خبرگزاری سیانان امریکا طی گزارشی راهآهن سراسری ایران را که به تازگی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است، یکی از شگفتیهای مهندسی قرن بیستم خواند.
در این گزارش که در اکثر خبرگزاریهای مرتبط با گردشگری و سفر بازنشر شده است، به راهآهن سراسری ایران با عنوان «یکی از بزرگترین شگفتیهای مهندسی قرن بیستم» اشاره شده است. ۲۲۴ تونل به طول ۷۶ کیلومتر، ۱۷۴ پل بزرگ و ۱۸۶ پل کوچک، این راهآهن را از روی درههای عمیق و رودخانهها عبور میدهد و به قللی با ارتفاع ۲۱۳۴ متر میرساند. تونلهای مارپیچی و عبور از روی درههای عریض یکی از تکنیکهای هوشمندانه سازندگان این خط آهن برای عبور از کوههای صعبالعبور بوده است.
برای تکمیل این خطآهن، چالشهای مهندسی و زمینشناختی متعددی بر سر راه سازندگان بوده است. برای مثال، برخی تونلها به دلیل وجود نمک و سنگ گچ غیرقابل استفاده بودهاند و باید مسیر جدیدی برای عبور خطآهن پیدا میشد. یا مثلا در یکی از تونلها، مهندسها به یک حفره در دل کوه برخوردند که آن را با ساختن یک پل در دل تونل حل کردند. کمبود مصالح مناسب در برخی مناطق هم یکی دیگر از مشکلات و دشواریهای ساخت راهآهن سراسری ایران بوده است.
این گزارش در ادامه به مناظر طبیعی و آثار باستانی موجود در مسیر خطآهن سراسری ایران پرداخته است. در این بخش به مناظر دیدنی پل سفید، پل ورسک و سه خط طلا بر فراز کوه اشاره میکند. «جاذبههای بیشتری در مسیر جنوب-غرب تهران وجود دارد: عبور از دشت قم، صعود در منطقه مرکز هستهای اراک و رسیدن به اوج در نورآباد.»
همچنین اشارهای به مسیر درود و اندیمشک و شهر باستانی شوش شده است که میزبان دو اثر ثبت جهانی دیگر، سازههای آبی شوشتر و چغازنبیل است.
خبرگزاری سیانان راهآهن سراسری ایران را نمادی از مدرنیزه شدن ایران و جامعه ایرانی میداند. هزینه ساخت مسیر شمال به جنوب چیزی حدود ۴۰ میلیون دلار (معادل با ۲.۷ میلیارد دلار با ارقام امروز) بوده است که بار سنگینی بر دوش جامعه درحالتوسعه آن زمان به شمار میرفته است.
در این گزارش در مورد آینده راهآهن سراسری ایران آمده است: «امروزه، به رغم تحریمهای اقتصادی، ایران در حال سرمایهگذاری روی شبکه ریلی خود است. در هفت سال گذشته، تقریبا ۱۱۰۰ کیلومتر ریل جدید به این شبکه اضافه شده است تا مراکز استان را به تهران متصل کند.» همچنین اشارههایی به همکاری چین با ایران در زمینه توسعه زیرساختها برای «ابتکار جاده ابریشم» شده است و اینکه ایران چطور در حال همکاریهای بینالمللی بال ترکمنستان، افغانستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، آذربایجان، روسیه و گرجستان و ترکمنستان است.
در انتهای گزارش میخوانیم: «ثبت راهآهن سراسری ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو یک عنوان بسیار متعالی و رشکبرانگیز است که جایگاه هر سایتی را در نقشه گردشگری جهانی محکم میکند. این اتفاق میتواند به افزایش بودجههای نگهداری و کارهای بازسازی هر اثری منتهی شود و درها را برای ارائه مشاورههای متخصصان و مطالعات مختلف باز کند و در نهایت به افزایش بازدید و ورود گردشگر داخلی و خارجی ختم شود. البته این افزایش ورودی گردشگران میتواند یک شمشیر دولبه باشد و به اُورتوریسم (ورود بیش از حد گردشگران به یک مقصد گردشگری) منتهی شود و جایگاه سایت در فهرست یونسکو را در معرض خطر قرار دهد.»
این راهآهن شگفتانگیز میتواند سفری فراموشناشدنی در سراسر یک کشور را به شما ارائه دهد که بسیاری از گردشگردان فرصت تجربه کردنش به شیوههای دیگر را ندارند.