بادام چهارمحال و بختیاری به علت کیفیت بالا توانسته در بسیاری از بازارهای جهانی ورود و در این بازارها جایگاه قابل توجهی یابد، هم اکنون بیشترین بادام این استان به هندوستان و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز چهارمحال و بختیاری، به رغم اینكه بادام یكی از محصولات خشكباری مهم در ایران است و
سالانه حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن بادام در جهان تولید می شود كه ایران با تولید سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن، پس از آمریكا، اسپانیا، سوریه و ایتالیا در جایگاه پنجم تولید جهانی این محصول قرار گرفته است.
بادام یكی از محصولات خشكباری مهم در ایران است و با توجه به ارزش غذایی، دارویی و بهداشتی بادام و محصولات جانبی این محصول اهمیت ویژه ای دارد، اما خشكسالی، سرمازدگی، پایین بودن متوسط علمکرد این محصول در کشور نسبت به سایر کشورهای جهان، نبود برداشت مکانیزه كه یکی از ضروریات تولید برای حضور در بازارهای جهانی است و همچنین نبود صنایع تبدیلی مناسب و صادرات خام و فله ای بادام از مشكلات عمده تولید و صادرات این محصول است.
سطح باغات بادام آبی و دیم در کشور بیش از ۲۰۰ هزار هکتار است كه هشت درصد سطح زیر كشت بادام جهان را شامل می شود و براساس برنامه پنجم توسعه باید میزان سطح زیر کشت بادام در کشور به ۲۴۰ هزار هکتار برسد.
در سال جاری حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تن بادام از باغات كشور برداشت شده است كه به گفته مسئولان وزارت كشاورزی امسال به دلیل نبود حواث غیرمترقبه تولید بادام نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش داشته است.
استان های فارس، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، رضوی و جنوبی، آذربایجان شرقی، كرمان، مركزی و زنجان بیشترین تولید بادام در كشور را به خود اختصاص داده اند.
۲۰ درصد بادام كشور در چهارمحال و بختیاری تولید می شود و این استان در كشور رتبه اول را دارد، اما خشكسالی موجب كاهش تولید بادام مرغوب در این استان شده و با وجود اینكه این استان بالاترین تولید را دارد صنایع تبدیلی در این منطقه وجود ندارد و صادرات بادام خام و فله ای، ارزش افزوده و شأن بادام مرغوب ایرانی را كاسته است.
چهارمحال و بختیاری استانی سردسیر در رشته کوه زاگرس است که به علت داشتن شرایط آب و هوایی خاص و آب کافی زمینه توسعه در حوزه کشاورزی را دارد.
درخت بادام به واسطه مقاومت بالا و بازده ای مطلوب در این استان در بسیاری از مناطق استان کاشته شده و باغات بادام توسعه یافته است.
شهرستان های سامان و بن از مهم ترین مناطق زیرکشت بادام در چهارمحال و بختیاری هستند.
بادام استان چهارمحال و بختیاری بیشتر در ارقام مامایی، ربیع، سفید، سنگی و شاهرودی تولید می شود.
احمدزاده مدیر جهاد کشاورزی سامان می گوید: سالانه 14 هزار تُن بادام مامایی در این شهرستان تولید می شود که از این میزان پنج هزار تُن مغز بدست می آید و بیش از چهار هزار تُن آن به هندوستان و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.
پرورش ارگانیک بادام رمز موفقیت در فروش
مرادی یکی از باغداران سامانی، استفاده نکردن از سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی را از مهم ترین دلایل عیار بالا، خوش طعم و کیفیت مطلوب مغز بادام مامایی می داند و می گوید: محصولی که از کود و سموم کشاورزی کمتر استفاده شده یا اصلا استفاده نشده و برای مبارزه با آفات و امراض از روش های غیرشیمیایی استفاده شده باشد، تست قبولی را در آزمایشگاه شرکت های خارجی خریدار، کسب می کند.
ابراهیم شیرانی مدیر باغبانی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری هم می گوید: اصلاح و احیاء، افزایش مواد آلی خاک، روش‌های به زراعی، استفاده از ارقام مرغوب و مطلوب و اجرای سامانه‌های نوین آبیاری نقش به سزایی در افزایش عملکرد بادام دارد.
شهرک تخصصی بادام فرصتی برای برندسازی بادام
مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به استعدادیابی و توسعه باغات در اراضی شیبدار استان، می گوید:
دلشاد جهانبخشی، تغییر الگوی کشت، اصلاح و نوسازی باغات را از دیگر مزیت‌های راه‌اندازی شهرک تخصصی بادام در استان برشمرد و بیان کرد: این شهرک سبب می‌شود اقتصادی خودگردان با مشارکت مردم برای تکمیل زنجیره تولید بادام در استان شکل گیرد و کشاورزان و باغداران شناخت کاملی از بازار پیدا کنند.
به گفته وی، راه‌اندازی این شهرک علاوه بر افزایش آگاهی باغداران، حضور دلالان در بازار بادام را هم کاهش می‌دهد.
شاهبندری مدیرعامل شرکت فراوری بادام هم می گوید: در پنج کارگاه فراوری مغز بادام، سالانه بیش از یکهزار تُن مغز بادام ضدعفونی و در بسته های 70 تا 150 دانه سورت و بسته بندی می شود که درصدی زیادی از خام فروشی جلوگیری می کند.
مولوی کارشناس جهادکشاورزی هم می گوید: پیش ترها محصول بادام تولیدی چهارمحال و بختیاری قبل از بسته بندی هیچ نام و
وی می افزاید: 10 هزار بادام کار مامایی در شهرستان های بن و سامان به صورت حرفه ای پس از فرآیند خشک و انبارسازی، محصول خود را روانه انبارهای خانگی می کنند و در این انبارها 200 کارگر خانم بادام را مغز، ضدعفونی، سورت و بسته بندی می کنند.
به گفته این کارشناس کشاورزی، پس از بسته بندی عمده بادام مامایی استان به هندوستان صادر می شود که در آن کشور به قیمت هر کیلوگرم 50 دلار به فروش می رسد و با این فرآیند حالا هر کیلوگر مغز بادام با ارزش افزوده دو برابری نسبت به بادام خام فروخته می شود.
تولید بادام فعالیتی پُرزحمت با سود کم برای باغداران
مرادی یکی از باغداران سامانی می گوید: باغداران و تولید کنندگان مجبورند شش ماه را به پرورش و نگهداری درخت بپردازند که در این مدت کارهای طاقت فرسایی همچون آبیاری، کوددهی، هرس، پیشگیری از سرمازدگی، برداشت محصول، پوست کنی و خشک کردن بادام را انجام می دهند.
وی می افزاید: در نهایت بادام با پوست یا مغز بادام را به نصف قیمت به دلالان و تاجران می فروشند و میزان سودی که کشاورزان به رغم زحمات فراوان، بسیار کمتر از سودی است که عاید تاجران و دلالان داخلی و به ویژه خارجی می شود.