12 شهریور سالروز شهادت رییسعلی دلواری الگوی مقاومت قهرمانانه در برابر استعمارو روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس است .
به گزارش خبر گزاری صداوسیما مرکز کرمان رییسعلی دلواری مبارز مشروطه‌خواه و بزرگمردی بود که در جنگ جهانی اول، هدایت قیام جنوب در تنگستان و بوشهر علیه نیرو‌های انگلیس را بر عهده داشت و توانست با مجاهدت و رهبری خود و در راستای حفاظت از ایران استعمار پیر را به زانو درآورد و در این راه جان خود را از دست داد.وی همچنین در کشاکش جنگ اول جهانی و در حمله انگلیسی‌ها به بوشهر، رشادت بسیاری از خود نشان داد.
ماجرا از این قرار بود که در ۱۹۱۴میلادی در آغاز جنگ جهانی اول نیرو‌های انگلیس از جنوب ایران را در معرض هجوم قراردادند و کشتی‌های جنگی آنها در مقابل بوشهر لنگر انداختند و نیرو‌های اشغالگر به‌تدریج قصد اشغال بوشهر و نواحی ساحلی اطراف را داشتند. در واقع باید گفت بوشهر برای انگلیس به عنوان بندری تجاری و به لحاظ جغرافیای سیاسی در منطقه خلیج فارس با اهمیت تلقی می‌شد. حضور آلمان در بوشهر که در آن زمان با بریتالیا در جنگ بود، بهانه‌ای به دست داد تا آنها، این شهر را اشغال کند.
انگلیس مقامات کنسول آلمان را دستگیر کرد که این اقدام اعتراض ایران را در پی داشت. به همین دلیل رئیسعلی دلاوری با کسب تکلیف از علماء در اوایل رمضان ۱۳۳۳ قمری خود را برای دفاع از بوشهر و جلوگیری از پیشروی نیرو‌های انگلیسی آماده کرد و توانست آنها را شسکت بدهد.
در ایران به دلیل مجاهدت‌های این مبارز نامدار در ۱۳۸۹خورشیدی و با مصوبه شورای عالی انقلاب سالروز شهادت وی برابر با ۱۲ شهریور به نام «روز ملی مبارزه با استعمار» نامگذاری شده است.
سرانجام این مجاهد خستگی ناپذیر در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی در محلی به نام «تنگک صفر» و در زمان شبیخون به نیرو‌های انگلیس بدست فردی نفوذی به نام غلام‌حسین تنگکی، از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و در ۳۳ سالگی کشته شد. پیکر او نیز بنا بر وصیتش، در جوار حرم علی‌بن‌ابیطالب (ع) در وادی‌السلام نجف اشرف دفن شده است.