر از حد لازم باشد، تا پایان کار عملا نیم دیگر باغات شرکت کشت و صنعت مغان نیز بهره وری خود را از دست می دهند.
حمابت وزارت جهاد کشاورزی
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی گفت: درباره سطح باغ های نیازمند اصلاح آمار دقیقی در دسترس نیست اما براساس بررسی های انجام گرفته حدود 6 میلیون و 200 هزار هکتار باغ در کشور وجود دارد که 340 هزار هکتار آن کاملا غیربارور هستند اما سطح باغات نیمه فرسوده بسیار بیشتر است.
محمدمهدی برومندی با بیان اینکه کشت و صنعت مغان از کشت و صنعت‌های مهم کشور محسوب می شود اذعان کرد: تقریبا یکهزار هکتار از باغات این شرکت به دلیل فرسودگی ارزش اقتصادی آنچنانی ندارد و فقط آب و خاک مصرف می‌کند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر کشور حدود 8.1 میلیارد دلار از محل ارزآوری صادرات میوه درآمد دارد افزود: با توجه به حاصلخیزی بالای زمین های کشت و صنعت مغان و قرار گرفتن در اقلیم و آب و هوای مناسب، این اراضی برای ایجاد باغات درجه یک بسیار مستعد هستند و باغات نسبتا جوانتر این شرکت در زمره باغات درجه یک کشور محسوب می شوند؛ بنابراین سرمایه گذاری برای نوسازی باغات کشت و صنعت مغان توجیه اقتصادی بالایی دارد.
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی تاکید کرد: کمک به احیای باغات درجه یک در کشت و صنعت های مستعد از جمله کشت و صنعت مغان از اولویت های وزارت جهاد کشاورزی است.
احیای حداقل 100 هکتار باغ در سال
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان با اذعان به اینکه بیشتر باغات این شرکت عمر مفید خود را از دست داده و نیاز به نوسازی دارند گفت: عملیات بهسازی یکهزار هکتار از باغات کشت و صنعت مغان در اولویت اصلی قرار گرفته است به گونه ای که طبق برنامه ، سالانه باید ۱۰۰ همتار باغ در این شرکت نوسازی شود.
اسد ا... محسن زاده افزود: بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان سال 1401 سطح باغات نوسازی شده این شرکت به ۲۵۰ هکتار خواهد رسید.
محسن زاده گفت:امسال ۱۰۰ هکتار باغ فرسوده کاملا تخریب و با نهال های جوان زیتون نوسازی شد و در سال آینده 150 هکتار دیگر با گونه‌های ثمربخش فندق، بادام، هلو و شلیل متناسب با اقلیم منطقه نوسازی می شوند.
شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان در راستای اجرای قانون خصوصی‌سازی در سال ۱۳۸۸ در لیست واگذاری‌ها قرار گرفت و بعد از چهار فقره آگهی درسال ۱۳۹۷ به بخش خصوصی واگذار شد.
این واگذاری با توجه به اعتراض‌هایی که به نحوه خصوصی سازی انجام شذ، در شانزدهم مهرماه سال ۱۳۹۹ با پنج رای موافق و یک رای مخالف هیات داوری ابطال و به دولت بازگردانده شد.
در حال حاضر مدیریت شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان بار دیگر در اختیار دولت قرار گرفته است، انتظار می رود دولت با حمایت های لازم زمینه احیای سریعتر باغات این شرکت را فراهم کند تا زمینه جهش تولیدات باغی در این مجموعه ارزشمند فراهم شود.
* نویسنده: یاشار پورمجید